Чирмеш теле: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
AqQoyriq (бәхәс | кертем)
AqQoyriq (бәхәс | кертем)
Юл номеры - 610:
'''''Сорау''''' алмашлыклары: '''кӧ?''' — кем? '''мо?''' — нәрсә? '''кӧн''' — кемнең? кемнеке? '''мон?''' — нәрсәнең? нәрсәнеке? '''могай?''' — нинди? '''мыняр?''' — күпме? '''кудо?''' — кайсы(сы)?<br>
Шул ук сорау алмашлыклары нисби алмашлыклар буларак та кулланыла, алар иярчен җөмләләрдә бәйлек сүз ролен үти. Төп җөмләләрдә аларның мөнәсәбәттәше булырга тиеш, моның өчен кӧ, тудо, мо, могай, тугай, кудо кебек алмашлыклар файдаланыла.<br>
Билгесезлек алмашлыклары '''ала-''' яки '''иктаж-''' кебек билгесезлек кисәкчәләренә сорау алмашлыкларын сызыкча аша ялгап ясала: '''ала-кӧ''' — кемдер; '''ала-мо''' — нәрсәдер; '''ала-могай''' — ниндидер; '''ала-мыняр''' — күпмедер; '''ала-кудо''' — кайсыдыр; '''иктаж-кӧ''' — кемдер (кем булса да); '''иктаж-мо''' — нәрсәдер (нәрсә булса да); '''иктаж-могай''' — ниндидер (нинди була да). Шул ук мәгънәдәге кӧ-гынат, мо-гынат, кудо-гынат алмашлыклары да кулланыла.<br>
'''''Юклык алмашлыклары''''' да шул ук юл белән, бу очракта '''ни-''' кисәкчәсенә сорау алмашлыклары өстәп ясала: '''нигӧ''' — һичкем; '''нимо''' — һичнәрсә, һични; '''нигӧн''' — һичкемнең (һичкемнеке); '''нимон''' — һичнәрсәнең (һичнәрсәнеке); '''нимогай''' — һичнинди; '''нимыняр''' — һичбер; '''нигудо''' — һичкем (беркем дә түгел); '''иктат''' — һичнәрсә (бернәрсә дә түгел).<br>
'''''Билгеләү алмашлыклары''''': '''керек-кӧ''' — кем (генә) булса да; '''керек-мо''' — нәрсә (генә) булса да; '''керек-кудо''' — нинди (генә) булса да; '''керек-мыняр''' — күпме (генә) булса да; '''чыла''', '''чылан''' — барысы (да); '''весе''', '''южо''' — башка; '''кажне''' — һәркем.<br>