Цивилизация: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Marat-avgust (бәхәс | кертем)
к Marat-avgust кулланучысының (бәхәс) 2114795 үзгәртүеннән баш тарту
Нил елгасы дельтасы, үзәне һәм Алгы Азия буенча таралган Уңдырышлы Ярымай регионы (11,000 BP), Янцзы һәм Хуанхэ бассейннары (9000 BP), Яңа Г
Юл номеры - 1:
[[File:Centres of origin and spread of agriculture.svg|thumb|right|upright=2.0|[[Дөнья тарихы|Язма тарих]] барлыкка килгәненәкадәргечә кадәрчорда [[үсемлекчелек]] барлыкка килүе үзәкләре һәм таралу юллары харитасы [[Җир]]нең төрле регионнардагы җирле мәдәниятләрнең цивилизация дәрәҗәсенә килүен аңлата: the[[Нил]] Fertileелгасы Crescentдельтасы, үзәне һәм [[Алгы Азия]] буенча таралган Уңдырышлы Ярымай регионы ([[бүгенгәчә]] 11,000 BPел), the[[Янцзы]] Yangtzeһәм and[[Хуанхэ]] Yellow River basinsбассейннары (б. 9000 BPел), andЯңа theГвинея New Guinea Highlandsкалкулыгы (б. 9000–6000 BPел), CentralҮзәк Mexico[[Мексика]] (б. 5000–4000 BPел), Northern[[Көньяк SouthАфрика]]ның Americaтөньягы (б. 5000–4000 BPел), sub-Saharan[[Сахра]] Africaчүленнән көньяккарак җирләре (б. 5000–4000 BPел, exactтөгәл locationурыны unknownачыкланмаган), eastern[[АКШ]]ның USAкөнчыгыш өлеше (б. 4000–3000 BPел).<ref name="DiamondandBellwood2003">{{Cite journal | doi = 10.1126/science.1078208 | last1 = Diamond | first1 = J. | last2 = Bellwood | first2 = P. | title = Farmers and Their Languages: The First Expansions | journal = Science | volume = 300 | issue = 5619 | pages = 597–603 | year = 2003 | pmid = 12714734|bibcode = 2003Sci...300..597D }}</ref>]]
'''Цивилизация''' (лат. civilis — {{comment|ватандаш|граждан}}, дәүләт) — билгеле бер [[икътисад]]и формациянең иҗтимагый, рухи һәм матди үсеш кимәле; өләшелгән иҗтимагый үсеш, матди һәм рухи мәдәнилек кимәле.
 
Цивилизация ул — [[кеше]]лек [[Җәмгыять|җәмгыят]]енең югары дәрәҗәгә ирешкән җитештерү көчләре, фән-техника казанышларының тулысынча хезмәт ияләре мәнфәгатенә җавап тапшыручы, кешеләрнең тигезлек һәм дөреслек мөнәсәбәтләрен тәэмин итүче баскычы. Цивилизация — бер бөтен система. Ул төрле элементлардан тора. Аңа югары дәрәҗәдәге [[икътисад]], [[Җәмгыять|җәмгыятьнең]] гаделлек белән кызу социаль, хокукый һәм сәяси төзелеше, рухи тормышы, шул исәптән [[фән]], [[Sänğät|сәнгать]], әхлак нормалары, [[дин]] һ. б. элементлар хас. Һәр элемент аерым цивилизациянең үзенчәлеген чагылдыралар. Цивилизация ниндидер тышкы йогынтыларга бирелүчән булса да, аның үзәге, төп сыйфатлары эчпошыргыч кала. Борынгы [[Юнаннар|греклар]] цивилизациясен кытай һәм һинд цивилизацияләр белән, ә [[урта гасырлар]] Көнчыгыш цивилизациясен [[Майя (цивилизация)|майя цивилизациясе]] белән бутап булмый. Цивилизациянең нигезен матди җитештерү тәшкил итсә дә, анда рухи факторның йогынтысы да сизелә.
 
== Искәрмәләр ==
{{искәрмәләр}}