Нәкый Исәнбәт: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
к мәгълүмат өстәү |
к мәгълүмат өстәү |
||
Юл номеры - 6:
| alt = Нәкый Исәнбәт
| рәсем язуы = Нәкый Исәнбәт
| тулы исем = Нәкый
| һөнәр = [[язучы]], [[шагыйрь]], [[драматург]], галим-филолог һәм фольклорчы
| туу датасы = 29.12.1899
Юл номеры - 24:
}}
<small>{{мәгънәләр|Исәнбәт (мәгънәләр)}}</small>
<small>{{мәгънәләр|Закиров}}</small>
'''Нәкый Исәнбәт''', чын исеме '''Нәкый Сираҗетдин улы Закиров''' ({{СС|29 декабрь|1899|10 гыйнвар}} — [[1992 ел]]ның [[12 сентябрь|12 сентябре]]) — күренекле татар [[язучы]]сы, [[шагыйрь]], [[драматург]], галим-филолог һәм фольклорчы, [[Г. Тукай исемендәге Дәүләт бүләге]] лауреаты һәм [[Татарстан]]ның Халык язучысы.
==Тәрҗемәи хәле==
Ул [[1899 ел]]ның [[29 декабрь|29 декабрендә]] (яңа стиль белән [[1900 ел]]ның [[10 гыйнвар]]ы) [[Уфа губернасы]] [[Златоуст өязе]] (''хәзерге'' [[Башкортстан]]ның [[Салават районы]]) [[Татар Малаязы|Малаяз]] авылында Сираҗетдин мулла һәм Таибә абыстай гаиләсендә туган.
Ул [[1899 ел]]ның [[29 декабрь|29 декабрендә]] (яңа стиль белән [[1900 ел]]ның [[10 гыйнвар]]ы) [[Башкортстан]]ның [[Салават районы]] [[Татар Малаязы|Малаяз]] авылында мулла гаиләсендә туган. Аның туган авылы мәңге яшел чыршылар, наратлар белән бизәлгән Урал итәгенә урнашкан. Шунда ул башлангыч белемне ала. [[1910 ел]]дан [[Уфа]]да «Хөсәения» һәм [[«Галия»]] мәдрәсәләрендә укый. Балачакта дикъкать белән кат-кат укылган әсәрләр аның зиһенендә яңа матур уйлар тудыра. Озакламый Нәкый үзе дә шигырьләр яза башлый. «Шүрәле» исемле беренче шигырен язганда, аңа ун гына яшь була. Озакламый аның шактый калын шигырь дәфтәре шәкертләр арасында тарала. Тәүге шигырьләренә [[Шәехзадә Бабич]] фатиха бирә. [[1914]]-[[1916]] елларда, [[Казан]]да [[Мөхәммәдия (мәдрәсә)|«Мөхәммәдия»]] [[мәдрәсә]]сендә укыганда, [[Аң журналы|«Аң»]] һәм «Сөембикә» журналларында поэма һәм драма әсәрләре басылып чыга.▼
{{цитата|автор=Н. Исәнбәт<ref>Н. Ханзафаров. Нәкый Исәнбәт драматургиясе. 11нче биттә.</ref>|Минем исем, фамилиям болай: Нәкый Сираҗетдин улы Закиров. Шәҗәрәмне дә әйтим: Нәкый ← Сираҗетдин ← Закир ← Әһлулла ← Рәхимкол ← Мөхәммәтрәхим ← '''Исәнбәт''' ← Сөембәк. Болар Малаязга Урал артындагы [[Юлык]]тан килгәннәр. [[Мирхәйдәр Фәйзи |М. Фәйзи]] эшләгән авылдан. Ул [[Орски өязе]]ндәге зур татар авылы.}}
▲
Нәкый Исәнбәт туган якларындагы [[Таймый|Атау]], [[Тастүбә]], [[Үрге Кыйгы]] мәктәпләрендә татар телен укыта ([[1917 ел]]ның көзеннән, [[1920 ел]]ның җәенә кадәр), халык авыз иҗатын җыю белән мавыга. Унике яшеннән башлап, ул дәфтәренә мәкальләр, әйтемнәр, табышмаклар җыя башлый. Гомере буе туплаган халык авыз иҗаты әсәрләрен аерым җыентыклар рәвешендә бастырып чыгара («Татар халык мәкальләре» (өч томда), «Табышмаклар», «Балалар фольклоры»).
Строка 53 ⟶ 57 :
== Чыганаклар ==
* Мәшһүр татар галимнәре. Казан:[[Татарстан китап нәшрияты]], 2011.
== Әдәбият ==
# [[Назим Ханзафаров]]. Нәкый Исәнбәт драматургиясе. [[Казан]]: [[ТКН]], 1982.
== Искәрмәләр ==
<small>{{искәрмәләр}}</small>
{{Портал|Шәхесләр|Әдәбият}}
| |||