Сөембикә манарасы: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
к калып өстәү
IanraBot (бәхәс | кертем)
к clean up using AWB
Юл номеры - 49:
[[Файл:Сөембикә м.jpg|right|300px|thumb|Сөембикә манарасы]]
<small>{{мәгънәләр|Сөембикә (мәгънәләр)}}</small>
'''[[Сөембикә]] манарасы''' (tat.lat. ''[http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Сөембикә_манарасы Söyembikä manarası]'', ''Хан мәчете'') — [[Казан Кирмәне]] җирлегендә урнашкан манара. Элек татарларда '''Хан мәчете''' буларак аталды, ләкин соңарак руслардаурысларда йөргән ''Башня Сююмбике'' исеме белән атала башлады. Татар ханлыгы чорыннан сакланып калган бердәнбер бина.
 
==Тарих==
Сөембикә манарарасының килеп чыгу тарихы әлегә көнгә кадәр төгәл билгеле түгел. Кайбер тарихчылар фикерләре буенча Сөембикә манарасы [[Мөхәммәт-Әмин]] хан вакытында төзелгән. [[1495]] елда [[Мөхәммәт-Әмин]] Казан тәхетеннән бәреп төшерелгәннән соң, Мәскәүгә качарга мәҗбүр булган, хәттә [[Мәскәү кенәзлеге]] Ливониягә каршы сугышында урыс гаскәре башлыгы итеп билгеләнгән булган. Мәскәү Кирмәненең [[:ru:Боровицкая башня|Боровицкий манарасы (русурыс)]] төзегән вакытында [[Мөхәммәт-Әмин]] [[Мәскәү]]дә яшәгән һәм Италия архитекторлары ([[:ru:Солари, Пьетро Антонио|Пьетро Антонио Солари (русурыс)]]) белән танышып, дуслашып, соңрак аларны Казанга яңа манара төзер өчен чакырган. [[1502]] елда [[Мөхәммәт-Әмин]] янә Казан тәхетендә утырган һәм үз бөек манараны төзергә карар иткән. [[1505]] елда [[Мөхәммәт-Әмин]] Мәскәү кенәзлеге белән мөнәсәбәтләрен үзгәртә һәм бәйсез сәясәтен үткәрә башлаган. Нәкъ бу чорда яңа хәрби манара төзелә башлаган. Төзелеш вакыты: якынча [[1507]]-[[1517]] еллар.
 
Бер риваять буенча сәяси көрәш нәтиҗәсендә [[Мөхәммәт-Әмин]] ханлыкның күренекле эшлеклесе [[Кил Әхмәд]]не үлемгә хөкем иткән, Кил-Әхмәд үлеме алдында "беркайчан бу манара хан исемен йөртмәячәк" дип [[Мөхәммәт-Әмин]]не каһәрләгән. Чыннан да каһәр сүзләре тормышка ашкан, Әмин манарасы дип аталмаган.