Пластмассалар: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
к clean up |
Ayratayrat (бәхәс | кертем) |
||
Юл номеры - 81:
Пластик тустаганнар чыдамрак булсын өчен стабилизатор кушалар, мондый савытка [[чәй]] яки [[аракы]] салуга зарарлы матдәләр бүленеп чыга башлый. Җәйге кафеларда шашлык салу өчен кулланылучы полистирол тәлинкәләрнең дә зыяны бар. Тәмле ит, китчүп белән бергә организмга агу да керәчәк. Пластмасса стаканнан аракы эчсәң, бөерләргә генә түгел, күзләргә дә тәэсире булачак. Пластик савытка майлы азык-төлек салып ашарга да киңәш ителми. Ул савытларны җылытканда зарарлы матдәләр бүленеп чыгу тагын да көчәя.<ref>[http://www.vatantat.ru/salamatlek/page841.htm Пластик савытлар арзан, әмма...]</ref>
==Пластикка каршы һөҗүм==
Экологларның халыкара группасы, кулларына саннар тотып, пластикка каршы һөҗүмгә чыкты<ref>[http://bashgazet.ru/ikonomika/30546-trlnn.html http://bashgazet.ru/ikonomika/30546-trlnn.html]</ref><ref>[http://www.greenpeace.org/russia/ru/news/blogs/green-planet/blog/49807/ Гринписс сайты]</ref>. Бының үз гыйлләсе бар. Мәсәлән, дөньяда 8,3 миллиард тонна пластик җитештерелгән, шуның бөтен яртысы соңгы ун елда барлыкка килгән. Ташлап куелган барлык пластмассаның тугыз проценты кына кабаттан эшкәртелгән, 12 проценты яндырылган, калган 79 проценты чүп өемнәренә озатылган. Хәзер бу калдыктан Аргентина кебек зур бер илне каплап куярга мөмкин. Аурупада бүген пластик калдыкларның – 30, ә АКШ-та тугыз проценты эшкәртелә. Үкенечкә каршы, әле фән һәм сәнәгать пластиктан котылуның нәтиҗәле һәм арзан ысулын тапмаган. Технологияләр күп түгел. Аны пиролиз процесында җылылык алым белән яки яндырып кына юк итәргә мөмкин. Әлбәттә, соңгысы тирә-юнь мохит, кеше организмы өчен зарарлы.
Белгечләр фикеренчә, кавырсын савытлар ары иләү исәбе белән җитештерелсә, аларны берничә тапкыр файдаланырга мөмкин булыр тору. Мәсәлән, пластик шешәне 20 тапкыр эшкәртергә була. Бу үз чиратында калдыклы җитди кәметүгә булышлык итер тору. Әлегә материалның сифатына бәйле мондый мөмкинлек чикләнгән. Бу эшләре алып барган авторларның берсе Роланд Гейер материалны мөмкин кадәр күбрәк кабаттан эшкәртү ысулы барлыгын белдерә: “''Әммә бүген пластмассаның 90 проценты кына бер тапкыр эшкәртелә. Исәпләүләр күрсәтүенчә, алда дә шушылай дәвам итсә, ул сагында 2050 елга планетада 12 миллиард тонна пластик җитештереләчәк. Мәсьәләне ничек хәл итәргә соң? Бу проблеманы киләчәк буынга калдыруыбыз кызганыч''".
== Искәрмәләр ==
| |||