İske tatar ädäbi tele: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Kitap (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
кТөзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 1:
'''İske Tatar ädäbi tele''' ([[İske imlâ]]: ''' يسكى تاتار تلى '''), qayber etnik qärdäş xalıqlarnıñ – [[Tatar]], [[Başqort]], öleşçä [[Qazaqlar|Qazaq]] häm [[Nuğaylar]]nıñ ğomumi yazma ädäbi tele. Bügenge Tatar tele häm Qırımtatar tele [[Altın Urda]] çorında formalaşqan İske Tatar tele nigezendä kilep çıqqannar.
 
İske Tatar ädäbi tele [[İdel buyı Bolğar]] däwlätendä häm [[Altın Urda]]da qullanılğan borınğı [[Türki tele|Törki ädäbi telneñ]] cirle variantı nigezendä barlıqqa kilä.
 
[[12.XII yözğasır|12XII-]][[14.XIV yözğasır]]lärendägelarındağı ädäbi tel İske Tatar ädäbi tele formalaşunıñ başlanğıç çorı itep qarala. Ul [[matur ädäbiät]]tä ([[Qol- Ğäli]], [[13.XIII yözğasır]]). xalıq awaz ícatıicatı äsärlärendä, dini ädäbiättä, qäber taşları yazmalarında kiñ çağılış taba.
 
İske Tatar ädäbi tele [[Qazan Xanlığı]] çorında formalaşıp betä häm [[15. yöz]]dän [[19. yöz]]neñ urtası qädär [[Tatar xalqı]]nıñ törle ictimağ0ı ölkälärendä qullanıla. Bu teldä [[Möxämmädyar]] poémnarıpoemmaları, ([[16. yöz]]), [[Mäwla QolíQolıy]] xikmätläre ([[17. yöz]]), [[QadírğäliQadıyrğäli bäk]]neñ bäkneñ taríxítarixi äsärläre ([[17. yöz]] başı), "Däftäre Çıñğıznamä" ([[17. yöz]]) häm başqa äsärlär yazıla. Ul çordan qalğan matur ädäbiät äsärlärendä, fänni ädäbiättä, ictimağíictimaği-publisistikpublitsistik yazmalarda, räsmi eş qäğäzlärendä häm başqa janrdağı yazmalarda [[Bolğar]]-[[Qıpçaq]] söyläşenä häm [[Uyğır tele|Uyğır]]-[[Uğız]] tellärenä xas üzençäleklär saqlana. Bu – Törki yazma tradisílarnıñ däwam itüe häm [[İdel buyı]]nda, ş.i. [[İdel buyı Bolğar]] däwlätwendä törle etnik qärdäş xalıqlarnıñ aralşuı häm quşılıp kitüe belän dä añlatıla.
 
İske Tatar ädäbi tele L.C. Cäläy, M.Z. Zäkiev, W.X. Xaqov, F.S. Fasiev, F.M. Xísamova häm başqa ğälimnär tarafınnan öyränelä.