Wikipedia

Тилзит солыхы: юрамалар арасында аерма

Тарихны интерактив карап чыгу
← Алдагы төзәтмәКиләсе төзәтмә →
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
КүрсәтмәлеВики-текст
Nurbot (бәхәс | кертем)
Ботлар
273 436 үзгәртергә
к clean up, replaced: Урыс → Рус, урыс → рус using AWB
Tegebot (бәхәс | кертем)
Ботлар
187 006 үзгәртергә
к clean up, replaced: Русия → Россия (12) using AWB
Юл номеры - 1:
[[File:Preussen-1806.jpg|thumb|Пруссия 1807 елда (''кишер-сары'') һәм Тилзиттән соң югалткан җирләре (''башка төсләр'')]]
'''Тилзит солыхы''', {{lang-de|Frieden von Tilsit}}, {{lang-fr|Traités de Tilsit}}, {{lang-ru|Тильзитский мир}} — [[1807 ел]]ның [[июнь]] аенда [[Франса|Франция]] һәм [[РусияРоссия империясе]], шулай ук [[Франса|Франция]] һәм [[Пруссия]] арасында төзелгән солых килешүе. 1806-1807 еллардагы [[РусияРоссия империясе]] — [[Пруссия]] — [[Франса|Франция]] сугышында [[Наполеон]] армиясе җиңгәннән соң имзалана. Рус гаскәре әлеге сугышта Пруссия ягыннан катнашкан була.
[[File:Tilsitz 1807.JPG|thumb|left|200px|Ике императорның Неман уртасында салдагы павильонда очрашуы]]
 
Юл номеры - 8:
[[Александр I]] һәм [[Наполеон]] Тилзиттан (''хәзерге'' [[Калининград өлкәсе]] [[Советск (Калининград өлкәсе)|Советск]]) ерак түгел [[Неман]] елгасы уртасындагы салларга ясалган павильонда очрашалар һәм министрлардан башка гына сөйләшүләр үткәрәләр.
 
РусияРоссия императоры Пруссияне Наполеон тарафыннан бөтенләй тар-мар ителүдән авырлык белән генә саклап кала. Шулай да Пруссия җирләренең яртысын диярлек югалта: [[Эльба]]ның сул ягындагы җирләр яңа төзелгән Вестфалия {{comment|кыйраллыгына|корольлегенә}}, [[Котбус]] округы [[Саксония]]гә бирелә, [[Данциг]] ([[Гданьск]]) ирекле шәһәр статусы ала. [[Белосток]] округы [[РусияРоссия империясе]]нә күчә. Франция һәм Пруссия арасындагы килешү буенча, Пруссия Франциягә 100 ''млн'' франк контрибуция түләргә һәм [[Бөекбритания]]не континенталь камауга кушылырга тиеш була.
 
Пруссия Франциягә бәйле булып кала: аңа 42 меңнән артык гаскәр тотарга рөхсәт ителми, контрибуцияне түләп бетергәнче Пруссия кирмәннәрендә француз гарнизоннары урнашып тора. [[Пүлшә|Польша]]ны бүлгәләү нәтиҗәсендә Пруссиягә кушылган җирләр [[Варшау]] герцоглыгына берләшәләр.
Юл номеры - 14:
Александр I Франциянең барлык яулап алган җирләрен һәм [[Аурупа]]ның сәяси системасындагы үзгәрешләрне таный. [[Фёдор Ушаков|Ф.Ф. Ушаковның]] [[Урта диңгез]]гә булган походыннан соң рус флоты карамагында булган [[Ион утраулары]]н [[Франса|Франция]] карамагына бирергә ризалаша.
 
[[Наполеон]] [[Ольденбург]], Саксен-Кобург, Мекленбург-Шверин герцоглыкларын торгызырга ризалаша. Франция императоры солых кына төзеп калмыйча, РусияРоссия империясе белән союз төзергә дә хыяллана. [[Балкан]] илләрен һәм [[Финләндия]]не күптәннән РусияРоссия империясе йогынтысында булган җирләр буларак таный. Наполеон солых килешүенә [[РусияРоссия империясе]] һәм [[Франса|Франция]] арасында хәрби берлек төзү турында яшерен маддә кертүгә ирешә. Әлеге маддә буенча, РусияРоссия империясе һәм Франция, аларга һөҗүм булган чагында, бер-берсенә ярдәмгә килергә тиеш була.
 
Франция басымы астында Александр I [[Бөекбритания]] белән [[Франса|Франция]] арасында арадашчы булырга ризалаша. Әгәр [[Англия]] Александр I нең арадашчылыгына риза булмаса һәм Франциядән тартып алган [[колония]]ләрне кире кайтармаса, РусияРоссия империясе Англия белән мөнәсәбәтләрне бетерергә һәм Бөекбританияне континенталь камауга кушылырга тиеш була.
 
[[РусияРоссия империясе]] шулай ук Валахия һәм [[Молдавия]]дән гаскәрләрен чыгарырга һәм [[Төркия]] белән тынычлык килешүе төзергә өстенә ала. Әгәр Төркия РусияРоссия империясе белән ике арадагы мөнәсәбәтләрдә Франция арадашчылыгын кабул итмәсә, Наполеон Төркиягә каршы сугыш башларга вәгъдә итә.
 
Тилзит солыхы [[1812 елгы Ватан сугышы]] башланганчы көчендә була.
Юл номеры - 26:
# Руссика. Школьная энциклопедия. История России. XVIII-XIX века. М.: «ОЛМА-ПРЕСС Образование», 2003. ISBN 5-94849-327-X
 
[[Төркем:РусияРоссия империясенең халыкара килешүләре]]
[[Төркем:Франциянең халыкара килешүләре]]
[[Төркем:Солыхлар]]
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/wiki/Тилзит_солыхы