Wikipedia

Молдова: юрамалар арасында аерма

Тарихны интерактив карап чыгу
← Алдагы төзәтмәКиләсе төзәтмә →
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
КүрсәтмәлеВики-текст
Ильвир (бәхәс | кертем)
5291 үзгәртергә
кТөзәтмә аңлатмасы юк
SSgt.Vensky (бәхәс | кертем)
304 үзгәртергә
Төзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 4:
|Дәүләт исеме =
|Герб = Coat of arms of Moldova.svg
|Нигезләнгән = [[1359 ел]] (молдавмолдован дәүләтчелегенең башы)
|Һимн исеме = Limba noastră
|Һимн тәрҗемәсе = («Туган тел»)
Юл номеры - 31:
|КПҮИ буенча урын = 113
|КПҮИ дәрәҗәсе = <span style="color:#fc0;">'''урта'''</span>
|Акча берәмлеге = [[молдавМолдован лее]] ([[ISO 4217|MDL, код 92]])
|Домен = [[.md]]
|Телефон коды = 373
Юл номеры - 58:
|}
 
МолдавияМолдова [[Көнчыгыш Аурупа тигезлеге]]нең көньяк-көнбатышында, Днестр һәм Прут елгалары арасында урнаша.
 
Иң биек нокта — Баланешты тавы (429,5 м), уртача биеклеге — диңгез өстеннән 147 м. Туфраклар — күбесенчә кара туфраклар (75%). Урманнар территориянең 6% өлешне биләп торалар.
Юл номеры - 79:
 
== Тарих ==
[[XIV гасыр]]ына кадәр МолдавияМолдова территориясе төрле кабиләләрнең ([[готлар]], [[антлар]], гет-даклар) һәм дәүләтләр ([[Киев Русе]], [[Алтын Урда]], [[Галич-Волын кенәзлеге]]) биләмәләрнең өлеше булган. [[1359 ел]]да беренче молдавмолдован дәүләте — [[МолдавМолдован кенәзлеге]] оештерыла. XVI—XVIII гасырларда — [[Госман империясе]] составында.
 
[[1711 ел]]да, ЯссыЯшь шәһәрендә молдавмолдован господаре Дмитрий Кантемир [[Русия]]гә присяга бирә; ләкин [[Прут походы]] нәтиҗәсендә, [[Госман империясе]] составында кала.
 
[[XVIII гасыр]]ның ахырында, [[Рус-төрек сугышы (1787—1791)|Рус-төрек сугышы]] нәтиҗәсендә, Русия составына Днестр сулъягы керә; [[1812 ел]]да, [[Рус-төрек сугышы (1806—1812)|чираттагы рус-төрек сугышы]] нәтиҗәсендә, Русия составына [[Бессарабия]] керә.
 
[[1917 ел]]да МолдавМолдован Демократик Республикасы игълан ителә, [[1918 ел]]ның гыйнварында Бессарабиягә румын гаскәрләре керәләр, шул ук елның мартында Бессарабия [[Румыния]] составына кертелә. [[1924 ел]]да Днестр сулъягында [[МолдавМолдован Автономияле Совет Социалистик Республикасы]] (МАССР) оештырыла.
 
[[1940 ел]]да, [[Молотов һәм Риббентроп килешүе|Молотов-Риббенроп пакт]]ның шартлары буенча, Румыния [[Советлар Берлеге]]нә Бессарабияне һәм Төньяк Буковинаны бирергә мәҗбүр ителә. Бессарабия территориясендә [[Молдав Совет Социалистик Республикасы|Молдован Совет Социалистик Республикасы]] (МССР) оештырыла, аның составына элекке МАССР территориясе кертелә.
 
[[1941 ел]]да, [[Бөек Ватан сугышы]] барышында, МССР территоряне алман һәм румын гаскәрләре басып алалар. [[1944 ел]]ның яз-җәйдә, [[Яссы-Кишинёв операциясе]] нәтиҗәсендә, МолдавияМолдова алман-румын гаскәрләреннән азат ителә.
 
[[1991 ел]]ның [[27 август]]та МолдавияМолдова бәйсезлеген игълан итә. [[1989]]—[[1992]] еллардагы [[:ru:Приднестровский конфликт|Приднестровье конфликты]] нәтиҗәсендә, МолдавияМолдова, фактта, Днестр сулъягы территорияне югалта, анда [[танылмаган дәүләт|танылмаган]] [[Днестр буе Молдован Җөмһүрияте]] оештырыла.
 
[[1994 ел]]да МолдавияМолдова Констиуциясе кабул ителә.
 
== Халык ==
Юл номеры - 105:
! colspan="2" | [[1979]]<ref>http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng_nac_79.php?reg=9</ref>
! colspan="2" | [[1989]]<ref>http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng_nac_89.php?reg=9</ref>
! colspan="2" | [[2004]],<ref>http://www.statistica.md/pageview.php?l=ru&idc=295</ref><br />МолдавияМолдова
! colspan="2" | [[2004]],<ref>http://pop-stat.mashke.org/pmr-ethnic-loc2004.htm</ref><br />[[ДМҖ]]
! colspan="2" | [[2004]],<br />Барлык
Юл номеры - 124:
! %
|-
| align="left"| [[молдаваннармолдованнар]]
| align="center"| 1 886 566
| align="center"| 65,4%
Юл номеры - 347:
 
== Икътисад ==
Икътисад нигезен [[авыл хуҗалыгы]] тәшкил итә. [[ҮКИ]] белешмә китабы буенча, МолдавияМолдова эшче көченең 25% өлеше чит илләрдә эшли.
 
Экспорт — азык-төлек товарлары, текстиль. Төп импортёрлары — [[Русия]] (29 %), [[Румыния]] (15 %), [[Италия]] (10 %).
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/wiki/Молдова