Әсәкәй районы: юрамалар арасында аерма

Борынгы татар авыллары (18 йөзнең 2 нче яртысында нигез салына) — Әсәкәй, Иске Солтангол, Иске Колшәрип, Котлый. Бу авыллар Яңа Мәскәү юлы төзелә башлагач барлыкка килә. [[1917 ел|1917 елга]]га кадәр Әсәкәй районы территориясендә 12 [[мәчет]], 5 мәктәп, татар-рус земство мәктәбе эшли. [[1930-еллар]] урталарында татарча «Кыр ударниклары» газетасы нәшер ителә. Совет чорында районның 15 мәктәбендә татар теле фән буларак укытыла.

[[1993 ел|1993 елдан]]дан [[ТИҮ]] бүлекчәсе эшли, [[1998 ел|1998 елда]]да ул Милли-мәдәни мөхтәрият итеп үзгәртелә. [[1990-еллар]] башыннан атнага 3 тапкыр [[татарча]] радиотапшырулар алып барыла, ТР телевидениесе тапшырулары кабул ителә.<ref>[http://tatarile.org/maglumat/%D0%BC%D3%99%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D3%99/%D3%99%D1%81%D3%99%D0%BA%D3%99%D0%B9-%D1%80%D0%B0%D0%B9%D0%BE%D0%BD%D1%8B Татар энциклопедиясе]</ref>

Әсәкәй районы составына 21 авыл советышурасы керә.