Кеплер кануннары: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Kitap (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
Kitap (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 13:
==Кеплерның икенче кануны (мәйданнар кануны)==
[[Файл:Kepler's law 2 ru.svg|300px|мини|уңда|Кеплерның икенче кануны]]
'''Һәр планета Кояшның[[Кояш]]ның үзәге аша үтүче яссылыкта хәрәкәтләнә, өстәвенә Кояш һәм планетаны тоташтыручы радиус-вектор тигез вакытта тигез мәйданннарны камап үткәрә.'''
 
Кояш системасы өчен әлеге канун белән бәйләнгән төшенчәләр: '''[[перигелий]]''' - Кояшка орбитаның иң якын ноктасы һәм '''[[афелий]]''' - Кояштан орбитаның иң ерак ноктасы.
 
Кеплерның икенче кануны буенча Кояш тирәсендә планета тигез хәрәкәтләнми: афелийдәге тизлегенә караганда перигелийдә зуррак сызыкча тизлегенә ия.
 
Ел саен [[гыйнвар]] башында [[Җир]] перигелий аша узганда тизрәк хәрәкәт итә.
 
[[Июль]] башында Җир афелий аша узганда әкренрәк хәрәкәт итә.
 
==Кеплерның өченче кануны (гармоник канун)==
Юл номеры - 29:
<math>\frac{T_1^2}{T_2^2} = \frac{a_1^3}{a_2^3}</math>,
 
биредә <math>T_1</math> и <math>T_2</math> — планеталарның [[Кояш]] тирәсендәге әйләнү периодлары, <math>a_1</math> һәм <math>a_2</math> — планеталарның орбиталары зур ярым күчәрләр озынлыклары.
 
Әлеге канун иярченнәр[[иярчен]]нәр өчен дә үтәлә.
 
[[Исаак Ньютон]] Кеплерның өченче кануны төгәл булмавын күрсәткән, чынында канунда планетаның массасы керә:
 
<math>\frac{T_1^2(M+m_1)}{T_2^2(M+m_2)} = \frac{a_1^3}{a_2^3}</math>,