Эрбет ярминкәсе: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
IanraBot (бәхәс | кертем)
к →‎Тауарлар: clean up using AWB
к калып өстәү
Юл номеры - 1:
{{Оешма
{{мәгънәләр|Эрбет (мәгънәләр)}}
|исем = Эрбет ярминкәсе
'''Эрбет ярминкәсе''' ({{Lang-ru|Ирбитская ярмарка}}) – XIX гасырда һәм [[Октябрь инкыйлабы|Инкыйлаб]]ка кадәрге [[Русия]]дәге 10 иң эре ярминкәнең берсе.<ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/bse/91164 БСЭ]</ref> XVII гасырның 30 елларында оеша башлый. Елга 1 мәртәбә [[Пирем губернасы]]ның Эрбет ({{Lang-ru|Ирбит}}) (хәзерге [[Свердлау өлкәсе]]) [[шәһәр]]ендә узган. [[Октябрь инкыйлабы|Инкыйлаб]]тан соң ябыла, ләкин [[1922]]-[[1930 ел]]ларда һәр елны уздырыла. [[2002 ел]]дан ярминкә сәяхәтчеләрне тартучы үзәк буларак, эшен җанландыра.
|альтернатив исем = Ирбитская ярмарка
|background_color=
|логотип = [[FileФайл:Здание пассажа — главного павильона ирбитской ярмарки 11.JPG|thumb|Эрбет ярминкәсенең төп бинасы (''пассаж'')(''хәзерге'' ''күренеш'')250px]]
|логотип зурлыгы = 200
|рәсем асты язуы = ''Эрбет ярминкәсенең төп бинасы (пассаж)(хәзерге күренеш)''
|харита1 =
|харита зурлыгы1 =
|легенда1 =
|харита2 =
|харита зурлыгы2 =
|легенда2 =
|бергәлек =
|үзәкнең төре = сәүдә
|үзәк =
|төре =
|телләр = [[урыс теле|урыс]]
|җитәкче вазыйфасы1 =
|җитәкче исеме1 =
|җитәкче вазыйфасы2 =
|җитәкче исеме2 =
<!-- ... -->
|җитәкче вазыйфасы6 =
|җитәкче исеме6 =
|нигезләүче1 = [[Пирем губернасы]] идарәсе
|нигезләү сәбәпләре1 = [[Себер]] халкының сәнәгать тауарларын сатып алу урыны
|нигезләү көне1 = [[1643 ел|1643]]
|нигезләүче2 =
|нигезләү сәбәпләре2 =
|нигезләү көне2 =
<!-- ... -->
|нигезләүче6 =
|нигезләү сәбәпләре6 =
|нигезләү көне6 =
|ябу сәбәпләре = сугышлар, [[НЭП]]ны туктату
|ябу көне = [[1920-еллар]]
|сайт =
|искәрмә1 =
|искәрмә2 =
<!-- ... -->
|искәрмә5 =
}}
<small>{{мәгънәләр|Эрбет (мәгънәләр)}}</small>
'''Эрбет ярминкәсе''' ({{Lang-ru|Ирбитская ярмарка}}) – XIX гасырда һәм [[Октябрь инкыйлабы|Инкыйлаб]]ка кадәрге [[Русия]]дәге 10 иң эре ярминкәнең берсе.<ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/bse/91164 БСЭ]</ref> XVII гасырның 30 елларында оеша башлый. Елга 1 мәртәбә [[Пирем губернасы]]ның Эрбет ({{Lang-ru|Ирбит}}) (хәзерге [[Свердлау өлкәсе]]) [[шәһәр]]ендә узган. [[Октябрь инкыйлабы|Инкыйлаб]]тан соң ябыла, ләкин [[1922]]-[[1930 ел]]ларда һәр елны уздырыла. [[2002 ел]]дан ярминкә сәяхәтчеләрне тартучы үзәк буларак, эшен җанландыра.
[[File:Irbit - Fur market.jpg|thumb|right|285px||Эрбет ярминкәсендә (1900)]]
{{Commonscat|Fairs}}
== Тарих ==
[[File:Здание пассажа — главного павильона ирбитской ярмарки 11.JPG|thumb|Эрбет ярминкәсенең төп бинасы (''пассаж'')(''хәзерге'' ''күренеш'')]]
[[Файл:Эрбет ярминкәсе.jpeg|thumb|rehts|300px|Эрбет ярминкәсе ачылу алдыннан]]
[[1630 ел]]ларда [[Русия]]нең [[Аурупа]] өлешеннән [[Азия]] өлешенә илтүче Югары Тура трактындагы Эрбет бистәсендә оештырыла. Рәсми рәвештә [[патша]] фәрманы белән ярминкә [[1643 ел]]да ачыла. [[Себер]] [[тимер юл]]ы корылганчы, [[Русия]]нең эчке тауар әйләнешендә әһәмияте зур. [[Мәкәрҗә ярминкәсе]]ннән кала, [[Русия]]дә икенче урында санала. Кагыйдә буларак, [[Минзәлә ярминкәсе]]ндә сәүдә ябылгач, эшли башлаган. [[Минзәлә]]дә сату иткән сәүдәгәрләрнең күбесе Эрбеткә килеп, сәүдәсен дәвам итә.<ref>[http://komanda-k.ru/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD/%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B7%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9-%D1%80%D0%B0%D0%B9%D0%BE%D0%BD-%D1%80%D1%82 Күчмәннәр командасы сайтында]</ref> Эрбет ярминкәсенә коры җирдән, [[елга]]дан су юлы белән, [[кыш]] көне чаналарда тауар илтү 30-40 көнлек вакытны алган.
Строка 41 ⟶ 83 :
 
== Әдәбият ==
1.# ''Хитров А.'' К истории г. Ирбита и Ирбитской ярмарки. Эрбет, 1872;
2.# ''Канделаки И.'' Роль ярмарок в русской торговле. Санкт-Петербург, 1914;
# ''Старцев А. В.'' Торговля сибирской пушниной на ярмарках во второй половине XIX — начале XX в. //Проблемы генезиса и развития капиталистических отношений в Сибири. Барнаул, 1990;
2. Канделаки И. Роль ярмарок в русской торговле. Санкт-Петербург, 1914;
4.# Краткая энциклопедия по истории купечества и коммерции Сибири. Новосибирск, 1995;
3.# Старцев''Щеглова АТ.В К.'' ТорговляЯрмарки сибирскойюга пушнинойЗападной наСибири ярмарках во второй половинев XIX — начале XX ввека. //ПроблемыИз генезисаистории формиро¬вания и развития капиталистическихвсероссийского отношений в Сибирирынка. Барнаул, 1990;2001.
4. Краткая энциклопедия по истории купечества и коммерции Сибири. Новосибирск, 1995;
5. Щеглова Т.К. Ярмарки юга Западной Сибири в XIX — начале XX века. Из истории формиро¬вания и развития всероссийского рынка. Барнаул, 2001.
 
== Сылтамалар ==
* ''Хәмит Зияев''. [http://statehistory.ru/books/17/Ziyaev-KH-Z-_Ekonomicheskie-svyazi-Sredney-Azii-s-Sibiryu-v-XVI---XIX-vv-/7 Хәмит Зияев. Эрбет ярминкәсе аша сәүдә итү.]
* [http://kirill-potapov.livejournal.com/179340.html Кирилл Потапов сайтында Эрбет ярминкәсе. Фотолар.] Кирилл Потапов сайтында
* [http://irbeya.ru/gallery?a=32 Эрбет ярминкәсе. Фотосурәтләр]
 
== Искәрмәләр ==
<small>{{искәрмәләр}}</small>
 
[[Төркем:Ярминкәләр]]