Шарль де Монтескьё: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Üzgäreş (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
Nurbot (бәхәс | кертем)
к clean up, replaced: ыйрал → ороль (3) using AWB
Юл номеры - 9:
| туу датасы = 18.1.1689
| туу җире = {{туу җире| Франция | Франциядә}}, Жиронда департаменты, Ля-Бред коммунасы
| гражданлык = [[Файл:Flag of France (1794–1815, 1830–1958).svg|20px]] [[Франция|Француз кыйраллыгыкорольлыгы]]
| милләт = француз
| үлем датасы = 10.2.1755
Юл номеры - 23:
| башка мәгълүмат =
}}
'''Шарль де Монтескьё''', Шарль-Луи́ де Секонда́, барон де Ля Брэд һәм де Монтескьё ({{lang-fr|Charles-Louis de Seconda, Baron de La Brède et de Montesquieu}}; ''[[1689 ел]]ның [[18 гыйнвар]]ы, [[Франция|Француз кыйраллыгыкорольлыгы]], Жиронда департаменты, Ля-Бред коммунасы — [[1755 ел]]ның [[10 февраль|10 феврале]], [[Париж]]'') — француз фәлсәфәчесе, хокук белгече, язучы. Хакимиятне өч төркемгә (''башкарма, суд, кануннар чыгару'') бүлү турында теория ({{lang-fr|séparation des pouvoirs}}, {{lang-la|trias politica}}) авторы<ref>[https://fr.wikisource.org/wiki/Esprit_des_lois_(1777)/L11/C6 Монтескьё. «Из духа законов». Книга XI]</ref>. [[АКШ]] Конституциясен төзегәндә (''[[1787 ел]]да кабул ителгән'') Монтескьё фикерләре кулланылган.
 
== Тәрҗемәи хәле ==
Юл номеры - 29:
[[1689 ел]]ның [[18 гыйнвар]]ында [[Бордо]] шәһәре янындагы Ля Брэд {{comment|кальгасендә|замок}} {{comment|аксөяк|аристократ}} гаиләсендә туган. [[1705 ел]]да Бордода [[Католик дине|католик]] көллиятен тәмамлый һәм [[хокук]] фәнен тирәнтен өйрәнү өчен [[Париж]]га килә. [[1714 ел]]да Бордога әйләнеп кайта, шәһәр судында киңәшче, ике елдан судның вице-президенты була.
 
[[1721 ел]]да «Фарсы хатлары» романын бастырып, күренекле [[сатира]] остасы булып таныла. Романда ике [[фарсылар|фарсы кешесе]] [[хат]] язышып фарсы җәмгыятен (''чынлыкта, {{comment|кыйралкороль|король}} хакимияте һәм [[Католик дине|дин әһелләре]] изүе астында яшәүче, тәкәббер, юк-барга ышанучы француз җәмгыятен'') каты тәнкыйтьли. Әлеге җәмгыятьтә гыйлемлек тормыштан аерылган, [[сәнгать]] хакимнәргә сукырларча сокланудан узмый. Романда яшәүгә көче булмаган, эчтән таркалып баручы җәмгыять күзаллана.
 
[[1725 ел]]да «Книд гыйбадәтханәсе» ({{lang-fr|Le Temple de Gnide}}) исемле прозада язылган поэмасын иҗат итә. [[1726 ел]]да [[Париж|башкалага]] күчеп, «Парижга сәяхәт» исемле прозада язылган икенче поэмасын чыгара. Әмма [[язучы]]лык эше генә аны канәгатьләндерми.
Юл номеры - 67:
<small>{{искәрмәләр}}</small>
 
{{DEFAULTSORT:де Монтескьё, Шарль}}
{{Портал|Фәлсәфә}}
 
{{DEFAULTSORT:де Монтескьё, Шарль}}
[[Төркем:Әлифба буенча галимнәр]]
[[Төркем:Әлифба буенча язучылар]]