Кузьма Новоселов: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
IanraBot (бәхәс | кертем)
к →‎Әдәбият: clean up using AWB
IanraBot (бәхәс | кертем)
к clean up
Юл номеры - 4:
| ширина = 200px
| туу датасы =08.02.1919
| туу урыны = {{туу җире|Вятка губернасы|Мари Илдә}}, [[УржумӨрҗем өязе]], Климино
| үлем датасы = 20.03.1985
| үлем урыны = [[ССРБ]], {{үлем җире|Украина ССР|Украинада}}, [[Ворошиловград]]
Юл номеры - 14:
|бүләкләр = {{Алтын Йолдыз медале}}<br/>{{Ленин ордены}}{{Кызыл Байрак ордены}}{{Кызыл Байрак ордены}}{{1 дәрәҗә Ватан сугышы ордены}}
}}
'''Кузьма Новоселов''', Кузьма Василий улы Новоселов ({{lang-ru|Новосёлов Кузьма Васильевич}}, ''[[1919 ел]]ның [[8 февраль|8 феврале]], [[Вятка губернасы]], [[УржумӨрҗем өязе]], [[:mhr:Климин|Климино]] — [[1985 ел]]ның [[20 март]]ы, [[Украина ССР]], [[Ворошиловград]]'') — [[Бөек Ватан сугышы]]нда катнашкан хәрби очучы, [[Советлар Берлеге каһарманы]] (''[[1945 ел|1945]]''), подполковник. [[1936 ел|1936]]-[[1939 ел]]ларда [[Казан]]да яшәгән, «Кызыл күнче» фабрикасында эшләгән, аэроклубта шөгыльләнгән. Сугышта 150 очыш ясый, 30 һава сугышында катнаша.
 
== Тәрҗемәи хәле ==
[[Файл:К.В._Новоселов_1.jpg|200px|thumb|right|К.В. Новоселов]]
[[1919 ел]]ның [[8 февраль|8 феврале]]ндә [[Вятка губернасы]] [[УржумӨрҗем өязе]] (''хәзерге'' [[Мари Ил]]нең [[Сернур районы]]) Климино авылында туган. Рус милләтеннән. 1 яшендә тулы ятим кала, бабасында яши, Кугушень авылында урнашкан мәктәптә укый, аннары [[УржумӨрҗем]] шәһәрендәге балалар йортында тәрбияләнә. [[1936 ел]]да [[Казан]]га килә һәм «Кызыл күнче» фабрикасына (''хәзерге'' «Сафьян» АҖ) эшкә урнаша. Бер үк вакытта аэроклубта да шөгыльләнә.
 
[[1939 ел]]да [[Кызыл гаскәр]]гә алына. [[ССРБ]] [[НКВД]] эчке гаскәрләренең 227нче конвой полкында хезмәт итә.
[[1941 ел]]ның [[июнь|июненнән]] [[Бөек Ватан сугышы]]нда. [[Днепр]] елгасын кичкәндә яралана һәм хәрби госпитальдә дәваланганда фашистларга [[әсир]]леккә эләгә, [[1941 ел]]ның [[7 ноябрь|7 ноябрендә]] әсирлектән кача. [[ИркутскӨркет]]идатә хәрби-авиация укуханәсен тәмамлый. [[Як-1]] очкычын йөртергә өйрәнә, {{comment|өйрәтүче очучы|русча: летчик-инструктор}} булып хезмәт итә. Күп мәртәбәләр гариза язып кына, [[1943 ел]]ның [[көз]]ендә яңадан фронтка эләгә. [[Орёл өлкәсе]] [[Мценск]] шәһәре янында һава сугышында берьюлы ике [[таран]] ясый<ref>[http://aeroram.narod.ru/win/n/novosyolov_kv.htm К.В. Новоселов «Воздушный таран» (aeroram.narod.ru) сайтында]{{ref-ru}}</ref>.
 
[[1-нче Украин фронты|1нче Украина фронты]] 2нче Һава армиясе 2нче истребительләр авиациясе корпусы 115нче гвардия истребительләр авиациясе полкының эскадрилья командиры урынбасары гвардия өлкән лейтенанты К.В. Новоселов [[1945 ел]]ның [[апрель|апреленә]] кадәр гаскәрләрне саклау өчен 132 очыш ясаган, 29 һава сугышында дошманның 12 очкычын (төркем белән очканда тагын 5 очкычын) бәреп төшергән. [[1945 ел]]ның [[27 июнь|27 июнендә]] [[Советлар Берлеге каһарманы]] исеме бирелгән. Сугышны [[Берлин]]да төгәлли.