Испания: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Dexbot (бәхәс | кертем)
к Removing Link GA template (handled by wikidata) - The interwiki article is not good
Marat-avgust (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 42:
== Испания тарихы ==
 
[[Рәсем:Visigoth Kingdom.jpg|left|300px|thumb|500нче елларда [[Вестготлар кыйраллыгы|Вестготлар Патшалыгы]]]]
 
Бу территориядә беренче кешеләр б. э. кадәр 35 мең еллар элек барлыкка киләләр. Берничә мәдәният бер-берсен алмаштыралар. Б. э. кадәр 1200 еллар элек монда финикиялелеә киләләр. Алар анда Гадес (хәзерге [[Кадис]] шәһәре) колониясен төзиләр. Финикиялеләр һәм греклар мондагы ибер дип аталучы, югары мәдәниятлы, ләкин кечкенә кабиләләр турында мәгълүмат калдыралар. Б.э. кадәр 5-3нче гасырларда монда кельтлар киләләр, һәм иберлар белән кушылып кельтибер кабиләләрен барлыкка китерәләр. [[Пун сугышы|Пун сугыш]]ларыннан соң бу территорияне римлылар басып ала башлыйлар, һәм [[Август]] идарә иткән вакытка буйсындыралар.
 
2нче гасырдан соң ярымутрауда нәсари дине тарала башлый. 5нче гасырның икенче яртысыннан соң [[вестготлар]] басып керә һәм алар үзләренең [[Вестготлар кыйраллыгы|корольлекләрен]] төзиләр. [[711]]–[[718]]нче елларда гарәбләр бу җирләрне тулысынча диярлек басып алалар, һәм [[Хәлифлек]] эченә кертәләр. Тиздән Хәлифлек таркала, [[Кордова]]да [[Омейяд династиясе]] идарәсе саклана, 10нчы гасырда ил чәчәк ату чорына җитә. [[Кастилия]], [[Арагон]], [[Леон]]- христиан короллекләре бу илгә каршы бертуктаусыз сугышлар алып баралар([[Реконсиста]]). [[1492]]нче елда Арагон һәм Кастилия берләшеп маврларның соңгы дәүләте – [[Гранада]] әмирлеген алалар. Шул ук чорда Испания [[Яңа Дөньяга]] кораблар җибәрә, һәм зур колонияләрне басып ала.
* [[1529 ел]] [[22 апрель]] — {{Испан империясе байрагы}} һәм [[File:PortugueseFlag1750.png|20px|border]]/[[File:Coat of arms of the Kingdom of Portugal (Enciclopedie Diderot).svg|20px]] [[Португал империясе]] үз арасында [[Көнчыгыш ярымшар]]ны бүләләр.
Аурупада Карл V Габсбург ([[1516]]-[[1556|56]]) идарә иткән вакытта Испания Изге Рим империясенең үзәге һәм зур католик дәүләт була. Испания флоты( "җиңелмәс армада") җимерелүе, Англия белән сугышта җиңелү, Нидерланд провинөияләрен югалту Испаниянең Аурупага тәэсирен бетерә. Филипп III җитәкчелеге вакытында Испаниянең куәте кимүе башлана, моңа инквизиөиянеҗ тәэсире зур була. 18нче гасырда илнең өчке тотрыксызлыгы башлана: Габсбургларны Бурбоннар алмаштыра, 19нчы гасырда 5 тәмамланмаган инкыйлаб була:[[1808]]–[[1814|14]], [[1820]]–[[1823|23]], [[1834]]–[[1843|43]], [[1854]]–[[1856|56]] и [[1868]]–[[1874|74]]нче елларда. Бөтен инкыйлаблардан соң [[Конституцияле монархия]] кала.
Юл номеры - 99:
Испания 17 автоном өлкәгә караган 50 провинциядән тора. Шулай ук [[Африка]]дагы ике автоном шәһәр бар: [[Сеута]] һәм [[Мелилья]].
 
[[Рәсем:Ccaa-spain.png|thumb|450px|Испаниянең административ бүленеше]]</td>
 
* [[Андалусия]] (исп. Andalucía)