Германия: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
IlnarSelimcan (бәхәс | кертем)
инглизчәдән бер-ике җөмлә
IlnarSelimcan (бәхәс | кертем)
инглизчә мәкаләдән бер җөмлә
Юл номеры - 137:
1941 елның апрелендә Алмания [[Югославия кыйраллыгы|Югославия]] һәм [[Юнанстан]]ны басып ала. Шул ук елның 22 июнендә исә Алмания [[Бөек Ватан сугышы|Советлар Берлегенә һөҗүм итә]]. Сугыш башындагы уңышларга карамастан, алманнар ахыргы исәптә җиңелә. 1945 елның 2 маенда совет гаскәрләре Берлинны яулап ала. 7 майда [[Реймс]] шәһәрендә алман вәкилләре берсүзсез тәслим (капитуляция) турында актка кул куя. 8 майда совет ягы таләбе буенча, алар кабат тәслим (капитуляция) актын имзалыйлар.
 
Соңрак «[[холокост]]» дип аталачак вакыйгаларда алман хөкүмәте азчылыкларны эзәрлекли һәм, Аурупаның төрле илләрендә төзелгән [[Нацистларның концентрацион лагерьлары|концентрацион]] һәм [[Нацистларның үлем лагерьлары|үлем]] лагерьларын кулланып, нацистлар уйлавынча «түбән» кешеләргә каршы геноцид оештыра, ягъни аларны юк итү сәясәтен алып бара. Барлыгы 10 миллионнан артык хәрби булмаган кеше үтерелә, шул исәптән 6 миллион [[яһүд]], 220 000—1 500 000 [[чегән]] кешесе, 275 000 [[T4 операциясе|гарип кеше]], меңнәрчә [[Йәхвә шаһиты]], меңнәрчә лутый, шулай ук Алмания һәм ул басып алган башка илләрдәге сәяси я дини оппозицион оешмаларның йөз меңнәрчә әгъзасы<ref>{{cite book |last=Niewyk |first=Donald L. |title=The Columbia Guide to the Holocaust |year=2000 |publisher=Columbia University Press |pages=45–52 |author2=Nicosia, Francis R. |isbn =978-0-231-11200-0}}</ref>. Алмания тарафыннан басып алынган илләрдә нацистлар алып барган сәясәт нәтиҗәсендә 2,7 миллион [[поляк]]<ref>Institute of National Remembrance (Poland), Polska 1939–1945 Straty osobowe i ofiary represji pod dwiema okupacjami. Materski and Szarota. page 9 "Total Polish population losses under German occupation are currently calculated at about 2 770 000".</ref>, 1,3 миллион [[украин]], 1 миллион [[белорус]] кешесе һәлак була<ref name="Maksudov, S. 1994">Maksudov, S. (1994). "Soviet Deaths in the Great Patriotic War: A Note". Europe-Asia Studies 46 (4): 671–680.</ref>. Моннан тыш, әсирлеккә эләккән совет солдатларының 3,5 миллионы әсирлектә вафат булган дип бәяләнә<ref name="Maksudov, S. 1994" /><ref name="books.google.com">Ian Kershaw.''[https://books.google.com/books?id=_tmGaItZ0tsC#v=onepage Stalinism and Nazism: dictatorships in comparison] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150915233529/https://books.google.com/books?id=_tmGaItZ0tsC |date=15 September 2015 }}''. Cambridge University Press, 1997, p.150 {{ISBN|0-521-56521-9}}</ref>. Нацистлар режимының, Алмания завод-фабрикаларында коллар итеп эшләтү өчен, оккупицияләнгән Аурупа илләреннән якынча 12 миллион кешене мәҗбүриләп алып китүе билгеле<ref name="BeyerSchneider">{{Cite book |author=John C. Beyer |author2=Stephen A. Schneider |title=Forced Labour under Third Reich |publisher=Nathan Associates }} [http://www.nathaninc.com/sites/default/files/Pub%20PDFs/Forced%20Labor%20Under%20the%20Third%20Reich%2C%20Part%20One.pdf Part1] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150824092603/http://www.nathaninc.com/sites/default/files/Pub%20PDFs/Forced%20Labor%20Under%20the%20Third%20Reich,%20Part%20One.pdf |date=24 August 2015 }} and [http://www.nathaninc.com/sites/default/files/Pub%20PDFs/Forced%20Labor%20Under%20the%20Third%20Reich%2C%20Part%20Two.pdf Part 2] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170403025028/http://www.nathaninc.com/sites/default/files/Pub%20PDFs/Forced%20Labor%20Under%20the%20Third%20Reich%2C%20Part%20Two.pdf |date=3 April 2017 }}.</ref>. 5,3&nbsp;миллион алман солдаты сугышта һәлак булган дип исәпләнә<ref name="Rüdiger Overmans 2000">{{cite book|author=Overmans, Rüdiger|title=Deutsche militärische Verluste im Zweiten Weltkrieg|publisher=Oldenbourg|year=2000|isbn=978-3-486-56531-7}}</ref>. Хәрби булмаган Алмания халкыннан сугыш нәтиҗәсендә 900 000 кеше һәлак була; 400 меңе Көнбатыш илләре ягында, 500 меңе Советлар берлеге ягында<ref>{{cite book|first=Ian|last = Kershaw|title = The End; Germany 1944–45|year=2011|publisher=Allen Lane|pages=279}}</ref>. Сугыш нәтиҗәсендә якынча 12 миллион алман кешесе төрле Көнчыгыш Аурупа илләреннән куыла, Алмания сугышка кадәрге җирләренең якынча дүрттән бер өлешеннән колак кага<ref name="SLyE6YJEn0C page 52" />. Советлар Берлеге сугышта барлыгы 27 миллион кешесен югалта<ref name="MOD Russian Federation">{{cite web|last1=Министерство обороны Российской Федерации|first1=MOD Russian Federation|title=On Question of war Losses (in Russian)|url=http://encyclopedia.mil.ru/encyclopedia/history/more.htm?id=11359251@cmsArticle|publisher=MOD Russian Federation|accessdate=November 12, 2017|ref=}}</ref>.
 
<!--1936—39 елларда Италия белән берлектә Испаниягә каршы интервенция оештыра. 1938 елның мартында Австрияне, шул ук елның октябрендә [[Чехословакия]]нең Судет өлкәсен басып ала. 1939 елның 1 сентябрендә Алмания Польшага һөҗүм ясап, [[икенче бөтендөнья сугышы]]н башлап җибәрә.   1940 елның сентябрендә [[Берлин]]да Алмания, [[Италия]] вә [[Япония]] хәрби берлек төзи.-->