Кислоталар: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Төзәтмә аңлатмасы юк |
|||
Юл номеры - 37:
[[Синиль әчелеге|HCN]]).
==Химик үзлекләре==
*[[Төп оксидлар]] белән тәэсир итешкәндә [[тоз]] һәм [[су]] хасил була:
: <math>\mathsf{CaO + 2 HCl \longrightarrow CaCl_2 + H_2O}</math>
* [[амфотер оксидлар]] белән тәэсир итешкәндә [[тоз]] һәм [[су]] хасил була:
: <math>\mathsf{ZnO + 2 HNO_3 \longrightarrow Zn(NO_3)_2 + H_2O}</math>
* [[селтә]] белән тәэсир итешкәндә [[тоз]] һәм [[су]] хасил була: ''([[нейтральләштерү реакциясе]])'':
: <math>\mathsf{NaOH + HCl \longrightarrow NaCl + H_2O}</math>
* Эреми торган [[химик нигезләр ]] белән тәэсир итешкәндә [[тоз]] һәм [[су]] хасил була, эрүчән әчелек өчен <ref name="acid+insoluble_base">Мануйлов А. В., Родионов В. И. — [http://www.hemi.nsu.ru/ucheb183.htm Кислоты. Классификация кислот. Химические свойства.] // Основы химии. Интернет-учебник.</ref>:
: <math>\mathsf{Cu(OH)_2 \downarrow + H_2SO_4 \longrightarrow CuSO_4 + 2 H_2O}</math>
* [[Тоз]]лар белән тәэсир итешкәндә, утырма яки [[газ]] хасил була:
: <math>\mathsf{BaCl_2 + H_2SO_4 \longrightarrow BaSO_4 \downarrow + 2 HCl \uparrow}</math>
* Көчле әчелекләр зәгыйфь әчелекләрне тозлардан этеп чыгара:
: <math>\mathsf{K_3PO_4 + 3 HCl \longrightarrow 3 KCl + H_3PO_4}</math>
: <math>\mathsf{Na_2CO_3 + 2 HCl \longrightarrow 2 NaCl + H_2O + CO_2 \uparrow}</math>
* [[Металларның активлыгы электрохимик рәте]]ндә [[сутуар]]га кадәр торган металлар сутуарны әчелек эремәсеннән этеп чыгара (азот әчелеге HNO<sub>3</sub> һәм куертылган күкерт әчелегеннән H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub> кала), хасил булган тоз эрүчән булган очракта:
: <math>\mathsf{Mg + 2 HCl \longrightarrow MgCl_2 + H_2 \uparrow}</math>
: <math>\mathsf{Mg + 2 H_2SO_4 \longrightarrow MgSO_4 + SO_2 \uparrow + 2 H_2O}</math>
* Органик әчелекләр өчен [[этерификация реакциясе]] бара : [[спиртлар]] белән тәэсир итешкәндә катлаулы [[эфир]]лар һәм су хасил була:
: <math>\mathsf{R_1-COOH + R_2-OH \longrightarrow R_1-COO-R_2 + H_2O}</math>
мәсәлән:
: <math>\mathsf{CH_3COOH + C_2H_5OH \longrightarrow CH_3COOC_2H_5 + H_2O}</math>
===Әчелекләрне чыгару ===
* металл булмаган кушылма сутуар белән тәэсир итешкәндә:
:: <math>\mathsf{H_2 + Cl_2 \rightarrow 2HCl}</math>
:: <math>\mathsf{H_2 + S \rightarrow H_2S}</math>
* Күкерт әчелеге белән каты тозлар тәэсир итешкәндә:
:: <math>\mathsf{2NaCl + H_2SO_4 \rightarrow Na_2SO_4 + 2HCl}</math>
:: <math>\mathsf{Na_2SO_3 + H_2SO_4 \rightarrow Na_2SO_4 + SO_2 + H_2O}</math>
* Әчелекле оксидлар су белән тәэсир итешкәндә:
:: <math>\mathsf{P_2O_5 + 3H_2O \rightarrow 2H_3PO_4}</math>
==Әдәбият==
| |||