Wikipedia

Красноярск крае: юрамалар арасында аерма

Тарихны интерактив карап чыгу
← Алдагы төзәтмәКиләсе төзәтмә →
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
КүрсәтмәлеВики-текст
IanraBot (бәхәс | кертем)
1 234 896 үзгәртергә
к clean up, replaced: Енисей → Янәсәй (25) using AWB
IanraBot (бәхәс | кертем)
1 234 896 үзгәртергә
к clean up, replaced: Янәсәйск → Енисейск (15) using AWB
Юл номеры - 357:
== Тарих ==
[[Рәсем:Coat of Arms of Enisey gubernia (Russian empire).png|thumb|100px|Янәсәй губернасын гербы]]
[[1629 ел]]га кадәр хәзерге край территория Тобольск регионына кергән иде; Соңрак, ЯнәсәйскЕнисейск, Канск, Әчинск һәм чиктәш җирләре Томск разрядына беркеткән. 1676 елда ЯнәсәйскЕнисейск шәһәр статусны алган.
 
=== XVIII гасыр ===
Юл номеры - 368:
[[1724 ел]]да аларга тагын ике провинция барлыкка килгән:
* [[Иркутск]] провинциясе
* [[ЯнәсәйскЕнисейск]] провинциясе (үзәге — ЯнәсәйскЕнисейск). Ул җиде өязына бүленгән: [[Мангазый]], ЯнәсәйскЕнисейск, Красноярск, [[Томск]], Кузнецк, [[Нарым]] һәм Кеть өязе.
 
[[1764 ел]]да Иркутск губернасы барлыкка килгән, аның составына ЯнәсәйскЕнисейск провинциясе дә кергән. Егерме ел үткәч, провинция юкка чыккан, аның өязләре өч губерняның составына кергән.
 
[[1797 ел]]да барысы [[Янәсәй]] бассейның территориясе Тобольск губернасына керә; 1804-1822 елларда Томск губернасына керә.
 
=== XIX гасыр ===
[[Рәсем:Карта ЯнәсәйскойЕнисейской Губернии.jpg|thumb|200px|Янәсәй губернасын гербы]]
[[1822 ел]]да Ениисейск губернасы барлыкка килә. Үзәге - [[Красноярск]] шәһәре. Аның территория гомум алганда хәзерге Краснояск край территориясе белән туры килә иде.
 
Юл номеры - 420:
| …
|-
| ЯнәсәйскЕнисейск өязе
| 93,3 %
| 1,2 %
Юл номеры - 494:
 
=== ХХ гасыр ===
[[1914 ел]]ның апрелендә Тыва Русия протекторатын кабул итә, һәм Тыва "''УрянхайскийУрянхай крайкрае''" исеме астындабуларак Русиянең ЯнәсәйскЕнисейск губернасынгубернасы составына керә. 1921 елда [[Тыва|урындагыҗирле]] революционерлары,революционерлар РСФСРһәм Кызыл Армия ярдәмярдәме белән, Тываның бәйсезелекнебәйсезелеге игълан иттеләрителә.
 
ВЦИКның 1925 ел ,елның 20 маймаендагы карары нигезендә, Себердә губернияләр һәм өлкәләр юкка чыгаларчыгарыла. Алар урынында бердәм Себер крае барлыкка килә (үзәге - [[Новосибирск]]идә).
 
[[1930 ел]]да Себер крае Көнчыгыш Себер һәм Көнбатыш Себер крайларына бүленеп иттебүленә.
 
1934 елда Көнчыгыш Себер крайданкрайеннан Красноярск крае аерып чыгарырганчыгарыла. Көнбатыш Себер крайданкраеннан яңа крайга 10 район һәм Хакас милли өлкәсе (6 район) күчте. Көнчыгыш Себер крайданкраеннан - 21 район + Таймыр һәм Эвенкия милли округлар күчте.
 
[[1991 ел]]да Хакас милли өлкәсе крайныңкрай составыннан чыкты һәмчыгып, [[Хакасия|республикага]] әйләндергәнстатусын алды.
 
[[2007 ел]]да Красноярск крае, [[Таймыр (Долган-Ненец) автономияле округы]], [[Эвенкия автономияле округы]] яңа Русия ФедераөиясенеңРФ субъектына берләштерделәрберләштерелә, Таймыр һәм Эвенкия автономияле округларокруглары край составына Таймыр һәм Эвенкия районнар кебексыйфатында керделәр.
 
=== Җанисәпләр ===
Халыкның 80% крайның 10% территоряиясендә яшиләряши.
 
{| class="standard"
Юл номеры - 594:
# Дзержинский районы
# Емельяново районы
# ЯнәсәйскЕнисейск районы
# Ермаковское районы
# Идринское районы
Юл номеры - 618:
<li> Рыбинский районы
<li> Саян районы
<li> Северо-ЯнәсәйскийЕнисейский районы
<li> Сухобузимское районы
<li> Таймыр (Долган-Ненец) районы
Юл номеры - 635:
* С [[Бородино (Красноярск крае)|Бородино]]
* D [[Дивногорск]]
* E [[ЯнәсәйскЕнисейск]]
* F [[Канск]]
* G [[Красноярск]]
Юл номеры - 686:
<td style="font-family:Verdana, Arial;font-size:10px;font-weight:bold;"> [[Железногорск (Красноярск крае)|Железногорск]]</td>
<td style="font-family:Verdana, Arial;font-size:10px;">85,6</td>
<td style="font-family:Verdana, Arial;font-size:10px;font-weight:bold;"> [[ЯнәсәйскЕнисейск]]</td>
<td style="font-family:Verdana, Arial;font-size:10px;">18,8</td>
</tr>
Юл номеры - 759:
 
=== Агач эшкәртү һәм целлюлоза-кәгазь сәнәгате ===
Урман сәнәгате крайда эш урыннар сан буенча машиналар төзү өченче урын ала. Агач хәзерләүдә һәм агач эшкәртүдә 400 предпритиеләр эшли. Аларның ин эресе: ООО «ЯнәсәйскийЕнисейский ЦБК», ОАО «Лесосибирский ЛДК», ООО «Янәсәйлесозавод», ЗАО «НовоЯнәсәйскийНовоЕнисейский ЛХК», ООО «ДОК Янәсәй», ООО «Канский ЛДК» һ. б.
 
=== Химия сәнәгате ===
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/wiki/Красноярск_крае