Шива: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
к clean up |
A.Khamidullin (бәхәс | кертем) к Бер абзац өстәдем. |
||
Юл номеры - 197:
Шива еш ук атучы булып күрсәтелә, ул Асураларның өч кальгасын "Трипура"ны җимерә.<ref>For evolution of this story from early sources to the epic period, when it was used to enhance Shiva's increasing influence, see: Chakravarti, p.46.</ref> Шиваның исеме [[Трипурантака]], "Трипураны бетерүче", бу мөһим хикәягә карый.<ref>For the {{IAST|Tripurāntaka}} form, see: Sivaramamurti (1976), pp. 34, 49.</ref><!-- Major other forms list needed: Other forms include [[Virabhadra]] and [[Sharabha]]. -->
[[File:Shiv lingam Tripundra.jpg|thumb|232x232px|[[Трипундра]] белән Шива Лингам.]]
===Лингам===
Шиваның антропоморфик сурәтләреннән кала, ул шулай ук лингамның иконик булмаган формасы лингамның чагылышы.<ref name="Michaels, p. 216">Michaels, p. 216.</ref><ref>Flood (1996), p. 29.</ref><ref>Tattwananda, pp. 49–52.</ref> Болар төрле формада сурәтләнгән. Бер гадәти форма булып иренле, диск формадагы объект "йони", Шакти Алиһәсе символы үзәгендә вертикаль түгәрәк багана тора.<ref name=britannicalingam>[https://www.britannica.com/topic/lingam Lingam: Hindu symbol] Encyclopædia Britannica</ref> Шива гыйбадәтханәләрендә "линга" типик рәвештә тугърылар санктум санторумда сөт, су, чәчәк таҗ яфраклары, җимешләр, яңа яфраклар һәм дөге тәкъдим итүнең үзәгендә.<ref name=britannicalingam/> Монье Уильямс һәм Юдит Гринберг буенча, ''линга'' турыдан-туры мәгънәдә "билге яки эмблема", һәм шулай ук "шуның яшәеше ышанычлы нәтиҗә шуннан яалган билге яки тамга" дигәнне аңлата. Ул Шива шуның символы булган илаһи янә торгызылу табигатенең хасияте.<ref>Monier Williams (1899), Sanskrit to English Dictionary, लिङ्ग, page 901</ref><ref>{{cite book|author=Yudit Kornberg Greenberg|title=Encyclopedia of Love in World Religions|url=https://books.google.com/books?id=nGoag6b3JvYC&pg=PA572 |year=2008|publisher=ABC-CLIO|isbn=978-1-85109-980-1|pages=572–573}}</ref>
Лингамга табынуның чыганагы "Атхарва-Веда Самхита"да мәшһүр "Юпа-Стамбха"га дан җырлавы. Бу гимнда башланусыз һәм ахырсыз "[[Стамбха]]" яки "Скамбха" турында тасвирлама бар, һәм "Скамбха" мәңге [[Брахман]] урынына куела. [[Яджна]] (изге) учак, аның төтене, көлләре, һәм ялкыннары, "Сома" үсемлеге һәм [[Ведик корбан]] өчен утын ташучы үгезләр Шива тәненең балкуына, аның кызынган бөтерелгән чәчләренә, аның зәңгәр муенына, һәм Шива үгезендә атланып йөрүе, "Юпа-Скамбха" "Шива-Линга" концепцияләренә урын биргән.<ref name="E.U.Harding">{{cite book | last = Harding | first = Elizabeth U. | title = Kali: The Black Goddess of Dakshineswar | chapter = God, the Father | publisher = Motilal Banarsidass | year = 1998 | pages = 156–157 | isbn = 978-81-208-1450-9}}</ref><ref name="paris_congress">{{cite book | last = Vivekananda | first = Swami | title = The Complete Works of Swami Vivekananda | chapter = The Paris congress of the history of religions | chapterurl = http://www.ramakrishnavivekananda.info/vivekananda/volume_4/translation_prose/the_paris_congress.htm | volume = 4}}</ref> "Линга Пурана" текстында шул ук гимн кыйссалар итеп киңәйтелгән, бу бөек Стамбха данын нигезләү өчен һәм Шиваның Махадэва итеп нигезләү өчен эшләнгән.<ref name="paris_congress"/>
Иң борынгы археологик "линга" - ул безнең эрага кадәр 3-енче гасыр Гудималлам лингамы.<ref name=britannicalingam/> Шайвизм дини сәфәр кылу йоласында Шиваның унике төп гыйбадәтханәсе [[Джйотирлинга]] дип атала, ул "яктылык лингасы" дигән сүз, алар Һиндстан буйлап урнашкан.<ref>{{cite book|author=Swati Mitra|title=Omkareshwar and Maheshwar|url=https://books.google.com/books?id=_0RpUoGiou4C&pg=PA25|year=2011|publisher=Eicher Goodearth and Madhya Pradesh Government|isbn=978-93-80262-24-6|page=25}}</ref>
[[Төркем:Һинд дине]]
| |||