Төрки телләр: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Vanaf9 (бәхәс | кертем)
IanraBot (бәхәс | кертем)
к / using AWB
Тамга: кире кагылган
Юл номеры - 4:
|төс=алтай
|илләр= бөтен дөнья [[Рәсем:TurkicLanguages.png|left|200px|thumb|Төрки телләрдә [[сөйләшүче]]ләр [[сан]]ы]]
|төбәкләр= [[Азия]] һәм [[Көнчыгыш АурупаЯypyпa]]
|сөйләшүче=157 миллионнан артык
|дәрәҗә=
Юл номеры - 15:
|sil=
}}
[[Файл:Map-TurkicLanguages.png|350px|мини|уңда|Төрки телләр рәсми статустаcтaтыста булган илләр-төбәкләр]]
'''Төрки́ теллә́р''' — [[алтай гаиләсе|алтай макрогаиләсенең]] [[тугандаш]] [[тел]]ләр [[гаилә]]се. [[Азия]] һәм [[Көнчыгыш АурупаЯypyпa]]да киң таралган. Төрки телләрдә кимендә 157 млн [[кеше]] сөйләшә дип санала.
 
== Тарих ==
Юл номеры - 69:
![[Көньяк Алтай теле|Алтайча]]
|-
| ana || ana/anne || ene || ana, äniəni || ана /ana/|| ene || ona || ana ||ава
|эне
|-
Юл номеры - 90:
|кан
|-
| kül || kül || kül || kölkɵl || күл /kül/|| kül || kul || kül ||хүл
|кɵл
|кöл
|-
| sub || su || suw || su || су /suw/|| suu || suv || su ||суг
Юл номеры - 105:
|кызыл
|-
| kökkɵk || gökgɵk || gökgɵk || kük || көк /kökkɵk/|| kökkɵk (gökgɵk) || koʻk || kökkɵk ||көк-дээр
|кɵк
|кöк
|}
Юл номеры - 120:
|эне
|-
| || o'gul|| oğuloƣul|| oğuloƣul|| ul, uğıluƣıl||ul|| o'gil|| oghul|| uol|| yvul
|уул
|-
| || er(kek)||erkek||erkek|| ir|| erkek||erkak|| ärər|| er|| ar
|эр
|-
Юл номеры - 138:
|[[Көньяк Алтай теле|Алтайча]]
|-
| || jürek|| yürek|| ýürek ||yöräkyɵrək|| jürek||yurak|| yüräkyürək|| süreq||  
|jÿрек
|-
Юл номеры - 150:
|кул
|-
| || közkɵz|| gözgɵz|| gözgɵz|| küz|| közkɵz|| ko'z|| közkɵz|| kos|| körkɵr
|кÿс
|-
Юл номеры - 174:
|тырмак
|-
| || tiz|| diz|| dy:z|| tez|| tize|| tizza|| tiz|| tüsäχtüsəχ||  
|тизе
|-
Юл номеры - 192:
|ат
|-
| || siyir|| sığırsıƣır|| sygyr|| síır (sıyır)|| siyιr|| sigir||  || || 
|уй
|-
Юл номеры - 207:
|'''Алтайча'''
|-
| || ev|| ev|| öýɵý|| öyɵy|| üy|| uy|| öyɵy||  ||av
|ÿй
|-
| || otag|| otağotaƣ||otaq||  || otaq|| otoq||  ||otu:||  
|очок
|-
Юл номеры - 216:
|jол
|-
| ||köprüqkɵprüq||köprükɵprü||köprikɵpri|| küpar|| köpirkɵpir|| ko'prik||kövrükkɵvrük||kürpe|| 
|
|-
Юл номеры - 225:
|от
|-
| ||kül|| kül|| kül|| kölkɵl|| kül|| kul|| kül|| kül|| 'l
|кÿл
|-
Юл номеры - 231:
|суу
|-
| ||kemi|| gemi|| gämigəmi|| kimäkimə|| keme|| kema||  || ||kim
|кеме
|-
| || kölkɵl|| gölgɵl|| kölkɵl|| kül|| kölkɵl|| ko'l|| kölkɵl|| küölküɵl||  
|кɵл
|кöл
|-
| ||atov|| ada|| ada|| atan|| aral|| orol|| aral||  || ută
Юл номеры - 252:
|тобырак
|-
| || töpütɵpü|| tepe|| depe|| tübätübə|| töbetɵbe|| tepa||  ||töbötɵbɵ|| tüpe
|тÿбек
|-
| || yağacyaƣac|| ağaçaƣaç|| agaç|| ağaçaƣaç|| ağašaƣaš||  || || ||jyvăş
|агаш
|-
| || tenri|| tanrı|| taňry|| täñretəꞑre|| || ||tängritəngri||tanara||tură
|теҥери
|-
Юл номеры - 267:
|узун
|-
| || yany|| yeni|| yany|| yañayaꞑa|| zhanga||yangi|| yengi|| sana|| şĕnĕ
|jаҥы
|-
Юл номеры - 285:
|кызыл
|-
| ||kökkɵk||gökgɵk|| gökgɵk|| kük|| kökkɵk|| ko'k|| kökkɵk|| küöqküɵq|| kăvak
|кɵк
|кöк
|-
|'''Саннар'''||'''''Борынгы төрки телдә'''||'''Төрекчә'''||'''Төрекмәнчә'''||'''Татарча'''||'''Казакъча'''||'''Үзбәкчә'''||'''Уйгырча'''||'''Якутча'''||'''Чуашча'''
Юл номеры - 297:
|эки
|-
|4|| törttɵrt|| dörtdɵrt|| :rt|| dürt|| törttɵrt|| to'rt|| töttɵt|| tüörttüɵrt|| tăvattă
|тɵрт
|тöрт
|-
|7|| yeti|| yedi|| yedi|| cide|| jeti|| yetti|| yättäyəttə|| sette|| şiççĕ
|jети
|-
Юл номеры - 306:
|он
|-
|100|| yüz|| yüz|| yü:z|| yözyɵz|| jüz|| yuz|| yüz|| sü:s|| şĕr
|jÿс
|-
Юл номеры - 343:
|menga
|manga
|miꞑə
|miñä
|miꞑa
|miña
|maƣan
|mağan
|maga
|miexe / miexeğemiexeƣe
|mana
|-
Юл номеры - 367:
|menda
|mende / méningde
|mində
|mindä
|mində
|mindä
|mende
|mende
Юл номеры - 379:
|mendan
|mendin / méningdin
|mindən
|mindän
|minnən
|minnän
|menen
|menden
Юл номеры - 391:
|mening
|méning
|mineꞑ
|mineñ
|minem
|meniꞑ
|meniñ
|menin
|miene
Юл номеры - 403:
|men bilan / mening bilan
|men bilen / méning bilen
|mineꞑ menən
|mineñ menän
|minem belänbelən
|menimen
|men menen
Юл номеры - 439:
|senga
|sanga
|hiꞑə
|hiñä
|siꞑa
|siña
|saƣan
|sağan
|saga
|eyiexe / eyiexeğeeyiexeƣe
|sana
|-
Юл номеры - 463:
|senda
|sende / séningde
|hində
|hindä
|sində
|sindä
|sende
|sende
Юл номеры - 475:
|sendan
|sendin / séningdin
|hindən
|hindän
|sinnən
|sinnän
|senen
|senden
Юл номеры - 487:
|sening
|séning
|hineꞑ
|hineñ
|sineꞑ
|sineñ
|seniꞑ
|seniñ
|senin
|eyiene
Юл номеры - 499:
|sen bilan / sening bilan
|sen bilen / séning bilen
|hineꞑ menən
|hineñ menän
|sineꞑ belən
|sineñ belän
|senimen
|sen menen
Юл номеры - 535:
|sizga
|sizge / silige
|heźgə
|heźgä
|sezgə
|sezgä
|sizge
|sizge
|eyiexe / eyiexeğeeyiexeƣe
|sire
|-
Юл номеры - 559:
|sizda
|sizde / silide
|heźźə
|heźźä
|sezdə
|sezdä
|sizde
|sizde
Юл номеры - 571:
|sizdan
|sizdin / silidin
|heźźən
|heźźän
|sezdən
|sezdän
|sizden
|sizden
Юл номеры - 583:
|sizning
|sizning / silining
|heźźeꞑ
|heźźeñ
|sezneꞑ
|sezneñ
|sizdiꞑ
|sizdiñ
|sizdin
|eyiene
Юл номеры - 595:
|siz bilan / sizning bilan
|siz bilen / sizning bilen / sili bilen
|heźźeꞑ menən
|heźźeñ menän
|sezneꞑ belən
|sezneñ belän
|sizben
|siz menen
Юл номеры - 631:
|unga
|uningha
|uƣa
|uğa
|aꞑa
|aña
|oƣan
|oğan
|aga
|kiniexe
Юл номеры - 679:
|uning
|uning
|unıꞑ
|unıñ
|anıꞑ
|anıñ
|onıꞑ
|onıñ
|anın
|kiene
Юл номеры - 691:
|u bilan / uning bilan
|u bilen / uning bilen
|unıꞑ menən
|unıñ menän
|anıꞑ belən
|anıñ belän
|onımen
|al menen
Юл номеры - 727:
|bizga
|bizge
|beźgə
|beźgä
|bezgə
|bezgä
|bizge
|bizge
|bihiexe / bihiexeğebihiexeƣe
|pire
|-
Юл номеры - 751:
|bizda
|bizde
|beźźə
|beźźä
|bezdə
|bezdä
|bizde
|bizde
Юл номеры - 763:
|bizdan
|bizdin
|beźźən
|beźźän
|bezdən
|bezdän
|bizden
|bizden
Юл номеры - 775:
|bizning
|bizning
|beźźeꞑ
|beźźeñ
|bezneꞑ
|bezneñ
|bizdiꞑ
|bizdiñ
|bizdin
|bihiene
Юл номеры - 787:
|biz bilan / bizning bilan
|biz bilen / bizning bilen
|beźźeꞑ menən
|beźźeñ menän
|bezneꞑ belən
|bezneñ belän
|bizben
|biz menen
Юл номеры - 823:
|senlarga
|silerge / sénlerge
|heźgə
|heźgä
|sezgə
|sezgä
|senderge
|silerge
|ehiexe / ehiexeğeehiexeƣe
|sire
|-
Юл номеры - 847:
|senlarda
|silerde / sénlerde
|heźźə
|heźźä
|sezdə
|sezdä
|senderde
|silerde
Юл номеры - 859:
|senlardan
|silerdin / sénlerdin
|heźźən
|heźźän
|sezdən
|sezdän
|senderden
|silerden
Юл номеры - 871:
|senlarning
|silerning / sénlerning
|heźźeꞑ
|heźźeñ
|sezneꞑ
|sezneñ
|senderdiꞑ
|senderdiñ
|silerdin
|ehiene
Юл номеры - 883:
|senlar bilan
|siler bilen / sénler bilen
|heźźeꞑ menən
|heźźeñ menän
|sezneꞑ belən
|sezneñ belän
|sendermen
|siler menen
Юл номеры - 919:
|ularga
|ulargha
|ularƣa
|ularğa
|alarƣa
|alarğa
|olarƣa
|olarğa
|alarga
|kinilerge
Юл номеры - 968:
|ularning
|ularźın
|alarnıꞑ
|alarnıñ
|olardıꞑ
|olardıñ
|alardın
|kiennere
Юл номеры - 979:
|ular bilan
|ular bilen
|ular menänmenən
|alar belänbelən
|olarmen
|alar menen