Әфганстан: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
к мәгълүмат өстәү |
Marat-avgust (бәхәс | кертем) Төзәтмә аңлатмасы юк |
||
Юл номеры - 51:
Әфган атамасы беренче тапкыр [[982 ел]]да килеп чыга. [[Гарәпләр|Гарәп]] сәяхәтчесе [[Ибн Баттута]] ил хакында боларны әйтте: «Без Кабулда булдык. Кабул бик зур шәһәр булган, ә хәзер монда фарсы кабиләре яши. Алар үзләрен әфган атыйлар».
== Җәгърафия ==
Илдә күп таулар, тигезлекләр бар. Төньякта Бактрий тигезлеге урнаша. Якында [[
Файдалы казылмаларга килгәндә, илдә күп [[күмер]], [[тоз]], [[сера]], кыйммәтле металлар, [[бакыр]], [[нефть]], [[мрамор|мәрмәр]]. Айнак исемле бакыр чыганагы [[Ауразия]]дә иң зур санала.
=== Климат ===
Әфганстан территориясенең зур өлеше коры субтропик континенталь климаты зонасында урнашкан. Җәе эссе һәм коры (июльнең уртача температурасы +32…+35 °C, тауларда +10…+14 °C), кышы җылы, тауларда суык (гыйнварның уртача температурасы тигезлекләрдә 0…+8 °C; -30 °Cка хәтле суыклар да күзәтелә, тауларда 0 °C дан түбән, аяз көннәр күп була). Уртача еллык явым-төшемнәр саны төньякта 170-280 мм, чүлләрдә 40-50 мм, тау битләүләрендә 800 миллиметргача.
== Тарих ==
Беренче кешеләр бу җирләрдә 5000 ел элек пәйда булган. Озак вакыт дәвамында Әфганстан [[Персия империясе]] хакимлеге астында булган. [[VII гасыр]]да дәүләткә гарәпләр килә, алар [[Ислам]] динен алып килә. [[10 гасыр]]да төркиләрнең [[Газнәвид империясе]]нә керә. Ислам килү белән дәүләттә фәннең, мәдәниятнең зур үсеше башлана.
| |||