Шива: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
A.Khamidullin (бәхәс | кертем) кТөзәтмә аңлатмасы юк |
A.Khamidullin (бәхәс | кертем) |
||
Юл номеры - 41:
===Ведик чыганаклар===
Ведик чыганакларда куркыныч көчләргә ия булган, кече атмосферик Ходай [[Рудра]] турында әйтелә. Ригведада, мәсьәлән, 1028 гимнның өчесе Рудрага багышланган һәм шул ук текстның башка гимннарында искә алынуы очрый.{{Sfn|Chakravarti|1986|pp=1–2}} Шива төшенчәсе Ригведада шулай ук очрый. Ярсулы табигый феноменга һәм давылга караган Рудрадан Ригведа гимннарында курыксалар, ул алып килә торган алкышлаучы яңгырларны без аның Шива аспекты буларак сәламлибез.{{Sfn|Chakravarti|1986|pp=2–3}} Бу дәвалаучы, өйрәтүче, тормыш рөхсәт итүче аспект Ведаларда Рудра-Шива буларак бар, һәм пост-Ведик әдәбиятта ахыр чиктә Шива буларак, ул җимерүче һәм төзүче көчләрне, куркыныч һәм тынычны үз эченә ала һәм бар булган нәрсәнең эшкәртүчесе һәм янә торгызучысы.<br/>
{{Sfn|Chakravarti|1986|pp=1–9}}
Шиваның Грек һәм Европа Ходайлары иконографиясе һәм теологияләре арасында охшашлыклар Шивага [[Прото-Һинду-Европа дине]]нә тәкъдимнәргә китергән,<ref name=woodward60/><ref>{{cite book|author=Alain Daniélou|title=Gods of Love and Ecstasy: The Traditions of Shiva and Dionysus|url=https://books.google.com/books?id=QDQK7l13WIIC |year=1992|publisher=Inner Traditions / Bear & Co|isbn=978-0-89281-374-2|pages=49–50}}, Quote: "The parallels between the names and legends of Shiva, Osiris and Dionysus are so numerous that there can be little doubt as to their original sameness".</ref> яки борынгы Азия мәдәниятләре белән ян алмашулар фараз ителгән.<ref>{{cite book|author=Namita Gokhale|title=The Book of Shiva|url=https://books.google.com/books?id=pFN15nX9_zsC|year=2009|publisher=Penguin Books|isbn=978-0-14-306761-0|pages=10–11}}</ref><ref>Pierfrancesco Callieri (2005), [https://www.jstor.org/stable/29757637 A Dionysian Scheme on a Seal from Gupta India], East and West, Vol. 55, No. 1/4 (December 2005), pages 71–80</ref> Аның ситуациягә карап куркыныч булу яки алкышлы булу кебек контрастлы аспектлар Грек Ходае [[Дионисус]]ныкына охшаш,<ref>{{cite journal | last=Long | first=J. Bruce | title=Siva and Dionysos: Visions of Terror and Bliss | journal=Numen | volume=18 | issue=3 | year=1971 | page=180 | doi=10.2307/3269768 }}</ref> мәсьәлән үгез, еланнар, ярсу, батырлык, бию һәм мәшкатьсез тормыш кебек иконик ассоциацияләр.<ref name=flahertyds81/><ref>{{cite book|author=Patrick Laude|title=Divine Play, Sacred Laughter, and Spiritual Understanding|url=https://books.google.com/books?id=cTDIAAAAQBAJ |year=2005|publisher=Palgrave Macmillan|isbn=978-1-4039-8058-8|pages=41–60}}</ref> Александр Бөек вакытындагы борынгы Грек текстлары Шиваны "Һинд Дионисие" дип атыйлар, яки альтернатив рәвештә Дионисийны "Көнчыгыш Ходае" дип атыйлар.<ref name=flahertyds81>Wendy Doniger O'Flaherty (1980), [https://www.jstor.org/stable/1062337 Dionysus and Siva: Parallel Patterns in Two Pairs of Myths], History of Religions, Vol. 20, No. 1/2 (Aug. – Nov., 1980), pages 81–111</ref> Охшаш рәвештә, Шива өчен сурәт итеп фаллик символны куллану Ирланд, Нордик, Грек (Dionysus<ref>{{cite book|author1=Walter Friedrich Otto|author2=Robert B. Palmer|title=Dionysus: Myth and Cult|url=https://books.google.com/books?id=XCDvuoZ8IzsC&pg=PA164 |year=1965|publisher=Indiana University Press|isbn=0-253-20891-2|page=164}}</ref>) һәм Рим Ходайларында очрый, бу Һиндо-Арийлар арасында күкне һәм җирне тоташтыручы багана - Роджер Вудворд раславы буенча.<ref name=woodward60>{{cite book|author=Roger D. Woodard|title=Indo-European Sacred Space: Vedic and Roman Cult|url=https://books.google.com/books?id=EB4fB0inNYEC |year=2010|publisher=University of Illinois Press|isbn=978-0-252-09295-4|pages=60–67, 79–80}}</ref> Башкалар мондый тәкъдимнәр белән бәхәсләшәләр һәм Шива җирле Арийләргә кадәр булган кабилә чыганаклардан килеп чыккан дип фараз итәләр.<ref>{{cite book|author=Dineschandra Sircar|title=The Śākta Pīṭhas|url=https://books.google.com/books?id=I969qn5fpvcC&pg=PA3 |year=1998|publisher=Motilal Banarsidass|isbn=978-81-208-0879-9|pages=3 with footnote 2, 102–105}}</ref>
[[Төркем:Һинд дине]]
| |||