Фатих Әмирхан: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
IanraBot (бәхәс | кертем)
к →‎Иҗаты: clean up
Тимерхан (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 24:
}}
{{Портал|Шәхесләр}}
'''ФатыйхФатих Әмирхан''' (''Әмирханов Мөхәммәтфатих Зариф улы;'' [[1 гыйнвар]] [[1886 ел|1886]]ның, [[1Казан]], гыйнвар[[Казан өязе]]ы, [[Казан губернасы]], [[1926Русия елимпериясе]]ның [[9 март]]ы [[1926 ел|1926]], [[Казан]], [[Татарстан Автономияле Совет Социалистик Җөмһүрияте|ТАССР]], [[Россия Совет Федератив Социалистик Республикасы|РСФСР]]) — күренекле [[татар]] [[язучы]]сы, җәмәгать эшлеклесе. Татар сатира жанрын тудыручы.
 
== Тәрҗемәи хәле ==
== Биография ==
Фатыйх Әмирхан [[1886 ел]]ның [[1 гыйнвар]]ында [[Казан]]да туа. [[1895 ел]]да әтисе аны «Мөхәммәдия» мәдрәсәсенә илтә. Мәдрәсәдән соң, [[1904 ел]]да, Фатыйх Әмирхан [[Самар]]га [[рус теле]]н өйрәнергә китә. 4 ай чамасы укыгач, аерым укытучылар ярдәмендә гимназия программасы буенча имтиханга әзерләнә. [[1905 ел]]да «[[Мөхәммәдия (мәдрәсә)|Мөхәммәдия]]»нең алдынгы шәкертләре белән яшертен рәвештә җилем басмада «Әльислах» (гарәпчә үзгәртеп кору) исемле гәзит чыгара башлый. Ул үзе гәзитнең җитәкчесе һәм мөхәррире була.
 
Юл номеры - 42:
 
[[1923 ел|1923]]—[[1924 ел]]ларда татар театр техникумында укыта.
 
[[1925 ел|1925 елны]] Татарстан хөкүмәте карары нигезендә Фатих Әмирхан персональ пенсиягә чыга. Ләкин сәламәтлеге какшаган әдипкә озак яшәргә насыйп булмый: [[1926 ел|1926 елның]] [[9 март|9 мартында]] кинәт көчәеп киткән [[Туберкулёз|үпкә авыруыннан]] Фатих Әмирхан вафат була.
 
== Иҗаты ==
[[1905 ел]]да, «Әльислах» гәзитен чыгара башлап, Фатыйх Әмирхан журналистика эшенә керешә. Төрле инкыйлабый-демократик эчтәлекле публицистик һәм әдәби-тәнкыйть мәкаләләре яза.
[[Файл:Фатих Әмирхан кабере.jpg|мини|Фатих Әмирхан кабере]]
 
[[1907 ел]]да аның беренче күркәм хикәясе «Гарәфә кич төшемдә» языла һәм басылып чыга. [[1908 ел]]да «Бәйрәмнәр», шуннан соң «Хәзрәт үегтләргә килде» ([[1912 ел|1912]]), «Габделбасыйр гыйшкы» ([[1914 ел|1914]]), «Салихҗан карый» ([[1916 ел|1916]]), «Сәмигулла абзый» ([[1916 ел|1916]]) кебек күп кенә хикәяләр яза. [[1908 ел|1908]]—[[1910 ел]]ларда Фатыйх Әмирхан «Фәтхулла хәзрәт» исемле сатирик повесть яза. [[1909 ел]]да язучының «Татар кызы» исемле әсәре, [[1911 ел]]да «Хәят» повесте, [[1912 ел]]да «Урталыкта» романы басыла.