Авеста: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Akkashka (бәхәс | кертем)
Akkashka (бәхәс | кертем)
Юл номеры - 76:
 
* '''Ясна (Авеста), Y.''' (''пехл.'' yasn, yazišn, ''авест.'' yasna — «почитание хөрмәтләү» yaz — «хөрмәтләргә», «гыйбәдәть кылу» фигыйленнән,
''урта санскр.'' yajña) — төп «Ясна» зооастриячеләр литургиясендә укыла торган текстан торган иң әһәмиятле китап. Шактый төрле эчтәлектәге 72 бүлекне («хаити», ''авест.'' haitī — ''турадан-туры'' «бәйләм») берләштерә). 28-34, 43-51, 53 бүлекләрдә бөтен авестий җыелмасының иң хөрмәтле өлешен [[''Гатлар]]'', [['''Аһура Маздага]]Мазда'''га багышланган метрик гимннар алып тора, зороастризм традициясе һәм күпчелек галимнәр аларның авторлыгы Заратуштра пәйгамбәренең үзенә туры килә дип раслана.
* '''Висперед, Vr. ''' (Виспрад, ''авест.'' vīspe ratauuō «бөтен бүлекләр») — Яснага догалар «ратлар»га, иҗат җимешләренең өлгеле бүлекләренә мөрәҗәгать төрендәге өстәмә; 24 бүлектән тора (karde < kardag).
* '''Вилэвдад, V.''' (Вендидад, ''пехл.'' vidēvdād, ''авест.'' vī-daēvō-dāta-}} «Ләүләрдән» баш тарту законы» — 22 бүлектән торган җыентык (fragard), барыннан да элек, чисталык һәм мәсхәрәләргә каршы көрәш законнарына багышланган.
* '''Яшты, Yt. ''' (''пехл.'' yašt, ''авест.'' yešti, шул ук yaz- «хөрмәтләргә» фигыйленнән) — '''Аһура МаздагаМазда'''га, Амешаспентларга һәм төрле язатларга. багышланган 22 гимн.
* '''Хорде Авеста''' (''фарс.'' xorde avestā) — ''турадан-тура'' «Кече Авеста» — Авестаның башка өлешләреннән алынган күсермәләрдән торган руханилар һәм гади кешеләр миряне тарафыннан кулланыла торган көндәлек догалар җыентыгы. Кайбер үзенә бер башка догалар урта фарсы телендә төзелгән, һәм аларның авторлыгы, гадәттәгечә, Адурбад Махраспандага туры килә. Авестийлы өлешләр үз эченә кереш компилятив догаларны ала, 5 Гах (G. ''пехл.'' gāh — тәүлекнең 5 намаз вакыты, 5 Нияшнлар (Ny ''пехл.'' niyāyišn «дога») 5 язат, 4 '''Афринаган''' (A., ''пехл.'' Āfrinagān — «фатиха»)
* '''Сироза, S.''' (''пехл.'' sīrōza — «утыз көнлек») — зороастрий календарь аеның 30 көненең утыз яклаучысына ике төрдәге догалар: иялек килештәге исем белән (Кече Сироза) һәм төшем килештәге исем белән (Зур Сироза); Нигездә, Яснадан алынган Сироза формулалары Яшталарда һәм Хорда Авестала актив кулланыла.