Контент бетерелгән Контент өстәлгән
|
|
|
{{Töpçek }}
'''ЧирмешМари дине''' ({{lang-chm|Чимарий йӱла, Марий (марла) вера, Марий йӱла, Марий кумалтыш, Ошмарий-Чимарий}}) - [[чирмешмарилар]] [[мифология]]сенә нигезләнгән, монотеистик диннәр йогынтысын кичергән күп аллалы (политеистик) дин.
== Тарих ==
ЧирмешМари дине кеше хөрмәт итәргә һәм хөрмәт итәргә тиеш булган табигать кочагына иманына нигезләнә. бертәңрелек өйрәтүләр таралганчы, Чирмешләрмарилар Юмо исеме астындагы күп кенә аллаларны хөрмәтләп, шул ук вакытта Зур Ак Тәңре (муш-Юмо) башлыкларын таныган. XIX гасырда күршеләренең монотеистик карашлары йогынтысында ышанулары бөтенләй формалашкан һәм Бердәм Тәңре - Тӱҥ Ош поро Кугу Юмо Бердәм Тәңре(Бердәм Якты Бөек АллаТәңре) үрнәк расланган.
== Үзенчәлекләре ==
== Таралыш ==
[[2004]] елда [[Мари Ил]] халкы арасында үткәрелгән сораштыру республика халкының 15% ы үзен үз дине тарафдарлары дип саный. ЧирмешләрнеңМариларның республика халкының 45% ын тәшкил итүен исәпкә алсак, чирмеләшрнеңмариларның 1/3 өлеше үзен бу дин тарафдарлары дип санаганнар булып чыга.<ref>Көнчыгыш чирмешләремариылар</ref> Көнчыгыш чирмешләремарилары арасында ([[Башкортстан]] һәм [[Татарстан]]ның көнчыгыш өлеше) мәҗүсиларның проценты тагын да югарырак (хатын-кызлар арасында 69 процентка кадәр). ЧирмешләрМарилар бирегә [[XVII]]-[[XIX]] гасырларда көчләп христианлыштырудан качкан.<ref>Шнирельман, Виктор (2001). Неоязычество на просторах Евразии. Москва. ISBN 5-89647-050-9.</ref> Шул ук вакытта чирмешмари дине тарафдарларының күбесе чиркәүләргә дә йөри.
[[Төркем:Диннәр]]
[[Төркем:ЧирмешМари мәдәнияте]]
|
