Хәлил Паша (рәссам): юрамалар арасында аерма

Хәлил Паша Мөхәндисханә-и Берри-и Хөмәен ({{Lang-tr|Mühendishane-i Berrî-i Hümâyûnu}}) уку йортын (бүгенге Истамбул техник университетын) тәмамлый һәм сарай тарафларына эшкә билгеләнә, хәрби уку йортларында рәсем дәресләрен бирәалып бара. Гозер-үтенечләре белән атасын аны [[Париж]] шәһәренә укырга җибәрергә күндерә<ref name="antikalar" />. [[1889 ел|1889 елда]] бер сурәте өчен {{Тәрҗемә ителмәгән 3|Париж халыкара күргәзмәсе (1889)|Париж халыкара күргәзмәсендә|ru|Всемирная выставка (1889)}}<nowiki/>медаль белән бүләкләнә.

[[Төркия|Төркиягә]] кайту белән янәдән хәрби уку йортларында рәсем дәресләрен бирә башлый. [[1906 ел|1906 елда]] Мәктәб-и Хәрби сафларына укытырга чакырыла һәм "Паша" дәрәҗәсенә лаек була<ref name="boun" />. Төркиядә икенче конституция дәвере башлану белән рәссамның дәрәҗәсе төшерелә, ул полковник буларак отставкага чыга һәм бар дәрте белән иҗатка бирелә.<ref name="boun">{{Cite web|url=http://www.ata.boun.edu.tr/chronology/kim_kimdir/halil_pasa.htm|title=Halil Paşa, Boğaziçi Üniversitesi Atatürk Enstitüsü web sitesi Kim Kimdir|erişimtarihi=29 Mayıs 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131007073937/http://www.ata.boun.edu.tr/chronology/kim_kimdir/halil_pasa.htm|archivedate=7 October 2013}}</ref> Рәссам шәкертләре арасында Мөфидә Кадри, тарихка беренче хатын-кыз рәссам буларак кергән шәхес.

Соңрак Сәнәгый-и Нәфисә Мәктәб-и Алиси ({{Lang-tr|Sanayi-i Nefise Mekteb-i Alisi}}) уку йортында (бүгенге Мимар Сисан гүзәл сәнгатьләр университетында) укыта, 1917-1918 елларда аның белән җитәкчелек итә. 1914 елда Төркиядә Бәйсезлек өчен сугыш башлануы белән [[Мисыр|Мисырга]] Габбас Хәлим Паша тарафыннан чакырыла. ХәлимХәлил Паша "Мисыр сарайларына сурәтләре белән ямь кертүче" буларак таныла.<ref name="antikalar">{{cite web|url=http://www.antikalar.com/v2/konuk/konuk0611.asp|title=Taha Toros, Halil Paşa, Antik Dekor Dergisi ,Sayı 45|erişimtarihi=29 Mayıs 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140214103958/http://www.antikalar.com/v2/konuk/konuk0611.asp|archivedate=14 February 2014}}</ref>

Хәлил Паша иҗаты белгечләр тарафыннан ике дәвергә бүленә. Беренчесе реалистик һәм классик стиль юнәлештәюнәлешендә иҗат ителгән хезмәтләрдән, икенчече [[İmpressionizm|импрессионистик]] юнәлештә башкарылган хезмәтләрдән гыйбарәт.<ref name="boun" /> "Мадам Х" сурәте белән рәссам [[Париж]] күргәзмәләренең берсендә бакыр медаль яулый<ref name="boun" />.