Emmi Nöter: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Төзәтмә аңлатмасы юк |
|||
Юл номеры - 34:
[[1916]] yılda [[Göttingen]] şähärenä küçenä, anda mäşhür matematik [[David Hilbert]] törkemenä quşıla.
Emmi Nöter (almança Amalie Emmy Noether; 1882 - 1935) — Almaniä matematiğı, teoretik fizikağa häm abstrakt algebrağa zur öleş kertkän. Pavel Aleksandrov, Albert Eynşteyn, Jan Dyödonne, Herman Weyl, Norbert Winer anı matematika tarixında iñ kürenekle xatın itep sanıylar.
Bocralar, qırlar, algebra teoriälären bik üzgärtä. Fizikada Nöter teoreması simmetriä häm saqlanu qanunnarı arasındağı bäyläneşen kürsätä.
Tormış yulı
1882 yılda Erlangen şähärendä yähüdi ğailädä tuğan. Ätise - matematik häm anası säwdägärlär ğailäsennän çığalar.
Erlangen Universitetın tämamlıy, dissertatsiäne yaqlıy häm anda eşli.
1916 yılda Göttingen şähärenä küçenä, anda mäşhür matematik Hilbert törkemenä quşıla.
Nöter sotsial-demokratik qaraşlı bulğanğa kürä 10 yıl däwamında SSRB matematikları belän xezmättäşlek itä.
1933 yılda Hitler citäkçelegendäge natsistlar xäkimiätkä kilgännän soñ, yähüdlärne ezärlekli başlıylar häm Nöter AQŞqa kitärgä mäcbür bula.
1935 yılda AQŞta yaman şeştän ulä.
[[1916]] yılda Göttingen Universitetlarınıñ küpçelek professorları Emmi Nötergä (xatın bularaq) privat-dotsent däräcäsen birüdän baş tartalar. Hilbert açulanıp: "Senat - munça bulamı soñ? Nik anda xatınnarğa kerep bulmıy?" - dip äytä. Läkin tik [[Berençe Bötendönya suğışı]]nnan soñ, Nötergä ul däräcä birelä.
Nöter sotsial-demokratik qaraşlı bulğanğa kürä 10 yıl däwamında [[SSRB]] matematikları belän xezmättäşlek itä.
| |||