Әрәмәлек

 

Әрәмә (рус. Урема, урёма, пойменный лес) - гадәттә тугайда, дымлы, иңкү җирдә үскән агачлык

Лена тыюлыгындаге сазлык, әрәмә

Тасвирлау

Әрәмә - вакытлыча су басучан, сазлыклы, елга үзәннәрендә үсә торган урманнар, куаклыклар. Мондый урыннардагы агачлыклар урман зонасыннан (тайгада 70-80%) дала зонасына (3-10%) таба кими бара. Бу табигый факторларга, шулай ук бу юнәлештә төбәкнең үзләштерелүенә, авыл хуҗалыгы тәгаенләнешле җирләрне әрчү интенсивлыгына бәйле. Әрәмәләр тундра, далалар һәм ярым чүл елгалары ярында да үсеп, төп агач чыганагы булып тора .

Әрәмәлекләрнең составы су шартларына яраклылыгына һәм башка токым агачлар белән сыеша алуына; су басу режимына, суның химик составына, ташкында ярга ягылган туфракның гранулометрик составына, микъдарына бәйле.

Иң уйсу, түбән яткан елга буйларында озак вакыт (60 тәүлектән артык) су басу шартларында, артык дымлы туфракларда төрле токым тал били. Артык дымлы, уңдырышлы туфраклы урыннарда бонитетның I—III сыйныфына кергән кара зирек урын ала.

Тайга зонасында, 15-45 көн дәвамында су баскан мәйданнарда таллар каенга һәм усакка юл бирә.

Чүллектә һәм корылыклы төбәкләрдә - Урта Азияда һәм Казакъстанда агач һәм куак үсемлекләре су басуларында полоса булып һәм зур елгаларның дельталарында туплана, аларда тал, тирәк, тамарикс һәм башка төрләр әрәмәлекләр барлыкка китерә.

Гомумән, әрәмәләрдә катнаш, куе булмаган агачлыклар, куаклар өстенлек итә. Алар товар структурасы чагыштырмача түбән һәм санитария җәһәтеннән дә сйфатсызрак булуы белән аерылып тора. Бу әрәмәлекләрне соңгы 2-3 гасыр эчендә интенсив кисү, аларда 3-6 нчы буын генерация таралуы, артык күпләп мал көтү, корткыч бөҗәкләр һәм гөмбә авырулары зыян китерүе, елгалардагы гидротехник корылмалар белән бәйле су режимындагы үзгәрешләр белән бәйле .

Әһәмияте

Әрәмәлекләрне Iнче төркем урманнарына кертәләр. Аларның аккумулятив, эрозиягә каршы, климатны үзгәртүче һәм башка бик күп башка файдалы функцияләре бар. Әрәмәләр авыл хуҗалыгының су басучан җирләрен ком агымыннан саклый һәм аларның җитештерүчәнлеген арттыра, су куллану тотрыкландырыла, балыклар һәм башка хайваннар үрчүенә уңайлы шарт тудырыла, кешеләрнең ял итүе өчен уңайлы.

Шулай ук карагыз

• Сфагнум сазлыклары

Чыганаклар

• Урема// Большая советская энциклопедия : [в 30 к.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. 27-й к. — М.  : Советская энциклопедия, 1969-1978.
• Лесная энциклопедия: В 2-х т., к.2/Гл.ред. Воробьев Г.И.; Ред.кол.: Анучин Н.А., Атрохин В.Г., Виноградов В.Н. и др. - М.: Сов. энциклопедия, 1986.-631 с., ил.

Сылтамалар

• Урема//Большая российская энциклопедия
• Пойменный лес
• Урема