Ольга Лебедева: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Яңа бит: «Ольга Сергей улы Лебедева ({{lang-ru|Ольга Сергеевна Лебедева}}) (1852 ел - 1912 елдан соң) - Росяй тәрҗем...» |
Төзәтмә аңлатмасы юк |
||
Юл номеры - 4:
Аның кыз фамилиясе Барщева иде. Лебедевның фамилиясе-аның икенче иренең [[Александр Лебедев (1843)|Александр Лебедев]] фамилиясе, ул ике тапкыр () [[Казан]] шәһәре башлыгы булган. Аның алты баласы бар иде.
Ул төрек, татар, гарәп һәм фарсы телләрен танылган татар мәгърифәтчесе [[Каюм Насыйри]]дан укыган.<ref>[https://psyjournals.ru/files/32866/philology_2010_1_Oldzhay.pdf Тюркан Олджай. Ольга Сергеевна Лебедева и ее вклад в русско-турецкие литературные связи // Проблемы филологии: язык и литература. 2010. №1. – C. 121-126]</ref> [[1886 ел]]да [[Кей-Кавус]]ның «[[Кабус Наме]]» (XI гасыр) китабын рус теленә тәрҗемә итә. (тәрҗемә [фарсы тел]]еннән түгел, ә Каюм Насыйриның татар телендәге басмасыннан эшләнгән). Ул чордагы татар мәдәниятенең күп кенә эшлеклеләре белән якыннан таныш булган.<ref>Olcay, Türkan (2017). "Olga Lebedeva (Madame Gülnar): A Russian Orientalist and Translator Enchants the Ottomans". Slovo. 29 (2). doi:10.14324/111.0954-6839.065</ref> Бу, гомумән, Россия дворянлыгы гадәтләрендә булмаган.
== Тәрҗемәчелек эшчәнлеге.==
Юл номеры - 10:
Ул, Мидхәт ярдәмендә, тәхәллүсе Gülnar hanım (төр.) астында [[Михаил Лермонтов| Лермонтов]]ның «Демон» поэмасын, [[Лев Толстой]]ның «Иван Ильичның үлеме» повестьларын, «Семейное бәхет», «Ильяс», «ике карт» һәм «Чем люди живы» хикәяләрен, [[Александр Пушкин|Пушкин]] әсәрләрен төрек тәрҗемәләре бастыра алган.
Тәрҗемәләр өчен cолтан [[Габделхәмит II]] үзе аны икенче дәрәҗә [[Шәфкать ордены]] белән бүләкләнде.<ref>[https://psyjournals.ru/files/32866/philology_2010_1_Oldzhay.pdf Тюркан Олджай. Ольга Сергеевна Лебедева и ее вклад в русско-турецкие литературные связи // Проблемы филологии: язык и литература. 2010. №1. – C. 121-126]</ref>
Ул шулай ук рус әсәрләрен татар теленә тәрҗемә итә. Мәсәлән - "[[Бакчасарай чишмәсе]]"<ref>[https://psyjournals.ru/files/32866/philology_2010_1_Oldzhay.pdf Тюркан Олджай. Ольга Сергеевна Лебедева и ее вклад в русско-турецкие литературные связи // Проблемы филологии: язык и литература. 2010. №1. – C. 121-126]</ref>
Юл номеры - 24:
[[1893 ел]]да Россиягә кайткач, Лебедева интенсив рәвештә Лев Толстой белән исәпкә алына, Россиядә Шәрыкъне өйрәнү җәмгыятен булдыру эшен алып бара, ул 1900 елда оештырыла (Лебедева мактаулы рәис итеп раслана).
Шул ук елны рус-татар газетасын бастыруга рөхсәт алырга тырыштым, әмма бу эштә аның элгәрләре кебек үк, уңышсызлыкка дучар булды. Моннан тыш, яшерен "магометанлыкта" шикләнү сәбәпле, аның артыннан полиция күзәтчелеге куелган.<ref>Каримуллин. А.Г. О.С. Лебедева — Гульнар ханум // Народы Азии и Африки. — 1977. — N 3. — С. 146—152.</ref>
[[Инҗил]]дән һәм [[Коръән]]дән мәгънәсе буенча якыннарын гыйбарәләрә параллель бастыру уйлады. Бу идеяне Л. Н.Толстой хуплаган.<ref>[http://az.lib.ru/t/tolstoj_lew_nikolaewich/text_1100.shtml Л.Н. Толстой. Полное Собрание Сочинений. Серия третья. Письма. 1894.Том 67. Москва 1955 г. б.232 - 233.]</ref>
| |||