Wikipedia

Бөек Мәскәү кенәзлеге: юрамалар арасында аерма

Тарихны интерактив карап чыгу
← Алдагы төзәтмәКиләсе төзәтмә →
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
КүрсәтмәлеВики-текст
Төзәтмә аңлатмасы юк
Nurbot (бәхәс | кертем)
Ботлар
273 436 үзгәртергә
к clean up, replaced: Урыс → Рус (21), урыс → рус (2) using AWB
Юл номеры - 33:
|халык = [[1460-еллар]]да 3 млн. [[кеше]]<br /> [[1530-еллар]]да 6 млн.
|идарәчеләр титулы = [[Кенәз]]ләр
|идарәче1 = Даниил Александр улы ([[УрысРус Олысы]])
|идарәче еллары1 = [[1263]]-[[1303]]
|идарәчеләр титулы2 =
|идарәче2 = Юрий Даниил улы ([[УрысРус Олысы]])
|идарәче еллары2 = [[1303]]-[[1325]]
|идарәчеләр титулы3 =
|идарәче3 = Иван I Калита ([[УрысРус Олысы]])
|идарәче еллары3 = [[1325]]-[[1340]]
|идарәчеләр титулы4 =
|идарәче4 = Симеон {{коммент|Үктәм|горур}} ([[УрысРус Олысы]])
|идарәче еллары4 = [[1340]]-[[1353]]
|идарәчеләр титулы5 =
|идарәче5 = Иван II Кызыл ([[УрысРус Олысы]])
|идарәче еллары5 = [[1353]]-[[1359]]
|идарәчеләр титулы6 =
|идарәче6 = [[Дмитрий Донской]] ([[УрысРус Олысы]])
|идарәче еллары6 = [[1359]]-[[1389]]
|идарәчеләр титулы7 =
|идарәче7 = [[Василий I]] ([[УрысРус Олысы]])
|идарәче еллары7 = [[1389]]-[[1425]]
|идарәчеләр титулы8 =
|идарәче8 = [[Василий II (Мәскәү кенәзе)|Василий II Кара]] ([[УрысРус Олысы]])
|идарәче еллары8 = [[1425]]-[[1433]]
|идарәчеләр титулы9 =
|идарәче9 = Юрий Дмитрий улы [[УрысРус Олысы]]
|идарәче еллары9 = [[1433]]
|идарәчеләр титулы10 =
|идарәче10 = Василий II Кара ([[УрысРус Олысы]])
|идарәче еллары10 = [[1433]]-[[1434]]
|идарәчеләр титулы11 =
|идарәче11 = Юрий Дмитрий улы ([[УрысРус Олысы]])
|идарәче еллары11 = [[1434]]
|идарәчеләр титулы12 =
|идарәче12 = Василий Кыек ([[УрысРус Олысы]])
|идарәче еллары12 = [[1434]]
|идарәчеләр титулы13 =
|идарәче13 = Василий II Кара ([[УрысРус Олысы]])
|идарәче еллары13 = [[1434]]-[[1445]]
|идарәчеләр титулы14 =
|идарәче14 = Дмитрий Шемяка ([[УрысРус Олысы]])
|идарәче еллары14 = [[1445]]
|идарәчеләр титулы15 =
|идарәче15 = Василий II Кара ([[УрысРус Олысы]])
|идарәче еллары15 = [[1445]]-[[1446]]
|идарәчеләр титулы16 =
|идарәче16 = Дмитрий Шемяка ([[УрысРус Олысы]])
|идарәче еллары16 = [[1446]]-[[1447]]
|идарәчеләр титулы17 =
|идарәче17 = Василий II Кара ([[УрысРус Олысы]])
|идарәче еллары17 = [[1447]]-[[1462]]
|идарәчеләр титулы18 =
Юл номеры - 94:
}}
 
'''Бөек Мәскәү кенәзлеге''' - [[1480]] елда [[Угра елгасындагы басып тору|Угра елгасындагы басып тор]]ганнан соң, [[Алтын Урда]]га кергән [[УрысРус Олысы]] нигезендә оештырылган бәйсез [[урта гасырлар]] дәүләт, бүгенге [[Русия Федерациясе]]нең территориясендә урнашкан булган, башта [[Бөек Владимир кенәзлеге]] бүленмәсе, а соңрак - бөек [[кенәзлек]].
 
== УрысРус Олысы эчендә ==
[[1240]]-[[1243]] елда [[Бату хан]] урысрус кенәзлекләрен басып ала, алар [[Алтын Урда]]га [[УрысРус Олысы]] буларак керә. Бату хан басып алган территориядә яңа бердәм дәүләткә нигез сала. Шул ук елны Бату хан [[Болгар]] әмире, урысрус кенәзләре, [[Кырым]], [[Кавказ]] бәкләрен чакырып, яңа тәртипне урнаштыра: салым, ясак зурлыгын куя, [[баскак]]лар, даруглар билгели, 7 олысның һәр хакиме Алтын Урда ханы биргән ярлык белән билгеләнә.
 
Мәскәү кенәзлеге [[XIII гасыр]]ның [[1260-еллар|60нчы]] - [[1270-еллар|70нче]] елларында [[Бөек Владимир кенәзлеге]]ннән аерыла. [[1280-еллар|80нче еллардан]] алып, кенәз Даниил идарә иткән чорда, Мәскәү кенәзлегенең төньяк-көнчыгыш [[Русия]]гә карата сәяси һәи икътисади йогынтысы бик көчле була.
Юл номеры - 105:
== Бәйсез Мәскәү кенәзлеге ==
 
[[1480]] елда [[Угра елгасындагы басып тору]] нәтиҗәсендә [[Иван III]] җитәкләгән [[УрысРус Олысы]] Сарай шәһәренә ясак түләргә туктаган (ләкин [[Казан ханлыгы]]на [[1487 ел]]га кадәр, [[Кырым ханлыгы]]на һәм [[Касыйм ханлыгы]]на [[1681 ел]]га кадәр салым түләгән), [[1480]] елда Мәскәү кенәзлеге фактик рәвештә бәйсез дәүләткә әверелә.
 
[[1537 ел]]ны Бөек Мәскәү кенәзлеге [[Литва]]га [[Гомель]] белән [[Любеч]]ны биргән.
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/wiki/Бөек_Мәскәү_кенәзлеге