Мөхәммәт-Әмин: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
IanraBot (бәхәс | кертем)
к clean up, replaced: Сура → Сыры using AWB
IanraBot (бәхәс | кертем)
к clean up, replaced: [[Файл: → [[Рәсем: (4) using AWB
Юл номеры - 29:
 
== Мәскәү протекторатыннан баш тарту ==
[[ФайлРәсем:Chingizovich-Muhammed-Emin-1.jpg|right|180px|thumb|Мөхәммәт-Әмин хан]]
Икенче тапкыр Казан ханы булып утыргач (1502—1518), Мөхәммәт-Әмин үзенең дөньяга карашын үзгәртә, сәяси хәлләрне башкача бәяли башлап, үз дәүләтен бәйсезлек юлы белән үстерү күзлегеннән чыгып эш итүгә керешә. Чыганакларда әйтелгәнчә, монда аның яңа җәмәгәте – Илһам ханның тол калган хатыны зур йогынты ясаган.
 
Юл номеры - 41:
 
== [[Казан янындагы сугыш (1506)]] ==
[[ФайлРәсем:Qazan sugish.jpg|right|thumb|Казан янындагы сугыш (1506)]]
1505 елның октябрендә Иван III үлгән, ә 1506 елның апрелендә Василий III Казан ханлыгына каршы ике берләшмәдән— флотилия һәм атлы гАскәрләрдән торган зур армия җибәргән. 22 майда Мөхәммәт-Әмин Казаннан ерак түгел генә җирдә алдан килгән көймәле гАскәрне тар-мар иткән, ә бер айдан соң, 25 июнmдә, атлы гаскәр дә килеп җиткәч, бөтен рус армиясе каты җиңелүгә дучар ителгән. Кайбер рус чыганакларына караганда, Мәскәү гәскәре 100 мең кешедән торган. Россия тарихы турындагы хезмәтендә [[Карл Маркс]] та бу сугышны телгә алып болай ди: «Мәскәүлеләрне Казан янында шундый итеп тар-мар китергәннәр, бары 7000 кеше генә котылып кала алган...» ([[Казан янындагы сугыш (1506)]])
 
Юл номеры - 56:
 
== [[Сөембикә манарасы]]. Хан-Төзүче ==
[[ФайлРәсем:Soyembika3.JPG|right|thumb|Сөембикә манарасы]]
[[ФайлРәсем:Torbase.JPG|right|300px|thumb|Мөхәммәд Әмин [[Сөембикә манарасы]] янында Казан ханнары төрбәсендә күмелгән]]
Кайбер тарихчылар фикерләре буенча, [[Сөембикә манарасы]] Мөхәммәд-Әмин вакытында төзелгән. Мәскәү Кремленең [[Боровицкий манарасы]] (рус.) төзегән вакытында (1490) Мөхәммәд-Әмин [[Мәскәү]]дә Иван III янында яши. Фаразлар буенча, [[Италия]] архитекторлары ([[Пьетро Антонио Солари]]) белән танышып, дуслашып, соңрак аларны [[Казан]]га яңа манара төзү өчен чакыра. Төзелеш вакыты: 1507-1517 еллар. Әмма әлеге фикергә каршы дәлилләр күп булу сәбәпле, тарих фәнендә ул дөрес түгел дип санала.