Сахалин: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Marat-avgust (бәхәс | кертем) Яңа бит: «{{Утрау |Исем = Сахалин |Акватория = Тын океан |Ил = Русия |Төбәк…» |
Marat-avgust (бәхәс | кертем) Төзәтмә аңлатмасы юк |
||
Юл номеры - 12:
}}'''Сахалин, Сәхәлин''' ({{lang-ru|Сахалин}}) — [[Азия]]нең көнчыгыш ярлары янындагы утрау. Русиянең Сахалин өлкәсе составында. Озынлыгы 948 км, киңлеге 100 кмга якын, мәйданы 76,4 мең км². Сахалинны кыйтгадан [[Татар бугазы]] аерып тора. Охот вә Япон диңгезләре диңгезләре белән юыла. Ярлар буйлап сузылган таулар (иң биек ноктасы — Лопатин тавы, 1609 м) арасында иңкү тигезлекләр урнашкан, төньяк өлеше — тигезлек. Таулар нигездә комташ, сланецлар һәм метаморфлашкан токымнардан төзелгән.
==География==
Климат муссонлы. Көньяк-көнбатыш
Туфраклары көлсу, сазлы һәм аллювиаль. Җир йөзенең зур өлеше урман (акчыршы, чыршы, эрбет, [[карагач]]). Көнбатыш өлешендә курил бамбуклыклары очрый. Хайваннар дөньясы [[Себер]]некенә охшаш, ләкин бераз
== Тарих ==
Сахалин аурупалыларга 17 гасырдан мәгълүм булса да, аның утрау икәнлеге фәкать Г.И.Невельский экспедициясе вакытында (1848-49) ачыкланган. [[1855 ел]]да төзелгән Русия-Япония шартнамәсендә Сахалин ике дәүләтның уртак милке дип билгеләнгән. [[1875 ел]]да Сахалин Русиягә күчкән. Русиянең мәгълүбияте белән тәмәланган Русия—Япония сугышыннан соң төзелгән [[Портсмут солых килешүе|Портсмут солых шартнамәсе]] (1905) буенча Көньяк Сахалин (50° төньяк киңлегеннән көньяктарак) Япониягә күчте. [[Икенче бөтендөнья сугышы]]ннан соң [[Советлар Берлеге]] составына күчкән.
| |||