Гали Рәхим: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Derslek (бәхәс | кертем)
Derslek (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 26:
 
== Тормыш юлы ==
Гали Рәхим [[1892 ел]]ның [[4 ноябрь|4 ноябрендә]] [[Казан]]да II гильдия сәүдәгәр гаиләсендә туа.
 
Башта «Мөхәммәдия» мәдрәсәсендә, аннары Казандагы коммерция училищесында белем ала. Шуннан соң [[Мәскәү]] сәүдә институтын тәмамлый.
Юл номеры - 34:
Г. Рәхимнең [[1909 ел]]да «Җир йөзе» дигән беренче фәнни-популяр жанрдагы китабы дөнья күрә. [[1913 ел]]дан башлап, «Ак юл» журналында аның байтак кына әкият-хикәяләре басыла. [[Бөек Октябрь инкыйлабы|Октябрь революциясеннән]] соң әдип шигырьләр, «Җанвар» дигән пьеса, «Бер шагыйрьнең өйләнүе» исемле хикәя һәм «Идел» дигән повесть яза.
 
Гали Рәхим фәнни эш белән дә шөгыльләнә. Бу өлкәдә ул «Татар әдәбияты тарихы өчен материаллар җыю юлында бер тәҗрибә», «Татар әдәбияты тарихы» (Г. Газиз белән бергә язылган), «Утыз еллык хезмәт», «Беренче тюркология корылтае һәм аның тикшергән мәсьәләләре» дигән хезмәтләр калдыра. Барлыгы 50гә якын фәнни хезмәте басыла.
 
Г.Рәхим берничә фәнни җәмгыять әгъзасы булып тора: [[Казан университеты каршындагы һәмАрхеология, тарих һәм этнография җәмгыяте|Казан университетының Археология, тарих һәм этнография җәмгыяте]]ндә, 1926-30 елларда Академүзәк каршындагы Татарстан һәм татар белеме җәмгыятенең гыйльми сәркатибе булып тора.
1930-нчы елларда ике тапкыр хөкем итә. 1931 елның 8 маенда кулга алына, 1932 елның 11 маенда [[ОГПУ]]ның махсус коллегиясе аны 5 елга концлагерьгә хөкем ителә. 1937 елның июлендә кабат кулга алына. Башка бер төркем татар зыялылары белән бергә аңа [[«Буржуаз милләтчеләрнең Совет хакимиятенә каршы оешмасы» эше]]ндә катнашу гаебен тагалар. Бу юлы аны 8 елга төзәтү-хезмәт колониясенә озаталар.<ref>[http://lists.memo.ru/d1/f18.htm#n109 Абдрахимов Гали Шакирович]</ref> Сәламәтлеге какшау сәбәпле, вакытыннан алда иреккә чыгарыла. 1943 елда Казанда вафат була.
 
Галим 1927 елда Сталинга юнәлтелгән иске татар имлясын яклап язылган «82 хатын» имзалый.
 
1930-нчы елларда Г.Рәхим ике тапкыр хөкем ителә. 1931 елның 8 маенда кулга алына, 1932 елның 11 маенда [[ОГПУ]]ның махсус коллегиясе аны 5 елга концлагерьгә хөкем ителә. Беломорканал төзелешендә катнаша. Азат ителгәч, Казан университетының иске кулъязмалар бүлегенә эшкә алына. Аннан китәргә мәҗбүр ителгәч, гади банк хезмәткәре булып урнаша.
 
1930-нчы елларда ике тапкыр хөкем итә. 1931 елның 8 маенда кулга алына, 1932 елның 11 маенда [[ОГПУ]]ның махсус коллегиясе аны 5 елга концлагерьгә хөкем ителә. 1937 елның июлендә кабат кулга алына. Башка бер төркем татар зыялылары белән бергә аңа [[«Буржуаз милләтчеләрнең Совет хакимиятенә каршы оешмасы» эше]]ндә катнашу гаебен тагалар. БуИке юлыеллап төрмәдә тоткач, 1940 елда аны 8 елга төзәтү-хезмәт колониясенә озаталар.<ref>[http://lists.memo.ru/d1/f18.htm#n109 Абдрахимов Гали Шакирович]</ref> Сәламәтлеге какшау сәбәпле, 1943 ел башында ул вакытыннан алда иреккә чыгарыла. 1943 елда Казанда вафат була.
Галимнең 1931 елга кадәр җыелган кулъязмалары һәм археографик табылдыклар [[Г. Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм сәнгать институты]]ның Язма һәм музыкаль мирас үзәгендә саклана.<ref>http://miras.info/resources/funds/53-rahim-gali.html</ref>
 
==Гаиләсе==
Хатыны Гайшә — күренекле сәүдәгәр [[Габдулла Апанаев]] кызы.
 
== Шулай ук карагыз ==