Һинд океаны: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Derslek (бәхәс | кертем)
к «Һинд океаны» якланган: вандаллык ([Үзгәртү=Яңа һәм теркәлмәгән кулланучыларны кысу] (24 дек 2013, 13:51 үтә (UTC)) [Күчерү=Яңа һәм теркәлмәгән кул�
IanraBot (бәхәс | кертем)
к clean up, replaced: [[Файл: → [[Рәсем: (3) using AWB
Юл номеры - 1:
[[ФайлРәсем:Indianocean.PNG|right|300px|thumb|Һинд океаны]]
[[ФайлРәсем:Silk route.jpg|300px|мини|уңда|Коры җирдә '''Ефәк Юлы''' һәм Һинд океан буенча '''Тәмләткеч Юлы''']]
'''Һинд океаны''' – зурлыгы буенча [[Җир|җир шарында]] өченче [[океан]]. Дөньяның су өслегенең 20 % ала. Төньякта [[Азия]] белән, көнбатышта [[Гарәбстан ярымутравы]] һәм [[Африка]], көнчыгышта [[Индокитай]] һәм [[Австралия]], көньякта [[Көньяк океан]] белән чикләнгән. . Океанның ярлары аз кискәләнгән. Утраулар чагыштырмача аз, зур утраулар бары океан чигендә генә урнашкан. Һинд океаны көнчыгышта Тын океан, көнбатышта Атлантик океан белән тоташкан, Төньяк боз океаны белән бәйләнеше юк.
 
== Географик урыны ==
[[ФайлРәсем:Indian Ocean bathymetry srtm.png|300px|мини|уңда|Һинд океаны тирәнлек харитасы]]
Һинд океаны планетада үзенә бертөрле урыны белән аерылып тора: аның зуррак өлеше [[Көньяк ярымшары|Көньяк ярымшарда]] ята. Төньякта ул [[Евразия]] белән чиктәш, [[Төньяк Боз океаны]] белән бәйләнеше юк.
 
Юл номеры - 19:
Бу океанның климаты аның географик урыны йогынтысында формалаща. Климатның үзенчәлеге — океанның [[субэкваториаль пояс]]та яткан һәм коры җирнең тәэсиренә эләккән төньяк өлешендәге сезонлы муссон җилләре. Муссоннар океанның төньяк өлешендә һава шартларына гаять нык йогынты ясыйлар.
 
Көньякта океан [[Антарктида]]ның суыту тәэсирен кичерә; биредә океанның иң кырыс районнары ята.
 
Су массаларының үзлекләре климат үзенчәлекләре белән бәйләнгән. Океанның төньяк өлеше яхшы җылына, анда салкын сулар агып килми, һәм ул шуңа күрә бик җылы. Монда суның температурасы шул ук киңлектә ятучы башка океаннардагыдан югарырак (+30°С ка кадәр җитә). Көньякка таба суларның температурасы түбәнәя. Тулаем алганда өске катлау суларының тозлылыгы [[Бөтендөнья океаны]]ның уртача тозлылыгыннан югарырак, ә [[Кызыл диңгез]]дә ул бигрәк тә югары (42 % ка кадәр).
Юл номеры - 37:
== Чыганак ==
* 7 сыйныфка «Материклар һәм океаннар географиясе» дәреслеге ''В. А. Коринская, И. В. Душина, В. А. Щенев'', © «Дрофа» нәшрияты, 2002, © Татарчага тәрҗемә, «Мәгариф» нәшрияты, 2006
 
 
 
{{Океаннар}}