Архимед: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Legobot (бәхәс | кертем)
к Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q8739 (translate me)
IanraBot (бәхәс | кертем)
к →‎Тормыш юлы: clean up, replaced: [[Файл: → [[Рәсем: using AWB
Юл номеры - 25:
 
== Тормыш юлы ==
[[ФайлРәсем:Gerhard Thieme Archimedes.jpg|left|150px|thumb|[[Берлин]]да Архимедка куелган һәйкәл]]
Архимед [[Сицилия утравы]]нда урнашкан [[Сиракуз]] шәһәрендә дөньяга килә. [[Плутарх]] мәгълүматлары буенча, Архимедның әтисе данлыклы математик һәм астроном [[Фидий]] иде, һәм ул Сиракуз патшасы [[Гиерон]]ның якын туганы иде. Әтисе Архимедка бала чагыннан ук механика, математика һәм башка фәннәргә мәхәббәт тәрбияләгән. Архимед хәтта [[Мисыр]]ның фәнни һәм мәдәни мәркәзе булган [[Александрия]] каласына укырга китә.
 
Юл номеры - 32:
Укуын бетергәч, Архимед Сицилиягә кайта. Монда ул гыйльми эшчәнлек белән шөгыльләнә башлый.
 
Архимедның инженерлык сәләте [[212 ел (б. э. к.)|212 елда (б. э. к.)]] ачыла. Бу елда [[Борынгы Рим|Рим]] һәм [[Карфаген]] арасында булган сугыш барышында римлылар [[Сиракуз]]ны камап алалар. 75 яшьлек Архимед уйлап чыгарган махсус җиһазлар ярдәмендә шәһәрне озак итеп яклады. Таш ату машиналары, карабларны күтәрүче машиналар, карабларны яндырырга сәләтле булган көзгеләр системасы һәм бик күп башка җиһазлар Рим гаскәрендә коткы таратты. Тик шуңа карамастан, көчле армия үзенекен иткән — [[Сиракуз]] яулап алынган, Архимед исә үтерелгән.
 
Архимед үлеме хакында байтак риваятьләр бар. Иң киң таралганнары арасында мондыйны искәртик: галим өй ишегалдындагы комда геометрик сызмалар эшләп утырган. Шул чакта Рим гаскәрие аның ишегалдына йөгереп килгән. Архимед «Минең сызмаларыма тимә!» дип гаскәригә ташланган. Рим солдаты исә аны кылычы белән чабып үтергән<ref>[http://ru.wikipedia.org/wiki/Архимед Рус Википедиясе] {{ref-ru}}</ref>.