İdel-Ural Ştatı: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Marat-avgust (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
Marat-avgust (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 55:
}}
[[File:Proclamation of Idel-Ural Republic.png|200px|right]]
'''İdel-Ural''' berlege (İdel-Ural ştatı) [[1917]]-[[1919]] yıllarda Könçığış [[Awrupa]]da xäzerge öç Törki-Tatar ([[Tatarstan]], [[Başqortstan]], [[Çuaşstan]]) häm öç Fin-Uğır ([[Mari İl]], [[Mordoviä]] häm [[Udmurtiä]]) cömhüriätlären berläştergän. [[Millät Mäclese|Millät Mäclesendä]] täqdim itelä (1918). Bulaçaq däwlät çikläre [[Ğälimcan Şäräf]] citäklägän kämisiä tarafınnan eşlänä. Territoriäsenä [[Qazan gubernası|Qazan]] häm [[Ufa gubernası|Öfä]] gubernaları, [[Нократ губернасы|Wätke]], [[Irınbur gubernası|Irınbur]], [[Pirem gubernası|Pirem]], [[Samar gubernası|Samar]] häm [[Sember gubernası|Sember]] gubernalarınıñ törki-tatarlar küpläp yäşägän töbäkläre kerergä tieş bula. Yaña milli cömhüriätne oyıştıru eşlären başqaru öçen ''İdel-Ural Ştatın ğämälgä kertü häy'äte'' tözelä.
 
== Tarix ==
Юл номеры - 73:
[[1918]] yılnıñ [[5 ğinwar]]ında [[Sadri Maqsudi]] [[Millät İdäräse]]neñ räise bulıp saylana.
 
[[1918]] yılnıñ [[10 ğinwar]]ında [[Xärbi İdärä]]neñ 3000 ğäskäre [[Ufa]] uramnarında, «İdel-Ural!» şiğären qıçqırıp, milli tantanalı çığış yasıylar wä [[Milli İdärä]]neñ räise [[Sadri Maqsudi]] bu tantananı qabul itä.
 
[[1918]] yılnıñ [[14 ğinwar]]ında [[Xärbi İdärä]]neñ 2 cıyılışınıñ 14 utırışında [[Sadri Maqsudi]] cämğiätne, berläşkän millät bulırğa häm milli mänfäğätlärne onıtmasqa, çaqırğan.
 
[[Millät Mäclese]] wäkilläre Sovet xäkimiäte belän söyläşü alıpbaruınnan baş tartıp, Milli İdäräseneñ cirle büleklärne yasawın däwam itälär: alar salımnarnı cıyalar.
 
Ştatnıñ ğämälgä kerüen räsmi iğlan itü Bötenrusiä möselman ğäskäriläreneñ ikençe qorıltayınıñ 1918 yılnıñ 1 nçe martına bilgelängän utıtışına yöklängän bula. Säwit xakimiäte qarşı bulu säbäple, proyekt ğämälgä aşmıy qala.
 
== Miras ==