Андрей Овчинников: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
IanraBot (бәхәс | кертем)
к →‎top: clean up
Guram52 (бәхәс | кертем)
Создано переводом страницы «Овчинников Андрей Афанасьевич»
Юл номеры - 1:
'''Овчинников Андрей Афанасьевич''' ([[1739 ел|1739]] — [[25 август]] [[1774 ел|1774]]) — Җаек казагы, 1772 елгы Җаек ихтилалында катнашучы, [[Емельян Пугачёв|Е.]] [[Емельян Пугачёв|И. Пугачевның]] иң якын аркадашы.
{{Шәхес}}'''Андрей Овчинников''' ({{lang-ru|Андрей Александрович Овчинников}}, {{ТД}}, {{ТУ}} — {{ҮД}}, {{ҮУ}}) — ССҖБ һәм Украина һоккейчесе (сакчы, һөҗүмче) һәм һоккей тренеры, ССҖБ чемпионатының бронза призчысы (1985), яшьләр арасында дөнья чемпионатының бронза призчысы (1981).
 
== Биографиясе ==
Овчинников казак хезмәтенә 1757 елда керә, Җаек барча Русия рубежларын «Бохара ягындагы» казакларның һөжүмнәреннән саклауда катнаша. Хәрби тәҗрибәсе, батырлыгы һәм үзсүзлелелеге аркасында Овчинников казаклар арасында абруй казана, аны берничә тапкыр Җаек казак гаскәре эшләре буенча Петербургка җибәрелгән делегацияләргә сайлыйлар («зимовые станицы»).
 
Овчинников император власена каршы оппозицияда гаскәр кулы астындагы фирка яклы була (аңа капма-каршы старшиналар кулы астындагы фирка) 1772 елгы Җаек казак ихтилалында актив катнаша. Баш күтәрүчеләр җиңелгәннән соң Овчинников кача һәм берничә ай ерак дала утарларында яшеренә<ref>Как в бассейне Яика, так, вероятно, и [//ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%B7%D0%B5%D0%BD%D0%B8_(%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8C) на Узенях].</ref>. Пугачевның ихтилалына [[1773 ел|1773 елн]]<nowiki/>ың 18 сентябрендә кушыла — Пугачев отрядының Җаек каласына беренче тапкыр һөҗүм иткән көнне. Бер көннән Овчинников казак-баш күтәрүчеләре кругында яулар атаманы итеп сайлана.
 
Овчинников Пугачевның иң якын даирәсенә керә, «Яшерен Дума» һәм «Хәрби коллегиянең» әгъзасы була. Нәкъ Овчинниковка [[Башкортстан|Башкортстанда]] халыкны күтәрү турында уй килә.
 
Овчинников Пугачевтан «генерал-фельдмаршал һәм Бөтенрусия орденнары кавалеры граф Панин» исемен ала. Җаек казакларының атлы отрядлары белән командалык итә, Җаек кәлгасе һәм [[Ырынбур]] арасында урнашкан бөтен кәлгәләрне алуда; Ырымбурны камауда һәм Җаек каласындагы Михайло-Архангель соборына камауда катнаша. Овчинников атаман [[Иван Зарубин|Чика - Зарубин]] белән бергә Юзей авылы янында 7 — 9 ноябрьдәге алышларда Пугачевның отрядлары меннән җитәкчелек итә генерал В. А. Карның карательләр корпусын кыйраталар һәм Кар ашыгыч рәвештә [[Бөгелмә (Әлшәй районы)|Бөгелмәгә]] карый чигенергә мәҗбүр була. Кар бу җиңелүдән соң командалыкны генерал-майор Фрейманга тапшырды һәм [[Мәскәү|Мәскәүгә]] кайтып китә<ref>За это указом от 1 декабря 1773 года Кар был отправлен в отставку, с запретом проживания в столицах.</ref>.
 
[[Көньяк Урал]] һәм далалар аша зур бору походын башкара һәм башкортлар белән үз сафларын тулыландырып, 1774 елның маенда Магнит кәлгасе тирәсендә Пугачевның төп армиясына тора, ары Җаек, [[Чулман]] һәм [[Идел]] буе яу ясагач, Троицк кәлгасе тирәсендәге сугышларда, [[Башкортстан|Башкортстанда]], [[Көңгер]] һәм [[Ижау|Ижевск]] тирәсендәге алышларда катнаша, [[Казан]], [[Сарытау]], [[Камышлы (Волгоград өлкәсе)|Камышин]] басып алуда, [[Волгоград|Царицын]] һәм Пролейка елгасы янындагы алышларда катнаша.
 
1774 елның 24 августында (4 сентябрь) Кара Яр янындагы соңгы сугыш алдыннан, Пугачев, армиясының дәртләндерү максатында үзенең якын көрәштәшләренә, шул исәптән гаскәрнең баш поход атаманына да, яңа титуллар бирә: «Божиею милостью, мы, Петр Третий, император и самодержец Всероссийский. Жалуем мы от армии нашей в генерал-фельдмаршалы и всех орденов кавалеры атамана Андрея Овчинникова…».
 
Иртәгәсенә Иделнең дала ярындагы каты алышта Андрей Овчинников һәлак була.
 
== Искәрмәләр ==
{{Reflist}}
 
== Библиография ==
 
* {{Книга|автор=[[Андрущенко, Андрей Иосифович|Андрущенко А. И.]]|заглавие=Крестьянская война 1773—1775 гг. на Яике, в Приуралье, на Урале и в Сибири|место=Москва|издательство=[[Наука (издательство)|Издательство «Наука»]]|год=1969|страницы={{{страницы|}}}|страниц={{#if:{{{страницы|}}}||360}}|тираж=3000|ref=Андрущенко}}
* ''Дубровин Н. Ф. '' Пугачев и его сообщники. В 3 тт. — СПб.: Дип. И. Н. Скороходова, 1884.
* ''Козловский К. Э. '' Борьба за Яик. // Русский Хәбәрче, № 36-37 (68-69), октябрь 1992.
* ''Левшин А. И. '' Историческое и статистическое обозрение уральских казаков. — СПб, 1823.
* ''Лимонов Ю. А., Мавродин В. В., Панеях В. М. '' Пугачев и пугачевцы. — Л.: Наука, 1974. — С. 47-73.
* ''Овчинников Р. В. '' Последние страницы биографии пугачевского атаман И. Н. Зарубина-Чики // Башкирский төбәк. Сборник статей. — Уфа, 1991. — С. 30-45.
* ''Лимонов Ю. А., Мавродин В. В., Панеях В. M.'' Пугачев и его сподвижники. — M.-Л.: Наука, 1965.
* ''Пушкин А. С. '' История пугачевского бунта. ч. 1-2. — СПб., 1834.
* ''Рознер И. Г. '' Яик перед бурей. — М.: Мысль, 1966.
[[Төркем:1774 елда вафатлар]]
[[Төркем:25 август көнне вафатлар]]
[[Төркем:1739 елда туганнар]]
[[Төркем:Сугышта һәлак булганнар]]
[[Төркем:Әлифба буенча шәхесләр]]