X планетасы: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Рашат Якупов (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
IanraBot (бәхәс | кертем)
к clean up using AWB
Юл номеры - 17:
}}
[[Файл:Percival Lowell observing Venus from the Lowell Observatory in 1914.jpg|thumb|left|"X планетасы" терминын һәм гипотезасын булдырган астроном Персиваль Лоуэлл.]]
'''X планетасы''' (шартлы исем) — фараз ителә торган, бүгенгесе көндә барлыгы турында исбатланмаган, ләкин мөмкин булган [[Кояш системасы]]ның [[Кояш]]тан тугызынчы һәм иң ерак планета дип санала.
 
[[2016 ел]]да американнар [[Майк Браун]] һәм [[Константин Батыгин]] математик исәпләүләр нигезендә яңа планета барлыгын тәкъдим итәләр: [[Койпер билбавы]]нда ниндидер тәэсирләнү күктәге җисемнәрнең хәрәкәтен үзгәртә, бу галимнәр ул тәэсирләнү яңа планета белән бәйләргә тәкъдим итәләр, ләкин шушы фараз әлегә расланмаган.
 
Математик исәпләүләргә караганда X планетасының массасы [[Җир]]нең 10 тапкыр зуррак дип санала. [[Кояш]] тирәли ул бик сузылган орбита буенча әйләнә. [[Кояш]]ка иң якынайган мизгелдә аларның аралыгы 200 астрономик берәмлек тәшкил итә. Шул вакытта X планетасы [[Кояш]] системасы үзәгеннән [[Нептун]]га караганда 7 тапкыр ераграк булып тора. Орбитаның [[Кояш]]тан иң ерак ноктасы 1 200 астрономик берәмлек ераклыкта урнашкан. Шушы аркасында астрономия белгечләре элек аны телескоп файдаланып беркайчан күрмәгән дә. [[Кояш]] тирәли тулы әйләнешне бу планета 15 мең елга бер ясый.