Фатих Әмирхан: юрамалар арасында аерма

| исем = Фатыйх Әмирхан

| рәсем = Фатих Әмирхан.jpg

| рәсем_зурлыгы =

| alt = <!--рәсемгә курсорны куйганда чыга торган язу-->

| рәсем язуы =

| тулы исем =

| һөнәр = [[язучы]], [[публицист]], [[драматург]]

| туу датасы = 1.01.1886

| туу җире = [[Казан]]

| гражданлык =

| милләт = [[татар]]

| үлем датасы = 9.03.1926

| үлем җире = [[Казан]]

| әти =

| әни =

| ир =

| хатын =

| балалар =

| бүләк һәм премияләр =

| сайт =

| башка мәгълүмат =

Фатыйх Әмирхан [[1886 ел]]ның [[1 гыйнвар]]ында [[Казан]]да туа. [[1895 ел|1895]] елдада әтисе аны "«Мөхәммәдия"» мәдрәсәсенә илтә. Мәдрәсәдән соң, [[1904 ел]]да, Фатыйх Әмирхан [[Самар]]га [[рус теле]]н өйрәнергә китә. 4 ай чамасы укыгач, аерым укытучылар ярдәмендә гимназия программасы буенча имтиханга әзерләнә. [[1905 ел]]да «[[Мөхәммәдия (мәдрәсә)|Мөхәммәдия]]»нең алдынгы шәкертләре белән яшертен рәвештә җилем басмада «Әльислах» (гарәпчә үзгәртеп кору) исемле гәзит чыгара башлый. Ул үзе гәзитнең җитәкчесе һәм мөхәррире була.

[[1906 ел]]да [[Габдулла Тукай|Тукай]] катнашлыгында чыгарылган [[Әл-гасрел җәдит журналы]]нда аның "«Париж коммунасы тарихы"» исемле тәрҗемә мәкаләсе басылып чыга.

[[1907 ел]]да Әмирхан [[Мәскәү]]дә чыга башлаган "«Тәрбиятел әтфаль"» (балалар тәрбиясе) балалар журналында сәркатип булып эшли.

[[1923 ел|1923]]-—[[1924 ел|1924]] еллардаларда татар театр техникумында укыта.

[[1905 ел]]да, "«Әльислах"» гәзитен чыгара башлап, Фатыйх Әмирхан журналистика эшенә керешә. Төрле инкыйлабый-демократик эчтәлекле публицистик һәм әдәби-тәнкыйть мәкаләләре яза.

[[1907 ел]]да аның беренче күркәм хикәясе "«Гарәфә кич төшемдә"» языла һәм басылып чыга. [[1908 ел]]да "«Бәйрәмнәр"», шуннан соң "«Хәзрәт үегтләргә килде"» ([[1912 ел|1912]]), "«Габделбасыйр гыйшкы"» ([[1914 ел|1914]]), "«Салихҗан карый"» ([[1916 ел|1916]]), "«Сәмигулла абзый"» ([[1916 ел|1916]]) кебек күп кенә хикәяләр яза. [[1908 ел|1908]]-—[[1910 ел|1910]] еллардаларда Фатыйх Әмирхан "«Фәтхулла хәзрәт"» исемле сатирик повесть яза. [[1909 ел]]да язучының "«Татар кызы"» исемле әсәре, [[1911 ел]]да "«Хәят"» повесте, [[1912 ел]]да "«Урталыкта"» романы басыла.

Язучы шулай ук драматургия өлкәсендә дә иҗат итә. Ул "«Яшьләр"» ([[1909 ел|1909]]), "«Тигезсезләр"» ([[1914 ел|1914]]) пьесаларын яза.

Фатыйх Әмирхан күп әсәрләрендә искелекне, сыйнфый тигезсезлекне тәнкыйтьли. Шулай ук татар хатын-кызлары хокукларын да яклап чыга ("«Татар кызы"»).

Әдип [[октябрь инкыйлабы]]н хуплап каршы ала, әмма озакламый, ул хуҗалык һәм мәдәният өлкәсендә совет һәм партия оешмалары үткәрә торган сәясәтнең кешегә һәм вак милләтләргә каршы булуын күреп ала, тәнкыйтьләр белән чыгыш ясый. [[1924 ел]]да, гореф-гадәтләрне бозуны, аерым шәхестән культ ясауны тәнкыйтьләп, "«Шәфигулла агай"» исемле сатирик повесть яза.