Керәшен татарлары: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
к Абруйсыз
Тамга: кире кайтару
Nurbot (бәхәс | кертем)
к clean up, replaced: кәмисия → комиссия (2) using AWB
Юл номеры - 19:
'''Керәшеннәр''' яки '''керәшен татарлары''' — [[Татарлар|татар халкының]] [[Православие|православ]] динен тоткан үзенчәлекле бер төркеме.
 
Керәшеннәрне христиан динен кабул итү вакытлары буенча «иске» һәм «яңа» керәшеннәргә аерып йөрткәннәр. [[Казан ханлыгы]] рус дәүләте тарафыннан җимерелгәннән соң, ягъни [[XVI гасыр]]ның урталарыннан алып, [[1731 ел]]га кадәр христианлыштырылган татарлар «иске керәшеннәр» дип аталган. [[1731 ел]]да миссионерлык эшен тагын да алга җибәрү өчен махсус кәмисиякомиссия ({{lang-ru|Новокрещенская комиссия}}) оештырыла. Бу кәмисиякомиссия оештырылганнан соң христианлаштырылган татарлар — «яңа керәшеннәр» дип аталып йөртелә башлыйлар.
 
Патша хөкүмәте христиан диненә керүчеләргә һәртөрле өстенлекләр бирүне, мәсәлән, солдат хезмәтеннән, төрле салым-түләүләрдән азат ителү, җир алу, җәзадан котылу һ. б. кызыксындыру чараларын кулланган.
Юл номеры - 50:
 
{{Төп мәкалә|Мәлки керәшеннәре}}
[[Татарстан]]ның [[Кайбыч районы]]на караган 11 авылда яшәүче татарларның төркеме. [[Мишәр диалекты]]ның [[мәлки сөйләше]]ндә сөйләшәләр. Әлеге сөйләш [[Мәлки]], [[Кушкүл (Татарстан)|Кушкүл]], [[Хуҗа Хәсән]], [[Ырым Тәрбите |Орым Тәрбите]], [[Зур Тәрбит]], [[Байморза]], [[Иске Буа]], [[Кыр Буасы]], [[Соравыл]], [[Александровка (Кайбыч районы)|Александровка]], [[Камыллы]] авылларында таралган.
 
=== Нагайбәк керәшеннәре ===
Юл номеры - 59:
 
== Әдәбият ==
* [https://www.elibrary.ru/title_about_new.asp?id=57582 Кряшенское историческое обозрение]. – Фәнни журнал. [[Шиһабетдин Мәрҗани исемендәге Тарих институты | Ш. Мәрҗани ис. тарих институты]] тарафыннан 2015 елдан Казанда елга ике тапкыр чыгарыла. ISSN 2499-9555
 
* [http://админ.татаровед.рф/uploads/libraries/original/0db6134303e593ebfd5c655928d874cf41904aeb.pdf?1557909259 История и культура татар-кряшен (XVI–ХХ вв.)] (Керәшен татарларының тарихы һәм мәдәнияте (XVI-ХХ гасыр)): коллективная монография. – Казань: Институт истории им. Ш.Марджани АН РТ, 2017. – 960 с. + 36 с. цв. вкл. ISBN 978-5-94981-213-6
 
* [[Радик Исхаков|Исхаков Р. Р.]] [http://админ.татаровед.рф/uploads/libraries/original/9fa5733ea1fe7c7af4c9e8508e8419585dc5da7f.pdf?1448362740 Очерки истории традиционной культуры и религиозности татар-кряшен (XIX – начало XX вв.)] (Керәшен татарларының традицион мәдәнияте һәм дине тарихы очерклары (XIX гасыр - XX гасыр башы).: монография. — Казань: Изд-во «Центр инновационных технологий», 2014. — 332 с. —ISBN 978-5-93962-691-0.
* Мухаметшин Ю. Г. Татары-кряшены. Историко-этнографическое исследование материальной культуры. Середина XIX – начало XX в.. — М.: Наука, 1977. — 184 с. ([[Йолдыз Мөхәммәтшин | Мөхәммәтшин Й. Г.]] Керәшен татарлар. Матди мәдәниятне тарихи-этнографик тикшерү. XIX гасыр уртасы - XX гасыр башы - М.: Наука, 1977. - 184 б.)
 
* Мухаметшин Ю. Г. Татары-кряшены. Историко-этнографическое исследование материальной культуры. Середина XIX – начало XX в.. — М.: Наука, 1977. — 184 с. ([[Йолдыз Мөхәммәтшин | Мөхәммәтшин Й. Г.]] Керәшен татарлар. Матди мәдәниятне тарихи-этнографик тикшерү. XIX гасыр уртасы - XX гасыр башы - М.: Наука, 1977. - 184 б.)
 
== Шулай ук карагыз ==