Об-Енисей каналы: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Nurbot (бәхәс | кертем)
к →‎Тарих: clean up, replaced: мөһәндис → инженер using AWB
Tegebot (бәхәс | кертем)
к clean up, replaced: Янәсәй → Енисей (10) using AWB
Юл номеры - 1:
{{Хаталар}}
'''Об-ЯнәсәйЕнисей каналы''' (ул да ''Кеть-Кас каналы'') - суднолар йөрешле [[Об]] һәм [[ЯнәсәйЕнисей]] бассейннары арасындагы су каналы, 1891 - 1942 елларда кулланылган. Хәзерге [[Тум өлкәсе]] һәм [[Красноярск крае]] территориясендә төзелгән. Озынлыгы - 8 км.
 
[[Рәсем:Ob-Yenisei Canal.svg|thumb|250px|right]]
 
== Тарих ==
Беренче Об һәм ЯнәсәйЕнисей елга системаларны тоташу проекты [[1797 ел]]да тәкъдим ителде. 1800-1814 елларда бу якларга төрле тоташтыру юллар тикшеренү өчен [[инженер]] төркемнәре җибәргәннәр, ләкин, проектларның кыйбатчылык арксында, аларны калдырдылар.
 
[[1873 ел]]да [[Енисейск]]тагы Фунтусов сәүдәгәре хәзерге канал юлның ткшеренү өчен 8 000 руб. ассигновать итте, 1878 елда бу якларга Бьорк Аминов җитәкчелегендә яңадан экспедиция җибәргән.
Юл номеры - 12:
Каналның төзелеше казнага 3 000 000 [[рубль]]га төшкән.
 
[[1911 ел]]да каналны киңәйтү турында карар кабул ителә, ләкин [[Беренче бөтендөнья сугышы]] башлану аркасында эшләр туктатыла. [[1918 ел]]да акгвардиячеләр суднолар белән каналдан [[ЯнәсәйЕнисей]]гә чыгарга омтылдып караганнар, ләкин шлюзлар артык тар булу сәбәпле, алар шлюзларны ватарга мәҗбүр булганнар.
 
[[1942 ел]]да канал соңгы тапкыр кулланылган: «Газоход-24» катеры һәм «Капитан», «Пограничник», «Механик» пароходлары канал буйлап узганнар.
Юл номеры - 19:
 
== Канал тасвирламасы ==
Тоташу сиситемасы ''Озёрная'' елгадан башлана (Озёрная [[Кеть]]ка кушыла, ә Кеть [[Об]]га кушыла); аннан соң канал ''Ломоватая'' елгасы буйлап юл тота, аннан соң ''Язевтатая'' елгасы буйлап аның ''Водораздельное'' күленә кадәр юл тота. Аннан соң һәм ''Кече Кас'' елга башына кадәр чын {{коммент|аеш|мәгънә}}ында канал башлана; Кече Кас ''Зур Кас''ка кушыла, ә ул, үз чиратында, [[ЯнәсәйЕнисей]]гә кушыла.
 
== Су реестры мәгълүматлары ==
Русия дәүләт су реестры мәгълүмәте буенча елга [[ЯнәсәйЕнисей]] су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — [[ЯнәсәйЕнисей]] елгасы ([[Ангара]] елгасыннан Ярцево авылына кадәр). {{коммент|Кече елга бассейны|подбассейн}} — [[ЯнәсәйЕнисей]] елгасы ([[Ангара]] елгасы кушылуыннан [[Таш асты Тунгуска]] елгасының кушылуга кадәр), елга бассейны — [[ЯнәсәйЕнисей]] елгасы.<ref>http://textual.ru/gvr/index.php?card=188260&bo=0&rb=0&subb=0&hep=0&wot=0&name=%EE%E1%FC&loc=</ref>
 
Су ресурсларының федераль агентлыгы тарафыннан әзерләнгән [[Русия Федерациясе]] территориясын су хуҗалыгы буенча районлау геоинформация системасы мәгълүмәтләре буенча:
Юл номеры - 36:
== Шулай ук карагыз ==
* [[Об]]
* [[ЯнәсәйЕнисей]]
 
== Тышкы сылтамалар ==