Либерализм

Либерализм (от лат. liberalis — ирекле) — кеше хокуклары һәм аның шәхси ирегенең какшамаслыгын игълан иткән фәлсәфи һәм иҗтимагый-сәяси агым яки хәрәкәт.

Либерализм һәр кешенең ихтыяр һәм ирекләрен югары кыйммәт дип игълан итә һәм аларны җәмәгать һәм икътисади тәртипнең хокук герое итеп билгели. Бу очракта дәүләтнең һәм чиркәүнең җәмәгать тормышына кагылу мөмкинлекләре конституция белән чикләнә. Сүз азатлыгы (үз фикереңне халык алдына ачык итеп әйтә алу), дин сайлау азатлыгы, гадел һәм азат сайлауда үз вәкилләрен ирекле билгеләү хәзерге заман либерализмына ирекнең иң мөһимнәре итеп карала. Хосусый милекнең, сәүдә һәм эшкуарлык иреклегенең терелгесез икътисад җәһәтеннән либерализм принциплары итеп карала. Хакимнәрнең теләк-ихтыярыннан канунның өстенлеге (верховенство закона) һәм байлыгына, социаль хәленә һәм абруена карамый бөтен гражданнарның канун каршында тигезлеге юридик җәһәттән либерализм принциплары итеп карала.

Чыганаклар

• Либерализм // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том) — СПб., 1890—1907. (урыҫ.)
• Бентам И. Введение в основания нравственности и законодательства. — М.: РОССПЭН, 1998. — 415 с ISBN 5-86004-166-7
• Берлин И. Философия свободы. Европа. — М.: Новое литер. обозр., 2001. — 448 с ISBN 5-86793-132-3