Үсемлекләр: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
к clean up, replaced: [[Файл: → [[Рәсем: (2) using AWB |
|||
Юл номеры - 9:
| wikispecies = Plantae
}}
'''Үсемлекләр''' ({{lang-la|Plantae}} яки {{lang-la|Vegetabilia}}) — күпкүзәнәкле [[организм]]нарының төп төрләренең берсе. Еш кына үсемлекләргә шулай ук [[суүсемнәр]]не кертәләр.
Хәзерге дөньяда үсемлекләрнең 350 меңнән артык төре исәпләнә. Алар планета биомассасының, ягъни анда яшәүче барлык тере организмләр — [[Җир]] йөзендәге органик матдәне төп җитештерүчеләр ''([[продуцентлар]])''.
Юл номеры - 16:
Төрле климат зоналарында нәкъ менә төрле үсемлекләр бергәлекләре биомнарның структурасын билгели. [[Биом]] — билгеле бер җирлектә: [[тундра]]да, [[яфраклы урман]], [[дала]], [[тропик урманнар]], [[саванна]] һ. б. урыннарда таралган тере организмнар ''([[хайваннар]], үсемлекләр, [[гөмбәләр]] һәм [[микроорганизмнар]]'') җыелмасы ул.
[[
Әмма гаять күптөрлелеккә ия булуларына карамастан, үсемлек организмнарның уртак билгеләре бар, алар җыенысы бергә үсемлекләрне терек табигатьнең башка патшалыгы вәкилләреннән аерып тора.
Юл номеры - 22:
2. Үсемлекләрнең [[пластидлар]]да ясала торган үзенчәлекле [[пигмент]]лары, мәсәлән '''[[хлоропласт|хлрофилы]]''' бар. Башка пигментлар — кызгылт сары һәм кызыл каротиноидлар яфраклар саргайганда барлыкка килә һәм үсемлекнең аерым өлешләренә (җимешенә, чәчәгенә) төрле төс бирә. Бу пигментлар, фотосинтезда катнашып, үсемлекнең тереклек эшчәнлегендә мөһим роль уйный.
[[
3. Үсемлек организмының тереклек эшчәнлеге процессларын үсемлек гормоннары — '''[[фитогормоннар]]''' көйли. Аларның үзара тәэсир итешүе үсемлекнең үсүен, үсешен һәм башка физиологик процессларны тәэмин итә. Моның мисалы булып үсемлекнең картайган тукымаларында барлыкка килә торган [[этилен]] яки үсүне тизләтүче матдәләр — ауксиннар хезмәт итә. Фитогормоннар бик аз микъдарда синтезлана һәм организмның үткәргеч системасы буйлап күчә.
| |||