Польша-Литва татарлары: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Kitap (бәхәс | кертем)
Marat-avgust (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 11:
 
Телләре: [[Поляк теле|поляк]], [[беларус теле|беларус]], [[татар теле|татар телләре]]. Язулары [[латин әлифбасы|латин]], [[Кириллица|кирил]] һәм [[Гарәп әлифбасы|гарәп әлифбалары]] нигезендә.
[[Рәсем:Hassan Konopacki.jpg|right|250px|thumb|Гасан (Хасан) Конопацкий]]
[[Рәсем:Bandera Tàtars de Belarus.svg|right|250px|thumb|Белоруссия Татарлары Байрагы]]
[[Рәсем:Jakub Szynkiewicz.png|right|250px|thumb|Якуб Шинкевич]]
 
== Тарих ==
[[1242]]-1256 елларда [[Batu xan|Бату хан]] Көнчыгыш Аурупаны буйсындырып, татар тәэсире Польшада ныгыткан. [[Tuqtamış xan|Туктамыш хан]] һәм Нугай әмире бәрелешләреннән соң Туктамыш гаскәренең өлеше Бөек Литва кенәзлегенә китәргә мәҗбүр булган. 15 гасырда Литвага вассал өч татар кенәзлеге оеша: [[Мансур кенәзлеге]],[[Җагалдай ханлыгы]] һәм [[Курск төмәнлеге]].
Строка 59 ⟶ 56 :
===Польша дәүләтендә (1918-1939)===
[[1919]]—[[1939]] елларда [[Польша]] бәйсез дәүләте торгызганнан соң татарлар яңадан Польша гаскәрендә хезмәт итә башлаган. 1919 елда "Мостафа Әхмәт улы исемендәге Җиңел атлы полкы" ({{lang-pl|Pułk Jazdy Tatarskiej im. Mustafy Achmatowicza}}), 1920 елда "Татар оглан полкы" ({{lang-pl|Tatarski Pułk Ułanów imienia Mustafy Achmatowicza}}) оештырылган. Байрагы — бунчук була. 1920 елда 13-нче Вилен татар улан полкы ({{lang-pl|13 Pułk Ułanów Wileńskich}}) оештырылган.
[[Файл:Rozmieszczenie Tatarów w Polsce.png|thumb|318x318px]]
 
====Татарлар Варшаваны коткара====
Строка 259 ⟶ 257 :
Совет әсирлегенә эләккән Польша Татар эскадроны гаскәриләре гомуми Польша әсирләре язмышы НКВД лагерьләрендә кичергәннәр.
 
1940 елда Польша әсирләре Катынь урманында атып үтерелгән (4 421 кеше). Бүтән урыннарда: [[Старобельск]], [[Осташков|Осташковск]], Украина, Белоруссия лагерьләрендә 21 857 Польша офицерлары, зыялылары атып үтерелгән. Үтерелгән Польша гаскәриләре арасында татар офицерлары да булган.
 
Һәрбер Катынь Хәтер гыйбадәтендә татар мөселман рухание катнаша.
Строка 297 ⟶ 295 :
 
== Мәшһүр липка татарлары ==
*[[Рәсем:Jakub Szynkiewicz.png|right|250px|thumb|Якуб Шинкевич]][[Чарльз Бронсон]] (Каролис Бучинскис — Америка Һолливуд актёры, әтисе — татар нәселеннән).
* [[Һенрик Сенкевич]] — Польша язучысы, [[Нобель бүләге]] иясе, мәшһүр романы «Крестоносцы», «Потоп», «Quo Vadis» авторы. (әтисе — татар нәселеннән).
* [[:ru:Конопацкий, Гасан|Гасан (Хасан) Конопацкий]] — сәясәтчесе, генералы.
Строка 309 ⟶ 307 :
* [[:ru:Юзефович, Яков Давидович|Яков Юзефович]] — Русия генералы.
* [[Ежи Идегәй|Ежи Эдигей]] — Польша язучысы.
* [[Владимир Короткевич]] — белорус совет язучысы[[Рәсем:Hassan Konopacki.jpg|right|250px|thumb|Гасан (Хасан) Конопацкий]]
* [[Сөләйман Сулькевич]] — Русия генералы
* [[Искандер Тальковский|Искандер Осман улы Тальковский]] — Русия һәм Совет хәрби эшлеклесе