Wikipedia

Масторава: юрамалар арасында аерма

Тарихны интерактив карап чыгу
← Алдагы төзәтмәКиләсе төзәтмә →
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
КүрсәтмәлеВики-текст
Derslek (бәхәс | кертем)
33 974 үзгәртергә
к Derslek Асыл битенең исемен үзгәртте. Яңа исеме: Масторава: Эпос исеме тәрҗемә ителми
Derslek (бәхәс | кертем)
33 974 үзгәртергә
Төзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 1:
'''Масторава''' — [[эрзя]] һәм [[мукшылар|мукшы]] героик эпосы. 1994 елда эрзя язучысы [[Александр Шаронов]] тарафыннан дөньябасма күрдекитап итеп чыгарылган. ГеройМукшы һәм эрзя халыкларының дини ышанулары, героик мифлармифлары, җырларҗырлары һәм әкиятләрәкиятләре нигезендә оештырылган.
 
== Эчтәлеге ==
"Масторава" 5 өлештән тора (»ходайларХодайлар гасыры«,» борынгы гасыр«,» [[Тюштян]] гасыры«,» ВороновДошманнар гасыры«,» Яңа гасыр") һәм 18 әкият.
 
"Масторава» эрзян һәм мокшан [[космогония|космогоник]] мифологиясен, гражданлык һәм рухи тарихын кабатлый, Меңьеллык кызыклы тарихка ия булган халыкның күпкырлы образын булдыра."Масторава» да халыкның үз тарихына һәм күрше халыкларның тарихына фәлсәфи, эстетик, этик, Дәүләт-сәяси, социаль карашлары чагылдырылган.
 
Аның составына [[Владимир губернасы|Владимир]], [[Түбән Новгород губернасы|Түбән Новгород]], [[Рязань губернасы|Рязань]], [[Пенза губернасы|Пенза,]] [[Тамбу губернасы|Тамбу]] губерналарының [[рус халкы]] иҗат иткән мифологик һәм эпико-тарихи сюжетлар кергән. "Масторава» шулай ук рус тарихын кабатлыйчагылдыра, чөнки рус дәүләтчелеге һәм рус этносы формалашкан территориядә яшәүче халыкларның тормышы турында сөйли.
 
«Масторава» эпосы «[[Калевала]]», «[[Калевипоэг]]», «[[Лачплесису]]»га типологик яктан якын. Анда геройлар эрзян чорындагы кебек үк, «богочеловек», мироустроители, халык тормышына гореф-гадәт һәм законны кертүчеләр бар.«Масторава» ның төп идеясе: Киләчәккә караш үткәнне яңадан торгызу аша, хәзерге заман кешеләре аңында меңьеллык тарихи, әхлакый һәм эстетик тәҗрибәне актуальләштерү.
 
== Геройлары ==
"Масторава» да 77 дән артык персонаж эшлибар.
 
===Югары затлар===
Гыйбадәт кылырга яраклы һич бер зат юк:
 
* Инешкипаз (тынычлык һәм кеше, [[демиург]] гореф - гадәтләр, гореф-гадәтләр һәм тормыш законнары алымы), [[Анге-Патяй]] (Инешкипаз хатыны, [[Ходай-Ана]], матурлык богинясы, мәхәббәт һәм никах яклаучысы, хатын-кызлар һәм балаларны яклаучы)), Әйдә (Инешкипазның антиподы, явызлыкның гәүдәләнеше);
 
===Бөек затлар===
'''Олугълык:'''
 
Верепаз (кешенең күңел һәм акыл иясе, яктылык һәм изгелек билгесе),
Юл номеры - 50:
 
 
===Каһарманнар===
 
'''Геройлары:'''
 
* Азравка/Литова (Җир кызы, Пурьгинепаз хатыны, небесной гаилә демиургы),
* Литава (Җир кызы, Пурьгинепаз хатыны, инязор (патша) Тюштян әнисе),
Строка 60 ⟶ 58 :
* Эрзян җирен тышкы дошманнардан саклый торган гаять зур көчкә ия булган Сабан),
* Килява, [[Нарчатка]], Кастуша (әрҗән, мокшан халыклары дошманнары белән көрәшүче кызлар),
* Саманька ([[ИвануЯвыз Грозному|Иван Грозный]] ысулы белән КазанныКазанның [[Крепостные стены|ныгытма диварлары]] астына казу юлы белән яулапказып алукереп турындааларны ташлаганҗимерүче зирәк кыз).
 
== Яңалыклар ==
Строка 76 ⟶ 74 :
* [https://web.archive.org/web/20130619052913/http://izvmor.ru/article_8324.html «Масторава» получает всероссийскую известность]
[[Төркем:Мордва мифологиясе]]
[[Төркем:Дастаннар]]
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/wiki/Масторава