Йога: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Milli (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
IanraBot (бәхәс | кертем)
к clean up using AWB
Юл номеры - 1:
'''Йога''' — һинд мәдәниятендәге төшенчә, киң мәгънәлә төрле рухи, психик һәм физик тәҗрибәне берләштерә, индивидуумның рухи һәм психик яктан тота белү ысулларын өйрәнү максатында индуизм һәм буддизмның төрле юнәлешләрендә кулланылган организмның психик һәм физиологик функцияләре белән идарә итү <ref name="Jacobsen, p. 10">Jacobsen, p. 10.</ref>. Тар мәгънәдә, йога — индуизм философиясенең алты ортодоксаль мәктәпләренең (даршан) берсе<ref>«Yoga has five principal meanings: 1) yoga as a disciplined method for attaining a goal; 2) yoga as techniques of controlling the body and the mind; 3) yoga as a name of one of the schools or systems of philosophy (''{{IAST|darśana}}'' ); 4) yoga in connection with other words, such as ''hatha-, mantra-, and laya-'' , referring to traditions specialising in particular techniques of yoga; 5) yoga as the goal of yoga practice». </ref><ref>Monier-Williams includes «it is the second of the two Sāṃkhya systems», and «mental abstraction practised as a system (as taught by Patañjali and called the Yoga philosophy)» in his definitions of «yoga».</ref>.
 
Йоганың тәүге максаты — дөньяда кешенең онтологик статусын үзгәртү.
 
Йоганың төп юнәлешләре&nbsp;— раджа-йога, карма-йога, джнана-йога, бхакти-йога һәм хатха-йога.<ref name="yogaTrads1_042007">Pandit Usharbudh Arya (1985). </ref><ref name="yogaTrads2_042007">Sri Swami Rama (2008) The royal path: Practical lessons on yoga. </ref><ref name="yogaTrads_3042007">Swami Prabhavananda (Translator), Christopher Isherwood (Translator), Patanjali (Author). (1996). </ref> Индуизм философиясенә ярашлы, раджа-йога системасында тасвир ителгән «Йога-сутрах» Патанджали йога төшенчәсен бирә.<ref>Jacobsen, p. 4.</ref> Веды, Упанишады, «Бхагавад-гита», «Хатха-йога-прадипика», «Шива-самхита» һәм Тантры кебек индуизм тасвирламаларында йога тикшерелә. Йоганың ахыргы максаты төрле булуы мөмкин: физик сәламәтлекне ныгыту һәм мокши хәленә җитү.<ref name="Jacobsen, p. 10">Jacobsen, p. 10.</ref> [[Һиндстан|Һиндостаннан]] читтә «йога» термины тик хатха-йогой һәмасана булуын күзаллый, бу йоганың рухи ягын күрсәтми. Йоганы өйрәнүче һәм кулланучы кешене "йог" яки "йогин" дип әйтәләр.
 
== Этимология ==
Йога сүзе тамыры ''йодж'' яки ''йудж'' булган санскриттан барлыкка килгән, бу сүзнең мәгънәләре күп <ref>«Йога» сүзенең мәгънәләре - кара: Apte, 788нче бит.</ref><span> </span>: югән, югәнләү, берләштерү, бәләү, гармония .<ref><nowiki>:</nowiki> Flood (1996), 94нче бит.</ref><ref> yugum, инглиз сүзе yoke охшаган.</ref>
 
Беренче мәртәбә «Риг-веде»да, беренче һинд әдәбияты комарткысында телгә алына.<ref name="autogenerated1">P. 51 ''The Complete Idiot’s Guide to Yoga'' By Joan Budilovsky, Eve Adamson</ref><ref>«Риг-веды»да телгә алына</ref>
Юл номеры - 28:
* ''Вивекананда С.'' Философия йоги. Изд-во «Амрита», 1992. 512 с. ISBN 5-86667-004-6
* ''Элиаде М.'' Йога. Бессмертие и свобода. СПб.: Лань, 1999. ISBN 5-8114-0184-1
* <span class="citation" id="CITEREF.D0.94.D1.8E.D0.BC.D1.83.D0.BB.D0.B5.D0.BD1994">''Дюмулен Г.''<nowiki> </nowiki>Глава 2. Элементы йоги в буддизме<nowiki> // </nowiki>История дзэн-буддизма. Индия и Китай&nbsp;—&#x20; <nowiki> </nowiki><span title="Санкт-Петербург" style="border-bottom-color: gray; border-bottom-width: 1px; border-bottom-style: dotted; cursor: default;">СПб.</span><nowiki>: </nowiki><nowiki> </nowiki>ОРИС<nowiki>, </nowiki>1994<nowiki>. — </nowiki>336&nbsp;б<nowiki>. </nowiki></span><span class="citation" id="CITEREF.D0.94.D1.8E.D0.BC.D1.83.D0.BB.D0.B5.D0.BD1994"><nowiki>— </nowiki>ISBN 5-88436-026-6.</span>
* {{Калып:Cite book|last = Apte|first = Vaman Shivram|authorlink = |coauthors = |title = The Practical Sanskrit Dictionary|year = 1965|publisher = Motilal Banarsidass Publishers|location = Delhi|isbn = 81-208-0567-4}} (fourth revised & enlarged edition).
* {{Калып:Cite book|last = Patañjali|first = |authorlink = Patañjali|coauthors = |title = Yoga Sutras of Patañjali|publisher = Studio 34 Yoga Healing Arts|year = 2001|location = |pages = |url = http://www.studio34yoga.com/yoga.php#reading|doi = |id = |isbn = }}
 
[[Төркем:Фәлсәфә]]