Әхмәдия мәдрәсәсе: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
DerslekBot (бәхәс | кертем) |
Төзәтмә аңлатмасы юк |
||
Юл номеры - 1:
'''«Әхмәдия» мәдрәсәсе, Лаклы мәдрәсәсе''' — [[Уфа губернасы]]ның [[Лаклы]]
[[Ахун]] һәм шул мәдрәсәнең [[мөдәррис]]е [[Әхмәтсафа Баһаветдинев]] исемен йөрткән. == Тарихы ==
Мәдрәсә XIX гасырда Златоуст өязенең Лаклы авылы мәсете кырында ачыла.
ХХ гасыр башында мәдрәсә бер ничә йортта урнаша: ике залда мәчет, бер ничә уку йорто, пансионат, аш бүлмәсе һәм башҡа ярдһмче хуҗалык бүлмәләре була.
Документлар Лаклы мәҙрәсәсенең бөтә Златоуст өязе башкортларын хезмәтләндереүен раслый. Монда Нәсибаш, Түбәнге Кыйгы, 2-че Әйле, Балакатай, Олы Кошчы улуслары, Тырнаклы улусының күпчелек өлеше кергән. Дыуан-Мәчетле, Морзалар һәм Тырнаклы улусының өч авылы — Арый авылы мәдрәсәсенә карый.
1912 елда урындагы хакимият тарафыннан Әхмәдия мәдрәсәсе эргәсендәге хәйрия оешмасының уставы кире кагыла<ref>Көньяҡ Урал һәм Урал алды мәҙрәсәләре: тарих һәм заман: Хрестоматия / төҙөүсе Т. М. Аминов — Өфө: БГПУ нәшриәте, 2010. — 429 б. — ISBN 978-5-87978-659-0.</ref>.
Совет заманында мәдрәсә йортында «крестьян яшьләре мәктәбе» оештырыла. Мондый мәктәпләр Башкорт АССР-ының Мәсәгут кантонында икәү була. Соңыннан 7 еллык мәктәп итеп үзгәртелә.
1968 йылда авыл мәсете йорты «архитектура комарткысы» итеп таныла.
== Укыту ==
Әхмәдия мәҙрәсәсенең укыту программасы Троицк, Казан һәм Ырынбур шәһәрләрендәге шушындый ук уку йортларының программаларына ошаган була<ref>* Юнусова А. Б. Ислам в Башкортостане — М.: Логос, 2007. — 95 б. — ISBN 978-5-98704-224-0.</ref>.
Әгәр 1908 елга тиклем Лаклы мәдрәсәсендә белем алыу 4 ел булса, яңа уку бинасы төзелгәннән соң — 7 йыл була. «Әхмәдия» мәдрәсәсендә белем алу ике баскычтан торган: беренче баскыч — мәктәптә яки урыс-башкорт мәктәбендә уку — 4 ел, ә икенче баскыч — аерым класларда уку (шәкертләр өч төркемгә бүленгән). Икенче баскычта укучы шәкертләр мәдрәсәнең пансионатында яшәгән<ref> Зинуров Г., Бәдретдинов С. Ахмедсафа Багаутдин и медресе «Ахмадия» // Ватандаш. — 2008. — № 8. — С. 180—194. — ISSN 1683-3554.</ref>
== Укытучылары ==
Әхмәтсафа Баһаветдинов (мөдәррис);
Шакирьян Габделвәлиев;
Мәхмүтьян Солтангәрәев;
Рәхимгол Габделвәлиев;
Мөхәмәтсадыйкгәрәй Сәйфитдияров.
== Сылтамалар ==
* Көньяҡ Урал һәм Урал алды мәҙрәсәләре: тарих һәм заман: Хрестоматия / төҙөүсе Т. М. Аминов — Өфө: БГПУ нәшриәте, 2010. — 429 б. — ISBN 978-5-87978-659-0.
* Юнусова А. Б. Ислам в Башкортостане — М.: Логос, 2007. — 95 б. — ISBN 978-5-98704-224-0.
* Зинуров Г., Бәдретдинов С. Ахмедсафа Багаутдин и медресе «Ахмадия» // Ватандаш. — 2008. — № 8. — С. 180—194. — ISSN 1683-3554.
== Искәрмәләр ==
{{искәрмәләр}}
| |||