Мифтахетдин Акмулла: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Ayratayrat (бәхәс | кертем)
IanraBot (бәхәс | кертем)
к using AWB
Юл номеры - 12:
| милләт =
| үлем датасы = 27.10.1895
| үлем җире = [[Троицк]]—[[ЗлатоустЗылатаус]] юлы
| әти =
| әни =
Юл номеры - 22:
| башка мәгълүмат =
}}
'''Мифтахетдин Мөхәммәдъяр улы Акмулла''' ([[26 декабрь]] [[1831 ел|1831]], [[Дүсән]], Бәләбәй өязе, [[Уфа губернасы]] — [[27 октябрь]] [[1895 ел|1895]], Троицки–ЗлатоустТроицки–Зылатаус юлы) — [[шагыйрь]] һәм мәгърифәтче. [[татар теле|Татар]] һәм [[казакъ теле|казакъ]] телләрендә иҗат иткән .
 
== Килеп чыгышы ==
Юл номеры - 31:
Акмулла төрле урыннарда яши, эшли. Уку–язу, белем бирүдән тыш, балта остасы, тимерчелек һөнәре белән дә шөгыльләнә; матур моңлы тавыш белән җырлый да; тыңлаучыларны мавыктырырлык итеп сөйли дә, шигырьләр дә укый.
 
Акмулланың безгә билгеле иҗат мирасы әлләни зур түгел. Шагыйрьнең җыентыклары [[Казан]]да берничә мәртәбә нәшер ителгән (1892, 1904, 1907 елларда). Акмулла әсәрләре [[мәрсия]], мәдхия, робагый, шигъри хат, газәл, [[мөнәҗәт]] жанрларында иҗат ителгән. Шагыйрьнең иң беренче басылган зур әсәрләреннән берсе – «Дамелла Шиһабетдин хәзрәтнең мәрсиясе» (1892) Акмулланы барлык төрки телләрдә сөйләшүче укымышлыларга таныта.
 
Акмулланың әсәрләре тирән һәм фәлсәфи эчтәлекле, поэтик эшләнешләре камил булу белән аеруча игътибарга лаек. Ул чын мәгънәсендә шигырь остасы, [[XX гасыр]] мәгърифәтчелек әдәбияты тарихында тирән эз калдырган, шигырь мәктәбе тудырган әдипләрнең берсе һәм күренеклесе.
== Үлеме ==
Акмулланың үлеме көтелмәгәндә һәм үкенечле була. Ул [[1895 ел]]ның [[27 октябрь|27 октябрендә]] каршы төндә Троицкидан [[ЗлатоустЗылатаус]]ка барганда, Мияс заводыннан ерак түгел юлбасарлар тарафыннан үтерелгән.
Миәстә әдип кабере өстендәге ташка гарәпчә текст уеп язылган. Татарчага юлга-юл тәрҗемәсе:
Шаһидләрчә үтерелгән, 1313 елда сигезенче җөмади-әл-үләда, җомга көнне кичен;