Wikipedia

Stepan Bandera: юрамалар арасында аерма

Тарихны интерактив карап чыгу
← Алдагы төзәтмәКиләсе төзәтмә →
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
КүрсәтмәлеВики-текст
SSgt.Vensky (бәхәс | кертем)
304 үзгәртергә
Төзәтмә аңлатмасы юк
к Андрей Погадаев кулланучысының (бәхәс) 2149039 үзгәртүеннән баш тарту
Юл номеры - 21:
| sayt =
| başqa mäğlümat =
| dine = Ukraina Yunangrek-Katolik[[katolik Çirkäweçirkäw]]e
}}
 
'''Stepan AndriyAndrey ulı Bandera''' (ukrainça ''Степан Андрійович Бандера'', [[1909]]-[[1959]]) - [[Ukraina]] säyäsi eşleklese, ukrain millätçelegeneñ nigezläwçese häm ideologı, faşist [[Almaniä]] belän xezmättäşlek itüçe, suğış cinäyätçese, anıñ citäkçelegendä 5 million Könbatış Ukrainada torğan watandaşlar üterelgän<ref>[http://antifashist.com/attention/1717-european-historians-of-the-bloody-crimes-of-bandera.html Европейские историки о кровавых преступлениях Бандеры ]</ref> Könbatış Ukrainada (Galitsiä) ukrain milli xäräkäteneñ citäkçeläreneñ berse, Ukrainanın bäysezlege öçen sovet häm bäysez Ukrain däwlätenen bar başqa doşmannarına qarşı köräşkän Ukrain millätçeläre oyışmasınıñ (''Організація українських націоналістів (ОУН)'') başlığı. Ukrainnarnı vengrlaştıru, poläkläşterü häm ruslaştıruğa, şulay uq kommunist ideologiäsenä qarşı köräşkän, küp qarşılıq tudırğan şäxes.
 
==Tärcemäi xäle==
===İrtänge tormış===
[[File:Home of Bandera.gif|thumb|right|Banderalar ğäiläse yortı, Staryy Uxryniv]]
[[АвстроAvstro-Венгрия империясе|Avstriä-MacarstanVengriä imperiäse]]nä kergän Galitsiä häm Lodomeriä patşalığın Kaluş rayonındağı Uxrınıv Strın (Uxrynyv Stryn ) isemle awılda (bügenge könge Ukraina) tua. Ätise Andriy Bandera, cirle ukrain yunangrek-katolik çirkäwenen ber ruxanie, änise Miroslava şul uq awılındağı başqa ruxaninen qızı. Qayber çığanaqlar anın [[yähüd]] näselennän buluın alğa sörä.
 
Stepan balaçağın Uxrıniv Starıi awılında ätiläre-babaları yortında ütkärä.
Юл номеры - 43:
[[1927]] yılda mäktäpne betergäç Çexoslovakiäneñ Podebradı şähärendäge Ukrain iqtisad häm texnologiä kölliätenä kerä, tik Poläk xökümäte ana ildän çığu öçen kiräkle käğäzlärne birmi.<ref>Ukrainian College of Technology and Economics in Podebrady</ref>
 
[[1928]] yılda Ukrain milläte şäxeslärenä açıq bulğan çikle uqu programmalar isemlegennän saylap, Bandera İlbawLviv politexnik institutınıñ agronomiä programmasın buyınça uqırğa kerä.<ref name="encyclopediaofukraine.com"/><ref name="exlibris.org.ua"/>
 
===Säyäsi karyera ===
Mäktäp häm yuğarı uqu yortında törle millätçe törkemnärdä aktiv qatnaşa, bu oyışmalarının ın aktiv eşçänlek alıp baruçısı - Andriy MelnıkMelnik citäklägän OUN bulğan.<ref name="exlibris.org.ua"/>
[[Ukraina]] qorallı oyışmasınıñ äğzası ([[1927]] yıldan), Ukraina millätçelär oyışmasınıñ äğzası ([[1929]] yıldan), terror aktların oyıştıruçı.
 
Юл номеры - 53:
Bandera öçen milli berlek häm berdämlek bik ähämmiätle bulu säbäple, Könbatış Ukrainada törle sıynıf watandaşları arasında yaqlaw alu buyınça eş alıp bara, 1930nçı yıllar başında Könbatış häm Könçığış Ukrainada millätçe törkemnäre belän elemtägä kerep, alarnı üsterü eşçänlegenä birelä.<ref name="exlibris.org.ua"/>
 
LäxstanPolşa xökümätlärenen ukrainnarnı läxlaştıruğapoläklaştıruğa, iqtisadi yaqtan läxpoläk monopolialarğa qarşı köräşe däwamında terroristlıq aktların qullanuları öçen 1934 yılda qulğa alına - LäxstanPolşa eçke eşlär ministrı ''Bronisław Pieracki'''nı üterergä torışlığı häm tulayım OUN eşçänlegenä qarata mäxkämä protseslarında terrorizmda ğäyeplänä, ülem cäzasın ala, tik amnistiä arqasında tormış buyı zindan sroğına üzgärtelä.<ref name="encyclopediaofukraine.com">{{cite web|url=http://www.encyclopediaofukraine.com/pages/B/A/BanderaStepan.htm |title=Bandera, Stepan |publisher=Encyclopediaofukraine.com |date= |accessdate=2010-03-17}}</ref>
 
[[1936]]-[[1939]] yılda LäxstanPolşa törmälärendä utıra
 
[[1940]] yılda, OUN ikegä bülenä: [[:en:OUN-M]] (melnykçılar/integratsionistlar) häm [[:en:OUN-B]] (banderaçılar/inqiylabçılar).
 
Stepan Bandera [[1941]] yılnın 30 iyün İlbawLviv şähärendä yasalğan Bäysez Ukrain däwlätenen iğlan itelüe öçen cawaplı.
 
OUN sovet ğäskärlärenen [[Ukraina]]dan çigenüdän qullanırğa isäplägän ide. Qayber wäkilläre Sovet Berlege qarşı köräştä Natsist Almaniädä berektäşen tapqannar dip sanağannar ide. Tik Bäysezlek proklamatsiäse yasalğannan son berniçä kön ütkäç natsistlar Lvivka kergäç, yaña iğlan itelgän xökümäte liderları qulğa alına häm [[Almaniä]]däge kontsentratsion lagergä cibärelä.
Юл номеры - 75:
Bandera almannar belän konflikta bulğanda, bäysez ukrain ğäskäre küp yähüdlärne natsistlardan qaçırğan.<ref name= Friedman>{{Cite journal| author=Friedman, P. | title=Ukrainian-Jewish Relations During the Nazi Occupation, ''YIVO Annual of Jewish Social Science'' v. 12, pp. 259–96, 1958–59}}</ref>
 
Cawaplılıq kübesençä OUN-Bandera oyışmasında bulğan 1943 yılğı yaz häm cäyge läxlarğapoläklarğa qarşı Volınia kampaniäse däwamında '''70 000''' qädär ('''kübesençä xatın qızlar häm balalar, qoralsız irlär''') üterelgän dip isäplänelä. <ref name="SNYDER2">[http://web.mit.edu/cis/www/migration/pubs/rrwp/9_resolve.html To Resolve the Ukrainian Question Once and For All: The Ethnic Cleansing of Ukrainians in Poland, 1943-1947], Timothy Snyder, Working Paper, Yale University, 2001</ref>
 
===İrekkä çıqqaç===
Юл номеры - 89:
 
====Cinäyätlär====
[[Rusiä]]dä, [[Polşa|Läxstan]]da, [[İsrail]]dä suğış cinäyätçese bulıp sanala. İseme belän bäylänelgän cinäyätlär arasında:<ref>[http://antifashist.com/attention/1717-european-historians-of-the-bloody-crimes-of-bandera.html Европейские историки о кровавых преступлениях Бандеры ]</ref>
* 100 000 [[kiev]]le [[Babiy Yar]]da üterelgän
* Beloruslar dürttän bere üterelgän häm Belorus Xatın' awılı yandırıp beterelgän
Юл номеры - 97:
* 200 meñ artıq poläk üterelgän
===Könbatış Ukrainada qaraş===
[[Файл:KRev.jpeg|270px|мини|уңда|AwrumäydanYevromäydan "İnqıylab ştabı". Stepan Bandera suräte]]
 
Anıñ eşçänlege dan-şöhrät cırlawdan kisken tänqitlänügä qädär ayırıla.<ref>Довкола цієї контраверсійної постаті й донині точаться гострі суперечки, що супроводжуються розмаїттям оцінок: від різко негативних до суцільно апологетичних. D.Vyedeneyev O.Lysenko OUN and foreign intelligence services 1920s-1950s Ukrainian Historical Magazine 3, 2009 p.132– Institute of History National Academy of Sciences of Ukraine http://www.history.org.ua/JournALL/journal/2009/3/11.pdf</ref>
Юл номеры - 109:
2010 yılnın 22 ğinwarında üz wazifasınnan kitep baruçı Ukraina prezidentı Viktor Yuşçenko Banderağa Ukraina qaharmanı titulın bırä<ref>{{uk}} [http://web.archive.org/web/20100125175510/http://www.president.gov.ua/ru/documents/10353.html УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАИНЫ № 46/2010: О присвоении С.Бандере звания Герой Украины]. President of Ukraine. Retrieved January 22, 2010.</ref> xalıqara ğawğa kütärä - Awrupa Parlamentı, Rus, Poläk häm Yähüdi oyışmalar qarşı çığa,<ref>{{cite web| url = http://english.ruvr.ru/2010/01/26/3851355.html| title = Russia condemns Yushchenko for declaring Bandera a Hero of Ukraine| date = January 26, 2010| accessdate = May 3, 2012| publisher = Voice of Russia}}</ref><ref name="Wiesenthal Center">[http://www.wiesenthal.com/site/apps/nlnet/content2.aspx?c=lsKWLbPJLnF&b=5711859&ct=7922775], [[Simon Wiesenthal Center]] (January 28, 2010)</ref><ref name="Student Union of French Jews">[http://fr.rian.ru/world/20100201/185969329.html] Student Union of French Jews, (February 1, 2010)</ref><ref>{{cite journal |first=Eleonora |last=Narvselius |title=The ‘Bandera Debate’: The Contentious Legacy of World War II and Liberalization of Collective Memory in Western Ukraine |journal=Canadian Slavonic Papers |volume=54 |issue=3–4 |year=2012 |pages=469–490 |doi= |issn=0008-5006 }}</ref>, Rusiä yaqlı xökümät häm mäxkämä tarafınnan 2010 aprel' ayında qanunsız dip bilgelänä häm räsmi kileş yuqqa çığarıla.<ref name="president.gov.ua">[https://archive.is/20120805143447/www.president.gov.ua/news/19103.html Рішенням суду президентський указ «Про присвоєння С.Бандері звання Герой України» скасовано], President.gov.ua. Retrieved January 16, 2011.</ref>
 
[[2013]]-[[2014]] yılda [[Kiev]]ta bulğan nizağlar waqıtında [[Yevromäydan|Awrumäydan]] tarafdarları Bandera süräten "İnqıylab ştabı"na berketälär.
 
===Çit illärdäge qaraş ===
Юл номеры - 115:
[[AQŞ]] Times gäzite avtorı Sam MakIntayr, Stepan Banderanıñ xäzerge säyäsi waqiğalarda isemen qullanu turında yazıp, aña tübändäge sıyfatlama birä:
 
Bandera Ukraina bäysezlege öçen barğan qansız häm öleşçä terroristik eşçänlekkä qatnaşqan, ul, hiçşiksez, [[natsistlar Almaniäse]]n sovet xäkimlegenä qarşı faydalı soyuzdaş itep qaradı... Banderanıñ ayırım tarafdarları entuziazm tulı kollaboratsionistlar bula, qaysıberläre [[yähüd]]i häm [[poläklar|läxlär]]nı yuq itüdä qatnaşqannar. Ukrainada etnik suyışlarnıñ töp massası barğanda, Bandera äle törmädä bula, bu, älbättä, [irektä bulsa] alarnı tuqtatır ide digänne añlatmıy. Natsistlar belän mönäsäbätlär ambivalent häm opportunistik bulalar.<ref>Ambivalent – bu oçraqta ike yaqlı: opportunistik (uñaylı, tabışlı) – bu oçraqta üz faydasın quğan digänne añlata. </ref>
 
Ukrainadağı konfliktta qatnaşuçı ike yaq ta tarixi qorbannarnı tanıtunı sorıy. [[Rusiä]]dä – [[faşizm]] belän köräştä qıyılğan häm sındırılğan cannar öçen, Ukraina millätçeläre arasında – sovet xäkimlegen alıp taşlaw öçen alıp barılğan ozaq häm qanlı köräş öçen. Tarixqa bulğan ike bügenge qaraşlarnıñ üzara qarşılığında Stepan Bandera iseme yäşenuzdırğıç bulıp xezmät itä.<ref>[http://www.inopressa.ru/article/07Mar2014/times/bandera.html The Times: Поняв Бандеру, вы поймете Украину] </ref>
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/wiki/Stepan_Bandera