Нур (газета): юрамалар арасында аерма

«Нур» гәҗите – хәзерге [[Русия]] җирлегендә нәшер ителә башлаган беренче [[татар]] телле һәм беренче [[мөселман]] гәҗите була. [[ПитырбурПетербург]] ахуны [[Гатаулла Баязитов]], [[Хөсәен Фәезханов]] һ.б. кебек үк, 15 елдан артык [[ПитырбурПетербург|төньяк башкалада]] [[татар]]ча гәҗит чыгарырга рөхсәт алу артыннан йөри. [[1905 ел]]ның 4 апрелендә генә рөхсәт алына. Шул ук елның 2 сентябрендә [[Ильяс Бораганский басмаханәсе]]ндә (''Зур Проспект урамы, 45 йорт'') гәҗитнең беренче саны дөнья күрә. Мөхәррире башта Гатаулла хәзрәт үзе, соңыннан аның улы Мөхәммәтсафа Баязитов була.<ref>[http://www.muslim-spb.ru/index.php?page=gataulla-bayazitov Төньяк башкала ислам сайты]</ref>

Гатаулла хәзрәт вафатыннан соң, [[1911 ел]]дан соң гәҗитнең мәсләге кискен үзгәрә. Яңа мөхәррир Мөхәммәтсафа Баязитов [[Русия]] [[ислам|мөселманнарын]] хөкүмәткә нык якынайту, кануннарга тулаем буйсындыру яклы була. Ул оештырган «''Сират-әл-мөстәкыйм''» җәмгыяте пүлисәполиция хәерхаһлыгында булган [[урыс]] карагруһ оешмаларына якын булуы сәбәпле, [[татар]] җәмгыятендә яклау тапмый. [[1913]]-[[1914 ел]]ларда [[ПитырбурПетербург]]дата «[[Ил (газета)|Ил]]» һәм «[[Милләт (газета)|Милләт]]» гәҗитләре чыга башлау «Нур» гәҗите белән кызыксынуны киметә. Мөхәррирнең дә, [[Ырынбур]] диния нәзарәте мөфтие кәнәфиенә утыру теләге белән йөреп, гәҗит белән җитәкчелек итүгә игътибары кими. Шул сәбәпле, [[1914 ел]]да гәҗит чыгудан туктый.<ref>[http://www.muslim-spb.ru/index.php?page=gataulla-bayazitov А.Хәбетдинов мәкаләсе]</ref>