Шива: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Юл номеры - 64:
[[File:Vima Kadphises with ithyphallic Shiva.jpg|thumb|[[Итифаллик]] Шива белән [[Вима Кадпишлар]].]]
[[File:Statère d'electrum du royaume de Kouchan à l'effigie de Vasou Deva I.jpg|upright|thumb|220px|[[Кушан Империясе]] тиене (безнең эрага кадәр 1-енче гасырдан безнең эрага 2-енче гасырга кадәр). Уң сурәтне өч япьле чәнечке һәм үгез белән Шива дип интерпретациялиләр.<ref>Hans Loeschner (2012), Victor Mair (Editor), [http://www.sino-platonic.org/complete/spp227_kanishka_stupa_casket.pdf The Stūpa of the Kushan Emperor Kanishka the Great Sino-Platonic Papers], No. 227, pages 11, 19</ref>]]
[[Венди Дониджер]] буенча, Пураник Шива ул Ведик Индраның дәвамы.<ref>{{cite book|last= Doniger|first=Wendy|authorlink=Wendy Doniger|title=Śiva, the erotic ascetic|year=1973|publisher=Oxford University Press US|pages=84–9|chapter = The Vedic Antecedents }}</ref> Дониджер үзенең гипотезасы өчен берничә сәбәп бирә. Икесе дә таулар, елгалар, ир кеше мул токым сәләте, сугыш, [[Ом]] мантрасы, Иң Олы Үзлек. Ригведада "Шива" төшенчәсе Индрага карый. (2.20.3,<ref>For text of RV 2.20.3a as {{lang|sa|स नो युवेन्द्रो जोहूत्रः सखा शिवो नरामस्तु पाता ।}} and translation as "May that young adorable ''Indra'', ever be the friend, the benefactor, and protector of us, his worshipper" see: Arya & Joshi (2001), p. 48, volume 2.</ref> 6.45.17,<ref>For text of RV 6.45.17 as {{lang|sa|यो गृणतामिदासिथापिरूती शिवः सखा । स त्वं न इन्द्र मृलय ॥ }} and translation as "''Indra'', who has ever been the friend of those who praise you, and the insurer of their happiness by your protection, grant us felicity" see: Arya & Joshi (2001), p. 91, volume 3.</ref><ref>For translation of RV 6.45.17 as "Thou who hast been the singers' Friend, a Friend auspicious with thine aid, As such, O Indra, favour us" see: {{Harvnb|Griffith|1973|p=310}}.</ref> and 8.93.3.<ref>For text of RV 8.93.3 as {{lang|sa|स न इन्द्रः सिवः सखाश्चावद् गोमद्यवमत् । उरूधारेव दोहते ॥}} and translation as "May ''Indra'', our auspicious friend, milk for us, like a richly-streaming (cow), wealth of horses, kine, and barley" see: Arya & Joshi (2001), p. 48, volume 2.</ref>) IndraИндраны, likeШиваны Shivaкебек, isүгезгә likened to a bullохшаталар.<ref>For the bull parallel between Indra and Rudra see: Chakravarti, p. 89.</ref><ref>RV 7.19.</ref> InРиг theВедада Rig Veda, Rudra is the father of theРудра [[MarutsМарутлар]]ның әтисе, butләкин heИндра isкебек neverаларның associatedсугышчан withкаһарманлыклары theirбелән warlike exploits as is Indraассоциацияләнми.<ref>For the lack of warlike connections and difference between Indra and Rudra, see: Chakravarti, p. 8.</ref>
 
Классикка кадәр чор Ведик ышанулар һәм практикалар гипотетик [[Прото-Һинд-Европа дине]]нә карый,<ref name="Woodard2006">{{cite book|author=Roger D. Woodard|title=Indo-European Sacred Space: Vedic and Roman Cult|url=https://books.google.com/books?id=EB4fB0inNYEC&pg=FA242|date=18 August 2006|publisher=University of Illinois Press|isbn=978-0-252-09295-4|pages=242–}}</ref> һәм шулай ук Исламгача чор Индо-Иран диненә карый.{{sfn|Beckwith|2009|p=32}} Шиваның иң элек иконик сәнгать эшләре Гандхарадан яки борынгы Һиндстанның төньяк-көнбатыш өлешеннән булырга мөмкин. Сакланып калган сәнгать үрнәге зыян күргәнгә күрә һәм аларның Буддага караган сәнгать әйберләре белән вакыт киселеше булганга күрә, әмма Шиваның өч япьле чәнечкесе һәм сәнгатьтә фаллик символизм бу Шива булырга тиеш дигән фаразга китерә.<ref>{{cite book|author=T. Richard Blurton|title=Hindu Art|url=https://books.google.com/books?id=xJ-lzU_nj_MC&pg=PA84|year=1993|publisher=Harvard University Press|isbn=978-0-674-39189-5|pages=84, 103}}</ref> [[Нумизматик]] эзләнү күрсәткәнчә борынгы Кушан Империясенең күпсанлы сакланып калган тиеннәре, мөгаен, Шива булган Ходайның сурәтләре.<ref>{{cite book|author=T. Richard Blurton|title=Hindu Art|url=https://books.google.com/books?id=xJ-lzU_nj_MC&pg=PA84|year=1993|publisher=Harvard University Press|isbn=978-0-674-39189-5|page=84}}</ref> Кушан тиеннәрендә Шивага ачык булмаган этимология һәм чыганаклы Оешо дип карыйлар, әмма Кушан эрасы сәнгатендә бер үк вакытта Индраның һәм Шиваның булуы алар Кушан Империясе башлануына табынылган Ходайлар дигән фараз итәргә мөмкинчелек бирә.<ref>{{cite book|author=Pratapaditya Pal|title=Indian Sculpture: Circa 500 B.C.-A.D. 700|url=https://books.google.com/books?id=clUmKaWRFTkC |year=1986|publisher=University of California Press|isbn=978-0-520-05991-7|pages=75–80}}</ref><ref name= Sivaramamurti41>{{cite book|author=C. Sivaramamurti|title=Satarudriya: Vibhuti Or Shiva's Iconography|url=https://books.google.com/books?id=rOrilkdu-_MC |year=2004|publisher=Abhinav Publications|isbn=978-81-7017-038-9|pages=41, 59}}</ref>